Tularemio
Tularemio estas kontaĝa malsano de ronĝuloj kaj leporoj, sed ĝi povas infekti eĉ la homon.
| Tularemio | |
|---|---|
| sciigenda malsano • sciigenda malsano • sciigenda malsano • sciigenda malsano • infekta malsano • malsano | |
La malsaniga (Gram-negativa) bakterio estas la Francisella tularensis (= Pasteurella tularensis). La bakterio restas infektokapabla dum monatoj en kadavro de mortintaj bestoj, detiritaj feloj. La infektado okazas per urinaĵo de la infektita besto aŭ per disvastigo de sangosuĉaj insektoj (Chrysops discalis, specioj de Dermacentor, Haemaphysalis, Rhipicephalus, Amblyomma kaj Ixodes).
La bakterio penetras tra la buŝo aŭ haŭto kaj pliobliĝas en la limfonodoj poste en la sangofluo. Ĉe la homo estiĝas ĉe la penetrejo ulcero, poste inflamo de la proksimaj limfonodoj kaj febro. ĉe homo aperas kapdoloro, febro. La malsano daŭras 2-4 semajnoj, kuracebla per tetraciklinoj – gentamicino kaj streptomicinop – ene de 10 tagoj.
Oni priskribis ĝin unuafoje en Usono en 1911 ĉe grundosciuro, en 1914 ĉe homoj.
Oni uzas ĝin en Usono kiel biologian armilon.