Oskar Kokoschka

Oskar Kokoschka (Pöchlarn, Austria, 1886ko martxoaren 1a – Montreux, Suitza, 1980ko otsailaren 22a) margolaria, marrazkilaria, grabatzailea, poeta eta antzerkigilea izan zen, erretratu eta paisaia espresionistengatik ezaguna. Margolari espresionista handienetako bat izan zen. Lehen obretan, pertsonaien psikologian barneratzeko ahalegina nagusi bazen ere, humanismo sakon baten ikuspegi alegorikoek bete zituzten, neurri handi batean, haren azken lanak.

Oskar Kokoschka
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Pöchlarn (en) , 1886ko martxoaren 1a
Herrialdea	Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua  1927ko apirilaren 12a) Cisleithania  (1886 -  1914) Pakistan  (1914 -  1946) Txekoslovakia  (1935 - Erresuma Batua  (1946 -  1978) Austria  (1978 -  1980)
Heriotza	Montreux, 1980ko otsailaren 22a (93 urte)
Hobiratze lekua	Cemetery of Clarens (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
Bikotekidea(k)	ikusi Olda Kokoschka (en)
Hezkuntza
Heziketa	University of Applied Arts Vienna (en)
Hizkuntzak	alemana
Ikaslea(k)	ikusi Günther Teutsch (en) Olle Ängkvist (en) Carin Tham (en) Ida Cooke (en) Hilde Goldschmidt (en) Louise Scott (en) Sven Boltenstern (en)
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, antzerkigilea, poeta, unibertsitateko irakaslea, diseinatzailea, artista grafikoa, marrazkilaria, artista bisuala, ilustratzailea, idazlea eta artista
Parte-hartzailea documenta (en) Documenta II (en) Documenta III (en)
Lantokia(k)	Viena Praga Ingalaterra eta Ameriketako Estatu Batuak
Enplegatzailea(k)	Dresden Academy of Fine Arts (en)
Lan nabarmenak	ikusi Prometheus (en) The Bride of the Wind (en) Self-Portrait of a Degenerate Artist (en)
Jasotako sariak	ikusi Arteetan eta Zientziatan Merituaren Ordena Erasmo saria  (1960) Lovis Corinth Prize  (1976) Lichtwark Prize
Influentziak	Georges Minne (en)
Kidetza	Royal Academy of Arts Bavariako Arte Ederren Akademka
Mugimendua	espresionismoa
Genero artistikoa	paisaia margolaritza
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Lehen Mundu Gerra

Bizitza

Kokoschkaren jaiotetxea.

Kokoschka bere lantegian.

1886ko martxoaren 1ean jaio zen, Pochlarnen, Austria-Hungaria Inperioaren garaian. Haurtzaroko arazo ekonomiko eta familiarrek, batetik, eta anaia zaharraren heriotzak, bestetik, arrasto sakona utzi zuten haren izaera oinazetsuan.

Vienako Arte eta Lanbide eskolan egin zituen ikasketak (1905-1909). 1908an Adolf Loos arkitektoa ezagutu zuen, eta haren bidez egin zuen abangoardiako artisten ezagutza. Berlina jo zuen gero, eta han abangoardiako giroan murgildu zen berehala, Der Sturm aldizkariaren inguruan. Garai hartan, margolaritza ez ezik literatura ere landu zuen; poemak eta dramak idatzi zituen: Mörder, Hoffnung der Frauen (1907, Hiltzailea, emakumeen esperantza), Der brennende Dornbusch (1911, Sasia sutan).

Paisaiak eta erretratuak margotu zituen batez ere, indar espiritual handikoak bigarrenak. Hasieran, kolore naturalistez eta lerro leunez margotu zuen, baina, pixkanaka, bere margokera asaldatuz joan zen, pintzelaren arrastoa lodituz, kolorea biziagotuz, eta ertz-inguruak astunduz. Garai hartako eta haren obra osoko lan garrantzitsuenetako bat Ekaitza du (1914, Kunstmuseum, Basilea, Suitza), bere buruaren eta Alma Mahleren erretratu bat itsaso haserrearen erdian.

Lehen Mundu Gerraren ondoren, larri zauritu baitzuten, bidaia bat egin zuen Europan, Afrikan eta Ekialde Hurbilean zehar. 1937an Alemaniako obra guztia konfiskatu zioten, degeneratua zelakoan.

Nazismoaren etsai handia izan zen, eta koadro bat egin zuen Kondor Legioak Bizkaiko herriak bonbardatu zituenekoaz, Euskal Herriko haurren alde. 1938an Londresa joan zen, eta han gizateria pairatzen ari zen oinazea eta sufrikarioa azaldu zuen bere margolanetan: Arrautza gorria (1940-1941, Narodni Galerie, Praga). Azkeneko urteetako obra, berriz, bareagoa da, zenbait hiri-ikuspegi eta gai mitologikoko margolanetan ikus daitekeen bezala. Montreuxen hil zen, Suitzan, 1980ko otsailaren 22an.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Oskar Kokoschka

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

• Datuak: Q154260
• Multimedia: Oskar Kokoschka / Q154260