Josef Jungmann
Josef Jungmann (Hudlice, 1773ko uztailaren 16a - Praga, 1847ko azaroaren 14a) txekiar olerkari, itzultzaile eta hizkuntzalaria izan zen.
Josef Jungmann | |||
---|---|---|---|
1840 - 1840 | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Hudlice, 1773ko uztailaren 16a | ||
Herrialdea | Austriar Inperioa | ||
Bizilekua | Birthplace of Josef Jungmann (en) | ||
Lehen hizkuntza | txekiera | ||
Heriotza | Praga, 1847ko azaroaren 14a (74 urte) | ||
Hobiratze lekua | Olšanyko hilerria | ||
Familia | |||
Ezkontidea(k) | Johanna Jungmannová (en) | ||
Seme-alabak | ikusi
| ||
Haurrideak | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | Pragako Unibertsitate Karolinoa | ||
Hizkuntzak | alemana ingelesa frantsesa latina txekiera | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | idazlea, lexikografoa, hizkuntzalaria, poeta, itzultzailea, pedagogoa, irakaslea, filologoa, historialaria eta unibertsitateko irakaslea | ||
Enplegatzailea(k) | Pragako Unibertsitate Karolinoa | ||
Jasotako sariak | ikusi
| ||
Kidetza | Towarzystwo Naukowe Krakowskie (en) | ||
Aita bohemiar-alemaniarra eta ama txekiarra zituen semea, eta haurtzaroan txekieraz eta alemanez hitz egiten zuen. Gaztetan apaiz izan nahi zuen, baina filosofia eta zuzenbidea ikasi zituen. 1799tik aurrera Litoměřiceko institutu batean irakasle izan zen eta 1815ean Pragara joan zen, non txekiera irakasle izan zen 1845era arte. 1817an filosofia eta matematikako doktoretza jaso zuen. Arte Fakultateko dekanoa izan zen 1827 eta 1838an. 1840an Pragako Unibertsitate Larilinoko errektore izendatu zuten.
Txekiar berpizkunde nazionaleko figura nabarmena izan zen, eta Josef Dobrovskýrekin batera txekierazko hizkuntza modernoaren sortzailea. Txekieraz idatzi zituen bere lanak eta txekierara itzuli zituen liburuak. Lan nagusia bost liburukiko hiztegi txekiera-alemana da. Bertan, txekieraren hiztegi modernoaren oinarriak jarri zituen.
Lanak
aldatu- Antibohemia, 1814
- Historie literatury české aneb Soustavný přehled spisů českých, s krátkou historií národu, osvícení a jazyka, 1825
- Krok
- Nepředsudečné mínění o české prozódii, 1804
- O jazyku českém, 1806
- O klasičnosti literatury a důležitosti její
- Oldřich a Božena, 1806
- Rozmlouvání o jazyku českém
- Slovesnost aneb Sbírka příkladů s krátkým pojednáním o slohu, 1820
- Slovník česko-německý, 1834–1839 (5 dílů)
- Slovo ke statečnému a blahovzdělanému Bohemariusovi, 1814
- Zápisky, 1871