Subfoso

La termino subfoso (latine subversio "renverso", "detruo") havas plurajn signifojn. Ĝenerale, la esprimo rilatas al procezoj, klopodoj aŭ reprezentadoj kiuj pridubas aŭ volas ŝanĝi ekzistantan socian ordon (aŭtoritatoj, sociaj alligitecoj kaj hierarkioj, ekspluatado de grupoj, koncentriĝoj de potenco ktp.). La esperanta termino uzas la metaforan bildon, ke fundamenton de konstruaĵo oni povas bone malstabiligi, fosante sub ĝi kaj forprenante teron, sablon aŭ ŝtonojn de sub ĝi.

Politika subfosado

Politika subfosado estas agado en la mallumo, kies celo estas la renverso aŭ la malfortigo aŭ plibonigo de ekzistanta socia kaj politika ordo per enfiltriĝo kaj subfosado. La esprimo estas ofte uzata en diskriminacia aŭ manipula maniero por grupoj kiuj nur supozeble funkciigas subfosadon. En kelkaj reĝimoj, la tuta reala, ŝajna aŭ supozata politika opozicio estas referita kiel subfosaantoj.

Metodoj de subfoso povas esti:

• Civila malobeo, formo de politika partopreno kies radikoj reiras al la antikveco. La modernaj patroj de la koncepto estas Henry David Thoreau, Mohandas Karamchand Gandhi kaj Martin Luther King.
• Politika rezisto indikas la rifuzon de obeemo aŭ aktiva opozicia ago kontraŭ la aŭtoritatoj aŭ la registaro.
• Subkulturo: La oficiala kulturo, kiu pledas por la oficiale dezirataj valoroj, estas kontraŭa al propra kulturo, kiu propagandas kontraŭan enhavon, ekz. B. en popmuziko kaj rok-muziko (ekz. en punko), en arto aŭ literaturo. La menciita arto povas esti subfosa se ĝi tenas kontraŭmodelon al la ekzistanta idealo de socia ordo aŭ alfrontas ĝin kun realaĵoj (ekzemple getoj). Subfosaj temoj ofte havas certan allogon al homoj.
• Falsaj novaĵoj: La disvastiĝo de onidiroj aŭ malveraj raportoj, la falsado aŭ subpremado de mesaĝoj kaj dokumentoj, malfermitaj aŭ kaŝitaj Propagando kontraŭ ĉi tiu ordo aŭ por grupoj aŭ individuoj kiuj batalas kontraŭ la ekzistanta politika ordo.
• Malobeo: malobeo al superuloj, uzata hodiaŭ precipe koncerne militan aŭtoritaton.
• Teroro: La kalumnio, minaco, ĉantaĝo, rabo, kidnapo, vundo aŭ murdo de reprezentantoj, membroj, helpantoj aŭ komplicoj de la ekzistanta politika ordo.
• Sabotado: La forigo, damaĝo aŭ detruo de objektoj kaj komponantoj de la infrastrukturo kiuj servas por konservi la ekzistantan politikan ordon.

Sekretaj servoj ankaŭ povas uzi ĉi tiujn metodojn, sed en sia hejmlando plejparte kun la celo konservi certan reĝimon. La subfosado praktikita fare de la KGB (КГБ) direkte al landoj ekster la limoj de la antaŭa Sovetunio konsistis el 4 stadioj:

1. Demoraligo
2. Malstabiligo
3. Krizo
4. "Normaligo"

Plej multaj malmoraligaj agoj estas malfermitaj, uzas metodojn, kiuj estas laŭleĝaj en la cellando kaj ne facile identigeblaj, ĉar ili etendiĝas dum tre longaj tempodaŭroj. La fundamenta principo de malmoraliĝo kaj malstabiligo estas turni la fortojn de la kontraŭulo kontraŭ si.

Fakta aŭ kvazaŭa subfosado ankaŭ povas esti agoj kiel organizita aŭ daŭra ŝtelo, pentrado de publikaj instalaĵoj, komunikada gerilo aŭ damaĝo de posedaĵoj se ili estas faritaj entute aŭ parte kun konscia intenco damaĝi la supozitan politikan aŭ socian kontraŭulon kaj tial verŝajne subfosos la ekzistantan ordon.

Vidu ankaŭ

• sabotado