Natria klorato

Natria klorato

Kemia strukturo de la
Natria klorato

Blankaj kristaloj de
natria klorato

Alternativa(j) nomo(j)

Klorato de natrio
Natria salo de klorata acido

NaClO₃

Fizikaj proprecoj

Aspekto

Senkoloraj aŭ blankaj,
senodoraj higroskopaj kristaloj

Molmaso

106.44 g mol⁻¹

Smiles

[Na+].[O-]Cl(=O)=O

Denseco

2.49 (15 °C)
2.54 (20.2 °C)
g/cm³

Refrakta indico|

n_{761}^{20}

1,515

Fandopunkto

248–261 °C
(478–502 ℉; 521–534 K)

Bolpunkto

300–400 °C (572–752 ℉;
573–673 K) malkomponiĝas

Solvebleco:Akvo

79 g/100 mL (0 °C)
89 g/100 mL (10 °C)
105.7 g/100 mL (25 °C)
125 g/100 mL (40 °C)
220.4 g/100 mL (100 °C)[3]

Solvebleco

Glicerolo: solvebla
Hidrazino: solvebla
Metanolo: solvebla
Etanolo: malmulte solvebla
Acetono: solvebla

Mortiga dozo (LD50)

1200 mg/kg (muso, buŝa)

Ekflama temperaturo

Ne bruliva

Sekurecaj Indikoj

Risko

R9 R22 R51/53

Sekureco

S(S2) S13 S17 S46 S61

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

O
Oksidiga
agento

Xn
Noca por la sano

N
Damaĝaj
substancoj

T
Toksa

GHS etikedigo de kemiaĵoj^[1]

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝa substanco

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H203, H271, H302, H411

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P220, P264, P270, P273, P352

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Natria klorato, klorato de natrio aŭ NaClO₃ estas neorganika komponaĵo, salo de natrio kaj klorata acido, blanka kristala pulvoro tre facile solvebla en akvo. Ĝi estas tre higroskopa kaj malkomponiĝas kiam temperaturo estas pli alta ol 300 °C kun liberigo de oksigeno kaj lasante natrian kloridon. Centmiloj da tunoj ĉiujare produktiĝas, ĉefe por aplikoj en procezo pri blankigo de paperpulpo.

Sintezo

Kompleta neŭtraligo de klorata acido kaj natria karbonato:

{\mathsf {Na_{2}CO_{3}+2\ HClO_{3}\ {\xrightarrow {\ }}\ 2\ NaClO_{3}+H_{2}O+CO_{2}\uparrow }}

Traigante kloron meze de solvaĵo de natria hidroksido. La natria klorato estas poste purigita per kristaliĝo:

{\mathsf {6\ NaOH+3\ Cl_{2}\ {\xrightarrow {\ }}\ NaClO_{3}+5\ NaCl+3\ H_{2}O}}

Industrie, natria klorato produktiĝas per elektrolizo de varma solvaĵo de natria klorido:

{\mathsf {6\ NaCl+3\ H_{2}O\ {\xrightarrow {e^{-}}}\ NaClO_{3}+5\ NaCl+3\ H_{2}\uparrow }}

Ĉi-reakcio okazas per hejtado (minimume 70 °C) kaj kontrolado de pH. En pli malaltaj temperaturoj aŭ kiam pH estas pli alta alia reakcio okazas:

{\mathsf {2\ NaCl+H_{2}O\ {\xrightarrow {e^{-}}}\ NaClO+NaCl+3\ H_{2}\uparrow }}

La Kloro-alkala procezo^[2] estas industria metodo por elektroliza fabrikado de natria hidroksido kaj kloro.

Reakcioj

Natria klorato misproporcias kiam submetata al altaj temperaturoj:

{\mathsf {10\ NaClO_{3}\ {\xrightarrow {390-520^{o}C}}\ 6\ NaClO_{4}+4\ NaCl+3\ O_{2}\uparrow }}

Aluminio estas oksidata al aluminia oksido kiam hejtata per natria klorato:

{\mathsf {NaClO_{3}+2Al\ {\xrightarrow {T}}\ AL_{2}O_{3}+NaCl\uparrow }}

Uzoj

La ĉefa komerca uzo por natria klorato estas en fabrikado de klora duoksido (ClO₂). La plej granda apliko de ClO₂, kiu respondas pri 95% por la uzo de klorato, kuŝas en la blankigo de lignopulpo. Ĉiuj perklorataj komponaĵoj industrie produktiĝas per oksidado de solvaĵoj da natria klorato per elektrolizo.

Klorato de natrio same uzatas kiel ne-selektiva herbicido. Ĝi konsideratas fitotoksa al ĉiuj verdaj partoj de planto. Ĝi same mortigas per radika absorbiteco.

Natria klorato povas uzati por kontrolo de variado da plantoj inkluzive de Ipomea indica, Cirsium arvense, Sorghum halepense, bambuoj, jakobaj senecio kaj Hypericum perforatum. La herbicido estas ĉefe uzata por lokaj traktadoj kaj kompleta vegetaĵara kontrolado sur areoj samkiel ŝoseoj, barilaĵoj kaj foŝajoj. Natria klorato ankaŭ uzatas kiel senfoliilo kaj elsekigilo por kotono, kartamo, maizo, linsemo, kapsikoj, sojfaboj, sorgero, Vigna unguiculata, rizo kaj sunfloroj.