Georg Solti

Georg Solti, jaiotzez György Stern (Budapest, 1912ko urriaren 21a - Antibes, Frantzia, 1997ko irailaren 5a) hungariar orkestra-zuzendaria izan zen, 1972an britainiar herritartasuna hartu zuena.

Georg Solti
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Budapest, 1912ko urriaren 21a
Herrialdea	Hungaria Erresuma Batua  (1972ko otsailaren 3a -
Heriotza	Antibes, 1997ko irailaren 5a (84 urte)
Hobiratze lekua	Farkasréti Cemetery (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
Ezkontidea(k)	Valerie Pitts (en)
Hezkuntza
Heziketa	Franz Liszt Musika Akademia 1930)
Hizkuntzak	ingelesa hungariera
Irakaslea(k)	Zoltán Kodály Béla Bartók Ernő Dohnányi Leó Weiner (en)
Jarduerak
Jarduerak	orkestra zuzendaria, piano-jotzailea, musikagilea eta musika-zuzendaria
Lantokia(k)	Frankfurt am Main
Enplegatzailea(k)	Bavariako Estatu Opera
Jasotako sariak	ikusi Britainiar Inperioko Ordenaren zaldun komendadorea  (1972ko otsailaren 3a) Alemaniako Errepublika Federalaren Merituaren Izar eta Gerrikodun Merituaren Gurutze Handia Karrera artistikoari Grammy saria  (1996) Grammy Trustees Award  (1967) Léonie Sonning Music Prize  (1992) Geneva International Music Competition  (1942) Goethe saria  (1981) Bavarian Maximilian Order for Science and Art  (1986) Royal Philharmonic Society Gold Medal  (1989) Kennedy Center Honors  (1993) Hans von Bülow Medal  (1993) Knight Grand Cross of the Order of Merit of the Italian Republic  (1996) Arte eta letren komendadorea  (1995eko urtarrilaren 26a) Frankfurter Musikpreis  (1992) honorary doctor of Harvard University  (1979ko ekaina) Brit Award for Classical Recording
Genero artistikoa	musika klasikoa
Musika instrumentua	pianoa
Diskoetxea	Decca Records (mul)

Bizitza

Franz Liszt Akademian egin zituen musika-ikasketak, Ernő Dohnányi, Zoltán Kodály eta Béla Bartók bezalako maisuen gidaritzapean, besteak beste. 1934tik 1939ra bitartean, Budapesteko Operako zuzendari izan zen. 1936-1937 denboraldian, Arturo Toscaninirekin batera, Salzburgoko Jaialdian egon zen, eta bere ospea nazioartera zabaltzen hasi zen. Bigarren Mundu Gerra piztu zenean, Suitzara erretiratu zen. Han, berriro, piano-jotzaile gisa kontzertuak eskaintzen hasi zen, eta Genevako nazioarteko lehiaketako lehen saria irabazi zuen, 1942an.

Gerra bukatu orduko, Municheko Operako musika-zuzendari nagusi izendatu zuten (1947-1951), eta Frankfurtekoa gero (1952-1961). 1961ean, Los Angelesko Orkestra Filarmonikoko zuzendari izendatu zuten baina, aldi berean, Parisko Orkestra eta Operako zuzendari izan zen, zenbait unetan. Gero, Britainia Handira joan zen, eta Covent Gardeneko eta Londresko Orkestra Filarmonikoaren ardura hartu zuen. Gainera, Chicagoko Orkestra Sinfonikoaren zuzendari izan zen, Amsterdameko Concertgebouwekoa, eta Zuricheko Tonhallekoa. Herbert von Karajan hil zenean, bere gain hartu zuen Salzburgoko Eguberri Jaialdiko zuzendaritza.

Zuzendari gisa, opera-zuzendari eta sinfonia-zuzendariaren gaitasunak batu zituen. Inork ez bezala baliatu zituen soinu-erregistroak, eta disko asko grabatu zituen. Hil baino urte gutxi batzuk lehenago, oroitzapen-liburu bat idazten hasi zen, 1998an argitaratua.

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Georg Solti

• Datuak: Q128085
• Multimedia: Georg Solti / Q128085