Muzikkritikisto

Muzikkritikisto estas la profesio de persono, kiu verkas recenzojn kaj diskursojn ekz. pri instrumentaj kaj orkestraj verkoj, operoj, operetoj, muzikaloj aŭ aliaj muzikaj teatraĵoj resp. voĉkantaj kaj ĥoraj verkoj samkiel rokmuziko, popmuziko aŭ ĵazo kaj aliaj parencaj stiloj. Ĉi tiuj povas esti publikataj en fakorgano same kiel en ĵurnaloj aŭ revuoj, sed ankaŭ en radio resp. televido aŭ en la interreto. La edukado kiel muzikkritikisto fariĝas nuntempe foje en la kadro de studo de muziksciencoj, plejofte en kontakto kun diversaj amaskomunikiloj.

En la pasintaj jarcentoj muzikkritikistoj ne estis aparte edukitaj por ĉi tiu profesio. Kutime temis pri komponistoj aŭ muzikistoj, kiuj krom multa sperto pri kompozicio kaj siatempa muziko ankaŭ enmetis adekvatan verkistan talenton. Ĉar ĝis la fino de la 19-a jarcento ne ekzistis sonregistraĵoj de muzikverkoj, muzikkritikistoj estis devigitaj krei al si la necesan bazon per la studado de notoj, partituroj kaj pianopartituroj, por ke ili ĝuste povu prijuĝi verkon. La vizitado de koncertoj apartenis ankaŭ al tio - ĉi tiuj estis tamen precipe en la unua duono de la 19-a jarcento tute ne tiel memkompreneble, kiel oni nuntempe supozus. En la nuna tempo la bazon por la taksado de muzikaj verkoj formas krom la vizitado de koncertoj kompreneble ankaŭ sonregistraĵoj kaj radioelsendoj surbaze de studo de partituroj. Dezirinda, plejeble ampleksa scio aŭ elstara intereso, kiu vaste transiras trans "klasika muziko" kaj ampleksas ĉiujn artajn kampojn kaj epokojn (literaturo, vidaj artoj, politiko, etnologio, kino ktp. samkiel ties evoluo ekde la antikvo ĝis en la nuntempo) ja ne estas kondiĉo, sed starigas la publikigitajn tekstojn kutime sur sekuran fundamenton.

La du fakorganoj specialigitaj pri muziko en Germanio de la 19-a jarcento estis la "Allgemeine musikalische Zeitung" (ĝenerala muzika gazeto), eldonita de muzikeldonejo Breitkopf & Härtel, kaj "Neue Zeitschrift für Musik" (nova revuo por muziko), fondita de Robert Schumann kaj Friedrich Wieck.

Famaj muzikkritikistoj de la 19-a jarcento

• komponisto Robert Schumann (vd. ankaŭ: Eusebius kaj Florestan),
• verkisto E. T. A. Hoffmann, kiu publikis siajn kritikojn sub la pseŭdonimo "Johannes Kreisler",
• komponisto Hector Berlioz,
• komponisto Claude Debussy, kiu kreis por siaj kritikoj la fikcian konversacianton "Monsieur Croche",
• komponisto Pjotr Iljiĉ Ĉajkovskij,
• muziksciencisto Eduard Hanslick,
• filozofo Friedrich Nietzsche.
• verkisto George Bernard Shaw.

Famaj muzikkritikistoj de la 20-a jarcento

• sociologo kaj filozofo Theodor W. Adorno,
• verkisto Romain Rolland,
• muzikkritikisto Alfred Einstein,
• muzikkritikisto Hans Heinz Stuckenschmidt,
• teatra, literatura kaj muzika kritikisto Joachim Kaiser
• muzikverkisto kaj komponisto Ferdinand Pfohl.

Muzikkritiko en la satiro

La kabaredisto Georg Kreisler satirmaniere priskribis en "Der Musikkritiker" (la muzikkritikisto) tiun ĉi profesion: la kanto tekstas, ke oni ne bezonas sperton pri muziko, sed povas gajni luksajn monsumojn per la verkaĉado pri muziko kaj muzikistoj.