Nepento

Nepento (science latine Nepenthes), populare konata kiel tropikaj karnovoraj plantoj aŭ simitasoj, estas genro de karnovoraj plantoj en la monotipa familio Nepentacoj. La genro enhavas ĉirkaŭ 150 speciojn, kaj nombrajn naturajn kaj multjan kultivitajn hibridojn. Ili estas ĉefe liano-formantaj plantoj de malnovmondaj tropikoj, el Suda Ĉinio, Indonezio, Malajzio kaj Filipinoj; okcidente al Madagaskaro (du specioj) kaj al Sejŝeloj (unu); suden al Aŭstralio (tri) kaj Nov-Kaledonio (unu); kaj norden al Barato (unu) kaj Srilanko (unu). Plej granda diverseco estas ĉe Borneo, Sumatro, kaj Filipinoj, kun multaj endemiaj specioj. Multaj estas plantoj de varmaj, humidaj, malaltaj areoj, sed majoritato estas tropikaj montararbaraj plantoj, kiuj ricevas varmajn tagojn sed ankaŭ malvarmon, humidajn noktojn la tutan jaron. Kelkaj estas konsiderataj tropikaj alpaj, kun malvarmaj tagoj kaj noktoj preskaŭ frostaj. La nomo "simi-tasoj" aludas al la fakto ke oni observis simiojn dum ili trinkis pluvakvon el tiuj plantoj.

Kiel legi la taksonomion

Nepento

N. distillatoria

Biologia klasado

Domanio:	Eŭkariotoj
Regno:	Plantoj
Klado:	Angiospermoj
Klado:	Eŭdikotiledonoj
Ordo:	Kariofilaloj
Familio:	Nepentacoj
Genro:	Nepento Nepenthes L.

Aliaj Vikimediaj projektoj

Sistematiko en Vikispecioj

Komunejo pri Nepento

v • d • r

Specioj, subspecioj kaj hibridoj

Nepenthes × cincta

Referencoj

Monografio de Danserpri Nepenthes Arkivigite je 2022-05-26 per la retarkivo Wayback Machine (kovras speciojn el Malajzio, Indonezio kaj Nov-Gvineo, sed ne de aliloke)
Nepenthaceae Arkivigite je 2014-10-08 per la retarkivo Wayback Machine in: Watson, L., and M. J. Dallwitz (1992 onwards). The Families of Flowering Plants Arkivigite je 2014-06-21 per la retarkivo Wayback Machine. Descriptions, Illustrations, Identification, Information Retrieval.

Literaturo

Amagase, S., S. Nakayama & A. Tsugita 1969. Acid protease in Nepenthes. II. Study on the specificity of nepenthesin. The Journal of Biochemistry 66(4): 431–439.
Athauda, S.B.P., K. Matsumoto, S. Rajapakshe, M. Kuribayashi, M. Kojima, N. Kubomura-Yoshida, A. Iwamatsu, C. Shibata, H. Inoue & K. Takahashi 2004. Enzymatic and structural characterization of nepenthesin, a unique member of a novel subfamily of aspartic proteinases. Biochemical Journal 381(1): 295–306. COI:10.1042/BJ20031575
Bauer, U., Bohn, H.F. & Federle, W. 2008. Harmless nectar source or deadly trap: Nepenthes pitchers are activated by rain, condensation and nectar. Proceedings of the Royal Society B 275(1632): 259-265.
Beaver, R.A. 1979. Biological studies of the fauna of pitcher plants Nepenthes in west Malaysia. Annales de la Société Entomologique de France 15: 3–17.
Beaver, R.A. 1983. The communities living in Nepenthes pitcher plants: fauna and food webs. In: J.H. Frank & L.P. Lounibos (eds.) Phytotelmata: Plants as Hosts for Aquatic Insect Communities. Plexus Publishing, New Jersey. pp. 129–159.
Beaver, R.A. 1985. Geographical variation in food web structure in Nepenthes pitcher plants. Ecological Entomology 10: 241–248.
Beekman, E.M. 2004. A Note on the Priority of Rumphius' Observation of Decapod Crustacea Living In Nepenthes. Crustaceana 77(8): 1019–1021. COI:10.1163/1568540042781748
Bohn, H.F. & W. Federle 2004. Insect aquaplaning: Nepenthes pitcher plants capture prey with the peristome, a fully wettable water-lubricated anisotropic surface. Proceedings of the National Academy of Sciences 101(39): 14138–14143. COI:10.1073/pnas.0405885101
Boulay, J. 1997. Les Nepenthes. Dionée 38.
Carlquist, S. 1981. Wood Anatomy of Nepenthaceae. Bulletin of the Torrey Botanical Club 108(3): 324–330. COI:10.2307/2484711
Chia, T.F., H.H. Aung, A.N. Osipov, N.K. Goh & L.S. Chia 2004. Carnivorous pitcher plant uses free radicals in the digestion of prey. Redox Report 9(5): 255–261. COI:10.1179/135100004225006029
Edwards, P. 2005. Growing Nepenthes – Part 1. Arkivigite je 2011-07-07 per la retarkivo Wayback Machine Victorian Carnivorous Plant Society Inc. 75: 6–8.
Edwards, P. 2005. Growing Nepenthes – Part 2. Arkivigite je 2011-09-14 per la retarkivo Wayback Machine Victorian Carnivorous Plant Society Inc. 76: 6–9.
Frazier, C.K. 2000. The Enduring Controversies Concerning the Process of Protein Digestion in Nepenthes. Carnivorous Plant Newsletter 29(2): 56–61.
Jenkin, A. 2005. Nepenthes pollination. Arkivigite je 2011-07-07 per la retarkivo Wayback Machine Victorian Carnivorous Plant Society Inc. 75: 12–13.
Jennings, D.E. & JR. Rohr 2011. A review of the conservation threats to carnivorous plants. Biological Conservation, published online on April 3, 2011. COI:10.1016/j.biocon.2011.03.013
Karagatzides, J.D. & A.M. Ellison 2009. Construction costs, payback times, and the leaf economics of carnivorous plants. American Journal of Botany 96(9): 1612–1619. COI:10.3732/ajb.0900054
Meimberg, H., A. Wistuba, P. Dittrich & G. Heubl 2001. Molecular Phylogeny of Nepenthaceae Based on Cladistic Analysis of Plastid trnK Intron Sequence Data. Plant Biology (Stuttgart, Germany) 3: 164–175. COI:10.1055/s-2001-12897
Mithöfer, A. 2011. Carnivorous pitcher plants: insights in an old topic. Phytochemistry 72(13): 1678–1682. COI:10.1016/j.phytochem.2010.11.024
Mokkamul, P., A. Chaveerach, R. Sudmoon & T. Tanee 2007. Species Identification and Sex Determination of the Genus Nepenthes (Nepenthaceae).^{[rompita ligilo]} Pakistan Journal of Biological Sciences 10(4): 561–567. COI:10.3923/pjbs.2007.561.567
Moran, J.A., W.E. Booth & J.K. Charles 1999. Aspects of Pitcher Morphology and Spectral Characteristics of Six Bornean Nepenthes Pitcher Plant Species: Implications for Prey Capture. Annals of Botany 83: 521–528.
Nosonovsky, M. 2011. Materials science: slippery when wetted. Nature 477: 412–413. COI:10.1038/477412a
Osunkoya, O.O., S.D. Daud, B. Di-Giusto, F.L. Wimmer & T.M. Holige 2007. Construction Costs and Physico-chemical Properties of the Assimilatory Organs of Nepenthes Species in Northern Borneo. Annals of Botany 99(5): 895–906. COI:10.1093/aob/mcm023
Pavlovič, A., E. Masarovičová & J. Hudák 2007. Carnivorous Syndrome in Asian Pitcher Plants of the Genus Nepenthes. Annals of Botany 100(3): 527–536. COI:10.1093/aob/mcm145
Poppinga, S., K. Koch, H.F. Bohn & W. Barthlott 2010. Comparative and functional morphology of hierarchically structured anti-adhesive surfaces in carnivorous plants and kettle trap flowers. Functional Plant Biology 37(10): 952–961. COI:10.1071/FP10061
Riedel, M., A. Eichner, H. Meimberg & R. Jetter 2007. Chemical composition of epicuticular wax crystals on the slippery zone in pitchers of five Nepenthes species and hybrids. Planta 225(6): 1517–1534. COI:10.1007/s00425-006-0437-3
Schulze, W., W.B. Frommer & J.M. Ward 1999. Transporters for ammonium, amino acids and peptides are expressed in pitchers of the carnivorous plant Nepenthes.^{[rompita ligilo]} The Plant Journal 17(6): 637–646. COI:10.1046/j.1365-313x.1999.00414.x
Vines, S.H. 1876. On the Digestive Ferment of Nepenthes^{[rompita ligilo]}. Journal of Anatomy and Physiology 11(1): 124–127.
Wong, T.-S., S.H. Kang, S.K.Y. Tang, E.J. Smythe, B.D. Hatton, A. Grinthal & J. Aizenberg 2011. Bioinspired self-repairing slippery surfaces with pressure-stable omniphobicity. Nature 477: 443–447. COI:10.1038/nature10447

Eksteraj ligiloj

Nepento en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Nepento en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Nepento en Vikispecioj (Kolekto pri ĉiuj vivantaj estuloj)

Nepenthes - the Monkey Cups Arkivigite je 2013-07-08 per la retarkivo Wayback Machine el Botanical Society of America
Photographs of Nepenthes in their natural habitats de Joachim Nerz
Nepenthes fotoj ĉe Carnivorous Plant Photo Finder
A video about Nepenthes el The Private Life of Plants
The Carnivorous Plant FAQ: Nepenthes de Barry Rice
Evolution -- Nepenthes Filogeniko el International Carnivorous Plant Society
Nepenthes el John Innes Centre Arkivigite je 2020-04-23 per la retarkivo Wayback Machine