Esterifikazio
Esterifikazioa esterra sortzen duen erreakzio kimikoa da. Erreakzio honetan alkohol batek eta azido karboxiliko batek parte hartzen dute ingurune azido batean, ester bat eta ura agertuz[1][2].
- Alkohol + Azido → Ester + Ura
Biokimikan koipeak edo azilglizeridoak garrantzi handiko esterrak dira. Azilglizeridoak gantz azidoen eta glizerolaren arteko erreakzioan sortzen dira; ester hauek lipido deritzonak ditugu, glizerolaren 3 OH taldeetako bat esterifikatuta izan daitekelarik (monoazilglizerido), bi esterifikatuta (diazilglizerido) edo hirurak esterifikatuta (triazilglizerido).
Esterifikazioa itzulgarria izan daiteke: ur molekula bat gehituta, ester lotura apurtzen da eta alkohol (glizerol, lipidoen kasuan) eta azido organikoa agertzen da. Organismoan lipasa izeneko entzimen bidez (digestio-aparatuan) lipidoak hidrolizatu egiten dira, haien osagaiak (glizerina eta gantz azidoak) aske geratuz.
Industria kimikoak esterrak ekoizten ditu kopuru handietan, ehunka milioi kilogramo urtero. Glizerolaren esterrez gain, etil azetatoa, zelulosa azetatoa, binil azetatoa, zelulosa nitratoa eta butil azetatoa, besteak beste, aipa daitezke. Industrian ohiko teknikak alkohola eta dagokion azidoa nahasten ditu azido sulfurikoaren aurrean, azken honek katalizatzaile gisa jarduten duelarik.
Erreferentziak
aldatu- ↑ Esterifikazio. Zientzia eta teknologia hiztegi entziklopedikoa. Elhuyar fundazioa.
- ↑ Basterretxea, Francisco et als. (1996). Kimika orokorra. Udako Euskal Unibertsitatea, 672-690 or. ISBN 84-86967-71-6..
Datuak: Q904158
Multimedia: Esterification / Q904158