Muhammad ibn Muhammad ibn al-Hasan al-Tūsī (persieraz: محمد ابن محمد ابن حسن طوسی‎), Nasir al-Din al-Tusi (persieraz: نصیر الدین طوسی‎; Tus, 1201eko otsailaren 18aBagdad, 1274ko ekainaren 26a) edo Tusi polimata, arkitekto, filosofo, mediku, zientzialari eta teologo persiarra izan zen.[1][2][3][4][5][4][6][7][8][9][10][11] Tusi Erdi Aroko Islameko zientzialari handienetarikoa kontsideratzen da.[12]

Nasir al-Din al-Tusi

Bisir

1256 - 1263 - Shams al-Din Juvayni (en) Itzuli
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakمُحمد بن مُحمد بن الحسن الطُوسي
JaiotzaTus1201eko otsailaren 18a
HerrialdeaKhwarezmiar Erresuma
Nizari Ismaili state
Abbastar Kaliferria
Ilkhanerri  (1256 -
BizilekuaTus
Mosul
Quhistan (en) Itzuli
Maymun-Diz (en) Itzuli
Alamut
Bagdad
Lehen hizkuntzapersiera
HeriotzaKadhimiya (en) Itzuli1274ko ekainaren 26a (73 urte)
Hobiratze lekuaAl-Kadhimiya Mosque (en) Itzuli
Hezkuntza
Doktorego ikaslea(k)Qutb al-Din al-Shirazi (en) Itzuli
Najm al-Dīn al-Qazwīnī al-Kātibī (en) Itzuli
Al-Hilli (en) Itzuli
Hizkuntzakpersiera
arabiera
Oghuz hizkuntzak
Irakaslea(k)Kamal al-Din bin Younis (en) Itzuli
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakfilosofoa, zientzialaria, matematikaria, astronomoa, astrologoa, polimata, arkitektoa, medikua, da'i (en) Itzuli, teologoa, marji' (en) Itzuli, poeta, itzultzailea, idazlea, autorea eta politikaria
Enplegatzailea(k)Alamut Library (en) Itzuli
Maragheh Observatory (en) Itzuli
Lan nabarmenak
InfluentziakAvizena, Fakhr al-Din al-Razi (en) Itzuli eta Mu'ayyad al-Din al-'Urdi (en) Itzuli
MugimenduaAvicennism (en) Itzuli
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkakMongol campaign against the Nizaris (en) Itzuli
Bagdadeko setioa (1258)
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaXiismoa

Tusik 150 lan inguru ditu, 25 pertsieraz idatziak eta gainerakoak arabieraz.[13] Tratatuetako bat bi hizkuntzetan eta turkieraz ere idatzi zuen.[14]

  • Sayr wa-Suluk ("Bidaia").[15]
  • Kitāb al-Shakl al-qattāʴ .
  • Al-Tadhkirah fi'ilm al-hay'ah.
  • Akhlaq-i Nasiri ("Nasirear Etika").[16]
  • al-Risalah al-Asturlabiyah.
  • Zij-i Ilkhani ("Ilkhan Izarrak") (1272).
  • Sharh al-Isharat.
  • Awsaf al-Ashraf.[17]
  • Tajrīd al-Iʿtiqād.
  • Talkhis al-Muhassal.
  • Maṭlūb al-muʾminīn.[18]
  • Aghaz u anjam.[19]

Erreferentziak

aldatu
  1. Bennison, Amira K.. (2009). The great caliphs : the golden age of the 'Abbasid Empire. Yale University Press ISBN 978-0-300-15489-4. PMC 593239917. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  2. Goldschmidt, Arthur. (2016). A concise history of the Middle East. (Eleventh edition. argitaraldia) ISBN 978-0-8133-4963-3. PMC 911845868. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  3. Joosse, Nanne Pieter George. (2004). A Syriac encyclopaedia of Aristotelian philosophy : Barhebraeus (13th c.), Butyrum sapientiae, books of ethics, economy, and politics : a critical edition, with introduction, translation, commentary, and glossaries. Brill ISBN 90-04-14133-2. PMC 56111602. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  4. a b Nasr, Seyyed Hossein. (2006). Islamic philosophy from its origin to the present : philosophy in the land of prophecy. State University of New York Press ISBN 0-7914-6799-6. PMC 61295941. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  5. Rodney Collomb, "The rise and fall of the Arab Empire and the founding of Western pre-eminence", Published by Spellmount, 2006. pg 127
  6. Naṣīr al-Dīn al-Ṭūsī, Muḥammad ibn Muḥammad. (1999). Contemplation and action : the spiritual autobiography of a Muslim scholar. I.B. Tauris ISBN 1-86064-523-2. PMC 41833190. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  7. Medieval science, technology, and medicine : an encyclopedia. 2005 ISBN 0-415-96930-1. PMC 61228669. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  8. Mirchandani, Vinnie. (2010). The new polymath : profiles in compound-technology innovations. John Wiley & Sons ISBN 978-1-119-20028-4. PMC 646788443. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  9. History of humanity.. Routledge 1994-2008 ISBN 0-415-09305-8. PMC 223951055. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  10. Ṭūsī, Naṣīr al-Dīn Muḥammad ibn Muḥammad. (2005). Paradise of submission : a medieval treatise on Ismaili thought. I.B. Tauris in association with Institute of Ismaili Studies ISBN 1-86064-436-8. PMC 50404147. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  11. The Cambridge history of Islam. Cambridge University Press 1977 ISBN 0-521-29135-6. PMC 3549123. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  12. Van Brummelen, Glen. (2009). The mathematics of the heavens and the earth : the early history of trigonometry. Princeton University Press ISBN 978-0-691-12973-0. PMC 236082858. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  13. H. Daiber, F.J. Ragep, "Tusi" in Encyclopaedia of Islam. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2007.
  14. Seyyed Hossein Nasr. The Islamic Intellectual Tradition in Persia. Curson Press, 1996. See p. 208.
  15. Virani, Shafique N.. (2007). The Ismailis in the Middle Ages : a history of survival, a search for salvation. Oxford University Press ISBN 978-1-4356-1991-3. PMC 143377607. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  16. The Princeton encyclopedia of Islamic political thought. Princeton University Press 2013 ISBN 1-4008-3855-X. PMC 820631887. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  17. Lameer, Joep. (2020-04-29). «A New Look at Ṭūsī’s Awṣāf al-ashrāf: The Preamble of MS Leiden Or. 683/1» Journal of Islamic Manuscripts 11 (1): 1–27.  doi:10.1163/1878464X-01101001. ISSN 1878-4631. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  18. Virani, Shafique N.. (2018-04-16). «Alamūt, Ismailism and Khwāja Qāsim Tushtarī’s Recognizing God» Shii Studies Review 2 (1-2): 193–227.  doi:10.1163/24682470-12340021. ISSN 2468-2462. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  19. G. Massoud, Sami. (2019). Studies in Islamic Historiography : Essays in Honour of Professor Donald P. Little.. BRILL ISBN 978-90-04-41529-4. PMC 1130904203. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).

Kanpo estekak

aldatu
  NODES
Association 1
innovation 1