Nestor Zubeldia
Nestor Zubeldia Inda (Lizarra, 1878ko irailaren 8a - Iruñea, 1963ko otsailaren 27a) nafar apaiz, idazle eta pentsalaria izan zen, Emiliana Zubeldia musikariaren eta Martin Zubeldia kaputxinoaren haurridea. Iruñeko apaizgaitegiko zuzendari eta Andre Maria Erreginaren katedraleko kalonjea izan zen. Frankismoaren garaian zigortua, jazarria, atxilotua eta deserritua izan zen.[1]
| Nestor Zubeldia | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Néstor Zubeldia Inda |
| Jaiotza | Lizarra, 1878ko irailaren 8a |
| Herrialdea |  Nafarroa Garaia, Euskal Herria |
| Heriotza | Iruñea, 1963ko otsailaren 27a (84 urte) |
| Familia | |
| Haurrideak | |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Zaragozako Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | apaiz katolikoa eta idazlea |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa |
Bizitza
aldatuNestor Zubeldia Lizarran jaio zen 1878ko irailaren 8an. Iruñeko seminarioan ikasi ondoan, Teologia eta Zuzenbide Kanonikoko lizentzia erdietsi zuen Zaragozako Unibertsitatean. 1901ean, Ozkaritz, Janaritz eta Beortegiko erretore izendatu zuten. Iruñeko apaizgaitegiko irakaslea izan zen 1905-1922 bitartean, eta katedraleko kalonje artxibozaina 1914tik aurrera.[2] Apaizgaitegiko zuzendari izendatu zuten 1921eko urrian;[3] haren laguntzari esker, seminarioko euskara katedra eratu zen 1922ko urtarrilean.[4] Soledad de la Torre kolonbiar mojak sortutako "Sacerdotes Niños" higikundearen aldekoa izaki, krisi psikologiko larria pairatu zuen 1924an, Ofizio Santuko Kongregazioak hura debekatu zuenean, eta seminarioko zuzendaritza utzi behar izan zuen.[3]
Espainiako Bigarren Errepublikaren garaian, Academia Filosófico-Apologética sortu zuen Iruñean, errepublikanismoa eta kristatutasuna uztartzeko asmoz.[5] 1931-1932 bitartean, Hego Euskal Herriko estatutuaren aldeko hiru idazki labur argitaratu zituen.[4] 1934an eman zuen argitara bere lanik sakonena: La sensibilidad y la razón. Bestalde, Artaxoako Farangortea nekazari kooperatibaren sorrera sustatu zuen. 1936an, Espainiako Gerra Zibila hasi zelarik, atxilotu eta deserritu zuten, Abaurregainara lehenik, eta Mirafloresko kartusiara gero. 1939an epaitu zuten, eta Iruñera itzuli ahal izan zen, isun bat ordaindu eta gero.[3]
Iruñera itzulirik, 1955 arte eutsi zion kalonje artxibozain karguari.[2] Hamabi urtez erlijio eta bibliari buruzko "Hacia un mundo mejor" irratsaioaren arduraduna izan zen. Horri loturik, 1951ean "Solidaridad Cristiana de Familias" egintza sortu zuen, karitatea baino gehiago gizarte justizia helburu zuena.[3][5] Iruñean zendu zen 1963ko otsailaren 27an
Idazlanak
aldatu- Los estatutos en el actual momento crítico de Navarra, Iruñea, 1931
- Los momentos actuales de Navarra, Iruñea, 1931
- Lo que conviene que los navarros sepan en la hora de decidirse por el Estatuto, Iruñea, 1932
- La sensibilidad y la razón. Estudio analítico y solución de los problemas del conocimiento, Donostia, 1934
- Vida escondida con Cristo en Dios, Iruñea, 1942
- Las almas de los muertos, Iruñea, 1947
- El supremo derecho de la necesidad, Iruñea, 1950
- El solidarismo democrático, fórmula única de justicia social y de paz, Iruñea, 1951
- Los católicos y la justicia social, Iruñea, 1954
Erreferentziak
aldatu- ↑ Zabaleta, Patxi. Etika, politika eta egia. Berria egunkaria, 2011ko azaroak 17 , CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2019-11-23).
- ↑ a b Goñi Gaztambide, José. Episcopado y cabildo. La Catedral de Pamplona, I, Iruñea, Caja de Ahorros de Navarra, Nafarroako Gobernua, 1994, culturanavarra.es (Noiz kontsultatua: 2019-11-23).
- ↑ a b c d Goñi Gaztambide, José. Zubeldia Inda, Néstor. Auñamendi Entziklopedia [on line], aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2019-11-24).
- ↑ a b Estornés Zubizarreta, Idoia. La Sociedad de Estudios Vascos. Aportación de Eusko Ikaskuntza a la Cultura Vasca (1918-1936). eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2019-11-24).
- ↑ a b Zubeldia Inda, Néstor. Gran Enciclopedia Navarra, enciclopedianavarra.com (Noiz kontsultatua: 2019-11-24).
Datuak: Q76197203