Meatzeko bagoneta

Meatzeko bagoneta meatzaritzan erabiltzen den bagoi mota bat da, maiz meatzeko burdinbide gainean erabiltzen zena, meatzetik minerala eta bestelako materialak ateratzeko erabiltzen zena. Meatzeko bagoneta ez da gaur egungo meatzaritzan erabiltzen, uhal garraiatzailea bezalako sistemek etengabeko ustiapena baimentzen dutelako. Gainera, meatze kanpoko garraioa meatze-kamioi erraldoiekin egin ohi da.

Diseinua

Meatzeko bagoneten tamaina eta erabilera moldatuta egoten zen meatzearen zabalera eta ezaugarrietara. Hasiera batean egurrarekin egin ohi ziren, beranduago altzairuarekin edo bestelako metalekin. Oro har, ontzi laukizuzenak izaten ziren, eta burdinbideen gainean mugitzen ziren animalien trakzioari esker, edo meatzarien beraien bultzadarekin. Hasiera batean ez zuten burdinbide errealik, baizik eta gurpil lauak eta egurrezko bide bat markatuta. Hungarian, adibidez, ohikoa zen bagoneta gurpilak baino beherako ere hedatzea, eta horrela ez zen alboko bideetatik ateratzen.

Meatzeak handiagoak egin ahala, bai tamainan bai ekoizpenean, sistema horiek ez ziren jada praktikoak, beraz bagoneta handiagoak erabiltzen hasi ziren, zabalera estuko trenbideetako diesel zein lokomotor elektrikoak erabilita. Gasa ohikoa zen meatzeetan, bateria bidezko lokomotorrak erabili behar izaten ziren.

Egurrezko bagoneta baskulagarria

Euskal Herriko Meatzaritzaren Museoko egurrezko bagoneta baskulagarria.

Egurrezko bagoneta baskulagarria oso ohikoa izan zen Euskal Herriko meatzaritzaren historian. 1875etik aurrera hasi ziren erabiltzen, eta meatzeen itxierara arte ez zuten etenik izan, jada metalezko bagoi aurreratuak zeudenean. Egurrezko bagoneta baskulagarriak laukizuzenak dira, dimentsio handikoak, eta aurretik baskulatzeko aukera izaten dute, minerala deskargatu ahal izateko. Horrela, garraio gisa oso eraginkorra zen, mineral kopuru handia meatik ateratzeko aukera ematen zuelako. Bagoneta hauetako batzuk zaldi edo idiek tiratzen zituzten meatzetik kanpora.

Euskal Herriko Meatzaritzaren Museoak egurrezko bagoneta baskulagarrien bilduma garrantzitsua da, hamarnaka baitaude, forma eta tipologia aniztasun handiarekin, eta garai guztietakoak. Kateak dituzten bagonetak daude, guztiz bira dezaketen bagonetak, eta aurretik zein albotik baskula dezaketenak.

Kanpo estekak

Datuak: Q1570882
Multimedia: Mining carts / Q1570882