LSD
LSD (Lysergic acid diethylamideren akronimoa), LSD-25, lisergida edo azido lisergikoaren dietilamida[1] droga psikodeliko ia-sintetikoa da, ergolina familiakoa. Kontzientziaren egoerak eraldatzen ditu, esperientzia mistikoarekin nahiz eskizofreniarekin parekatu izan direnak. Lagunartean, azido edo tripi (ingelesezko tripetik, "bidaia") izenak hartzen ditu.
LSD | |
---|---|
Formula kimikoa | C20H25N3O |
SMILES kanonikoa | 2D eredua |
SMILES isomerikoa | CCN(CC)C(=O)[C@H]1CN([C@@H]2CC3=CNC4=CC=CC(=C34)C2=C1)C |
MolView | 3D eredua |
Konposizioa | Nitrogeno, oxigeno eta karbono |
Aurkitzailea | Albert Hofmann |
Aurkitze data | 1948 |
Mota | tryptamines (en) eta phenethylamine (en) |
Estereoisomeroa | L-lysergide (en) eta isolysergic acid diethylamide (en) |
Masa molekularra | 323,199762 Da |
Erabilera | |
Elkarrekintza | 5-hydroxytryptamine receptor 1A (en) , 5-hydroxytryptamine receptor 2A (en) , 5-hydroxytryptamine receptor 2B (en) , 5-hydroxytryptamine receptor 2C (en) eta 5-hydroxytryptamine receptor 6 (en) |
Hartzeko bidea | mihipeko emate |
Haurdunaldia | US pregnancy category C (en) |
Rola | haluzinogeno |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | VAYOSLLFUXYJDT-RDTXWAMCSA-N |
CAS zenbakia | 50-37-3 |
ChemSpider | 5558 |
PubChem | 5761 |
Reaxys | 94179 |
Gmelin | 6605 |
ChEMBL | CHEMBL263881 |
EC zenbakia | 200-033-2 |
ECHA | 100.000.031 |
MeSH | D008238 |
UNII | 8NA5SWF92O |
KEGG | C07542 |
PDB Ligand | 7LD |
Jatorria
aldatuAlbert Hofmann suitzar kimikariak sustantzia hau lehenengo aldiz 1938. urtean sintetizatu zuen, eta 1943. urtean nahi gabe LSDaren efektuak aurkitu zituen.
Sandoz laborategiak aurkeztu zuten LSDa psikiatrian erabiltzeko droga gisa. 1950 eta 1960eko hamarkadetan hainbat psikiatrek eta psikoanalistek droga honi etorkizun handiko agente terapeutiko iritzi zioten. Hala ere, LSDa jolas-droga erabiltzen hasi zenez, eztabaida politikoa sortu zen, eta sustantzia zelan edo halan erabiltzea debekatzea erabaki zuten.
Efektuak
aldatuLSDaren efektuak aldagarriak dira, eta faktore hauen araberakoak: hartzen den kantitatea, pertsonaren tentua, ingurunea, pertsonalitatea, eta pertsonaren espektatibak. Pertsona batzuk euforia sentitzen dute droga hau kontsumitzerakoan eta beste batzuk izugarrizko beldurra. Esperientzia txarra bada, 'bidaia txarra' esaten da.
Honako hauek efektu ohikoak dira: umetokia uzkurtzea, herstura, loezina, parestesia, euforia, hiperreflexia, sinestesia, hiperestesia, transpirazioa, hipotermia, sukarra eta oharpenaren aldaketak denboran eta lekuan, baita tentu aldaketa ere.
Erreferentziak
aldatuKanpo-estekak
aldatu
Artikulu hau kimikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |