Ezker Erradikalaren Koalizioa

Ezker Erradikalaren Koalizioa
Datuak
Mota	alderdi politikoa
Herrialdea	Grezia
Ideologia	sozialismo demokratikoa, Ezkertiar populismoa, Sekularismoa, globalizazio alternatiboa, Ekosozialismoa eta europazaletasuna
Kokapen politikoa	zentro-ezkerra
Jarduera
Kidetza	Europako Ezkerraren Alderdia
Eskumendekoak	ROZA (en)
	Greziako Legebiltzarra 36 / 300Europako Parlamentua 2 / 720
Agintea
Lehendakaria	Sokratis Famellos (en)
Egoitza nagusi	Atenas;
Gazteria	SYRIZA Youth (en)
Historia
Sorrera	2012ko maiatzaren 22a
Aurrekoak	Renewing Communist Ecological Left (en)
Koloreak
	webgune ofiziala;

Syriza (grezieraz Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς, Synaspismós Rhizospastikís Aristerás) edo Ezker Erradikalaren Koalizioa Greziako alderdi politiko ezkertiar bat da, hasieran alderdi politiko ezberdinen koalizio gisa sortua. Bere izena ΣΥΡΙΖΑ gisa laburtzen da eta honek σύρριζα, sýrrhiza gisa ahoskatzea dakar, "sustraietara" esan nahi duena. Bere lider parlamentarioa Alexis Tsipras da, lehen Synaspismós alderdiko presidentea, koalizioko alderdirik handiena. Guztira 13 alderdik osatzen dute, guztiak politikoki independienteak. Sozialdemokraziatik maoismo, troskismo edo eurokomunismora doazen taldeak daude bertan.

Osatzen duten alderdiak

Koalizioa AKOA, DIKKI, DEA, Herritar Aktiboak, KEDA, Kokkino, KOE, Xekinima, Greziako Ekosozialistak eta Synaspismos alderdiek sortu zuten, hala ere, 2010ean koalizioko kontserbadore talde batek DIMAR alderdia sortu zuen, Syrizatik bereizita^[1].

Herritar Aktiboak (Ενεργοί Πολίτες): sozialdemokrazia, abertzaletasuna
Talde Politiko Antikapitalista (ΑΠΟ): komunismo, troskismo
Greziako Ekosozialistak: eko-sozialismoa, ezkerreko ekologia
Mugimendu Sozial Demokratikoa (DIKKI): ezker nazionalismoa, sozialismoa, euroeszeptisimoa
Nazioarteko Langile Ezkertiarrak (DEA): sozialismo iraultzailea, komunismoa, troskismoa
Ezkerreko Akzio Batasunaren aldeko Mugimendua (KEDA): komunismoa
Roza Ezker Erradikaleko Taldea
Erradikalak (Ριζοσπάστες): sozialdemokrazia, abertzaletasuna
Gorriak (Κόκκινο): komunismoa, troskismoa.
Ezker Ekologista Komunistaren Berrikuntza (AKOA): sozialdemokrazia, eurokomunismoa, politika berdea
Synaspismós (SYN): sozialdemokrazia, ekosozialismoa, eurokomunismoa, ingurumen politikak, feminismoa
Mugimendu Unitarioa, sozialdemokrazia, sozialismo demokratikoa
eta beste talde ezkertiar txikiago batzuk.

Koalizioaren parte izan ziren alderdiak

Greziako Antolakunde Komunista, (KOE): maoismo, komunismo

Historia

Sorrera

Syriza ofizialki 2004an sortu zen hauteskunde legislatiboetan parte hartzeko, baina sorrerarako lehen pausoak 2001ean egin zen "Ezkerreko Ekintza Batasunerako eta Elkartzeko Hitzaldietarako Espazioa"n eman ziren (grezieraz: Χώρος Διαλόγου για την Ενότητα και Κοινή Δράση της Αριστεράς). Bertan parte hartu zuten taldeek ideologia eta historia ezberdina zuten baina 1990ko hamarkadan hainbat gaietan elkarturik agertu ziren, adibidez Kosovoko gerra, pribatizazio politika edo eskubide sozial eta politikoen aldeko mugimenduetan. Espazio honetan argi ikusi zuten parte-hartzaileek hiru gai ezberdinetan lan egin ahal zutela:

Pentsioen erreformaren aurkako eraso neoliberala salatzen
Legislazio anti-terroristaren aurkakotasuna
Genoan 2001ean egon zen nazioarteko manifestazioaren prestakuntza lanetan.

Espazio hau berez ez zen talde politiko bat, baizik eta alderdi politiko ezberdinen arteko lanerako gune bat. Hala ere 2002an bertan parte hartu zuten batzuek aliantza elektoralak jarri zituzten abian. Manolis Glezosek Atenas-Pireo goi-prefekturarako aurkeztutakoak arrakasta izan zuen. Gune honetatik ere Greziako Foro Soziala hasi zen, Europako Foro Sozialaren ataletako bat.

Alexis Tsiprasek, alderdiaren buruzagia 2007tik, urte gutxitan bozen % 3tik (2004) jasotzetik % 26,89 jasotzera (2012) iritsi zen eta taldearen erreferentzia bilakatu zen^[1].

Izan ere, Greziako betiko alderdien aurkako gorrotoak, krisiak sortutako ezinegonak eta Europak herrialdeko politika eta gizartean egindako esku hartzeak eragina izan zuten alderdiak gora egiten laguntzen. Oposizioko alderdi nagusia bilakatu zen eta gero eta gertuago zegoen Greziako presidentetzatik^[1].

Alexis Tsiprasen arabera, Europan hiru aukera politiko zeuden: Alemaniak bultzatutako austeritatea, faxismoa (alderdi ultraeskuindarrek hartutako indarrarengatik, Grezian bereziki, Urrezko Egunsentia eskuin muturreko alderdiak) eta Herriek osatutako Europa^[1].

Helburuak

Hiru helburu nagusi ditu^[1]:

“Europa birsortzea” eta “finantza botereak, herrien benetako etsaiak, suntsitzea” da, gobernuan ez egon arren dena erabakitzen dutelako.
Angela Merkelek herrialdearekiko erakutsitako jarrera kritikatu ohi du.
Europako herrialdeek nortasun nabarmenagoa izatearen alde dago.

Syriza eta Ahal Dugu

Syriza eta Podemos fenomeno politiko moduan eta programetan dituzten antzekotasunengatik (zorra berrantolatu, erretiroa hartzeko adina jaistea eta gastu publikoa handitzea) askotan alderatu dituzte. Gainera, 2014ko urrian, Pablo Iglesiasek eta Alexis Tsiprasek ekitaldi politiko batean parte hartu zuten eta greziarraren ustez “Podemos Europako Syriza berri batean bihur liteke, Syriza espainiarrean”^[1].

Ordezkaritza instituzionala

Greziako Parlamentua

Greziako parlamenturako hauteskundeak^[2]
Urtea	botoen %a	legebiltzarkideak
2004ko Greziako hauteskundeak	%3,3	6 (300etik)
2007ko Greziako hauteskundeak	%5,0	14 (300etik)
2009ko Greziako hauteskundeak	%4,6	13 (300etik)
2012ko maiatzeko Greziako hauteskundeak	%16,8	52 (300etik)
2012ko ekaineko Greziako hauteskundeak	%26,9	71 (300etik)
2015eko urtarrileko Greziako hauteskundeak	%36,3	149 (300etik)

Europako Parlamentua

SYRIZAk aulki bat du Europako Parlamentuan eta bere ordezkaria Nikos Hountis da.

Erreferentziak

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Iker Gonzalez, «Syriza, hegoaldeko herrialdeen iraultza eragin lezakeen alderdia», EiTB, 2014-12-29
↑ https://web.archive.org/web/20120520141948/http://www.parties-and-elections.eu/greece2b.html Parties and elections.eu

Kanpo estekak

Datuak: Q222897
Multimedia: Syriza / Q222897

[aa-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Iker Gonzalez, «Syriza, hegoaldeko herrialdeen iraultza eragin lezakeen alderdia», EiTB, 2014-12-29

[2] ttps://web.archive.org/web/20120520141948/http://www.parties-and-elections.eu/greece2b.html Parties and elections.eu

[1]

[2]