Diafragma (optika)
Diafragma kamera batean argia erregulatzen duen pieza da. Zuzenki objektiboaren leiarren artean dagoen geruza fin sistema baten bidez osatutako estugune aldakorra da, bere bidez argazki makinan sartzen den argi kopurua erregulatzen da. Kameraren objektiboan ezarritako disko edo aleta sistema bat da, honek argiaren iragatea modu aldagarrian doitu dezake. Diafragmaren irekidura aldakor progresiboak f izenaren bidez zehazten dira, berau foku luzera eta irekidura eraginkorraren diametroaren arteko erlazioa da.
Diafragma argazkigintzan
aldatuEboluzioa
aldatuDiafragma kameraren zati bat da, argi iturri batekiko irekiduraren tamaina zehazten duena. Bere formarik oinarrizkoenean, ganbera zaharrenetan ikusia, diametro finkoko plaka zulatu bat besterik ez zen. Irekiera mota hau, lehen argazki tresnetan aurkitzen dugu, "Kamera estenopeikoak" deituak. Zoritxarrez, sistema horrek lente erantsirik ez zuenez, irudi nahiko garbia lortzeko zuloaren diametroa ez zen 0,5 metrotik gorakoa izaten. Irekitzearen tamaina zela eta, kameraren esposizio-denbora askoz handiagoa zen, gutxienez 5 segundo eta gehienez egun oso bat.
Ondoren, disko biribil formako diametro ezberdineko plaka zulatu multzo bat zen sistema bat hartu zen, objektiboen aurrean aipaturiko diskoak aldatuz irekiera aldatzea ahalbidetzen zutenak. Azkenik, diafragmak bere egungo egiturarantz eboluzionatu zuen, oro har metalikoak diren hegats multzo bat, barrurantz edo kanporantz mugitzen direnak, bere muturrekin zulo poligonal bat osatuz, honen diametroak irekiera balioa definitzen duelarik; modernoenek, profil biribilduko hegatsak erabiltzen dituzte, honek, emaitza den irudiaren bokeh-ean efektu harmonikoagoa eragiten duelarik. Sistema berri honek argazkigintzaren mundua modelizatu zuen, baina aldi berean arazo batzuk ekarri zituen, lente baten existentziak sortutako nahasmen zirkuluak kasu, honela, irudiaren eremu sakonari eraginez.
f zenbakia
aldatuHelburu batek argia pasatzen uzteko duen gaitasunari argitasuna deritzo. Argitasun hau adierazteko moduetako bat f letraren bidez da, hau da, objektiboaren eta irudiaren arteko distantziaren banaketa (objektiboaren foku-distantzia, infinitura fokatzen badugu) irekidura efektiboaren diametroaren bidez. Erlazio honek : 1 - 1,4 - 2 - 2,8 - 4 - 5,6 - 8 - 11 - 16 - 22 - 32 - 45 eta abarren progresioan eskala normalizatua sortzen du. F zenbakiak izan dezakeen gutxieneko balioa 0,3 da. Hala ere, praktikan ezin da balio hori lortu.
Hertsiki esanda, foku-distantzia, osatzen duen irudiaren erdigune optikoaren luzera da (objektiboaren potentzia bera duen leiar mehe baten nodo bakarra). Helburua "infinitura" bideratuta dagoenean, distantzia hori foku-distantzia da. Beraz, beste distantzia batzuetara bideratzean, argitasuna aldatu eta murriztu egiten da. Aldakuntza hori gutxiesgarritzat jo daiteke distantzia luzeetara bideratzen dugunean. Zineman bariazio hau kontuan hartzen da eta bi zenbaki erabiltzen dira argitasuna adierazteko: f eta t. F kalkulatua da eta eremuaren sakonera zehazteko balio du. T, teorikoki, neurtutako argitasun errealari dagokion f zenbakia da, non objektiboaren lenteek argia xurgatzea ere kontuan hartzen den. Zenbaki horiek ez dira diferenteak izaten pasabidearen herenean baino gehiagotan.
