Potosí

Potosí hiria¹ UNESCOren gizateriaren ondarea
Potosí hiriaren aireko ikuspegia.
Mota	Kulturala
Irizpideak	ii, iv, vi
Erreferentzia	420
Kokalekua	Bolivia
Eskualdea²	Latinoamerika eta Karibea Potosí Potosí (Bolivia)
Izen ematea	1987 (XI. bilkura)
¹ UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) ² UNESCOren sailkapena

Potosí Bolivia hegoaldeko hiria da, eta izen bereko departamenduaren hiriburua. Andeetan dago, 4090 metroko garaieran; munduko hiri garaienetako bat da. Garrantzi handia izan zuen meatzaritzan, Espainiaren mende egon zen garaian bereziki (XVI.-XVII. mendeak). 189.652 biztanle zituen 2012an. UNESCOk Gizateriaren ondare izendatu zuen 1987an.

Historia

1545ean hasi ziren, hiria inguratzen duten muinoetan, mea ustiakuntza lanak. Urte horretan bertan sortu zen hiria, eta oso hazkunde azkarra izan zuen: 150.000 biztanletik gora bizi ziren bertan XVII. mendearen erdialdean. 1620-1625 bitartean bikuinen eta euskaldunen arteko gerra jazo zen.

Zilar hobien garrantzia oso apaldu zen ordea, XVII. mendean Perun eta Mexikon hobi askoz iritserrazagoak aurkitu baitzituzten. Gaur egun, teknologia berriekin, berriz hasi dira ustiatzen.

Ondarea

Casa de la Moneda, 1757-1773 bitartean eraikitakoa. Latinoamerikako eraikin zibilik garrantzitsuenetarikoa da. Inguruko mendietatik ateratako zilarrarekin urteetan ibili ziren espainiarrak txanponak egiten euren inperiorako. Milaka indigena hil ziren ustiatze prozesu horretan, Cerro Rico izeneko mendian nagusiki.

Irudi galeria

Potosiko kaleak.
Potosi, atzealdean Cerro Rico mendia duela.
Potosiko katedrala.
Monetaren Etxea.

Bibliografia

Jose Mari Espartza: Potosí. Andanzas de un navarro en la guerra de las naciones (Txalaparta, 1996).

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2024/1/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Datuak: Q35045
Multimedia: Potosí / Q35045