Zetosia egoera metaboliko berezia da, organismoak karbono hidrato nahikorik ez duenean agertzen dena eta lipidoen katabolismoa neurriz kanpo aktibatzen duenean.
Gluzido edo karbono hidratoen gabezia zeluletan jatorri ezberdinak ditu: azukrerik gabeko dieta zorrotza, baraualdia luzea, edo -ohikoena- diabetes gaitza. Azken honetan intsulinaren gabeziak edo bere funtzionamendu okerrak glukosa maila handiak eragiten ditu odolean (hipergluzemia), glukosa gutxi egonik zelulen barruan.
Glukosarik ez dutenean, gure zelulek ezin dute molekula hori oxidatu energia kimikoa (ATP) lortzeko. Honenbestez, organismoak -glukosarik ezean- lipidoak oxidatzen ditu (koipeen oxidazioak energia asko ere sortzen baitu).
Sortutako gorputz zetonikoak gernuaren bidez kanporatzen dira, eta baita hatsaren bidez ere (halitosia sortzen duena).
Zetosiaren ondorio kaltegarrienetako bat azidosi metabolikoa da: gorputz zetonikoen pilaketak odolean honen pH jaisten du, ondorio oso txarrak eragin ditzakeena. Gaizki tratatutako diabetesean (1. motakoarenean, batez ere) azidosi metabolikoa ager daiteke.
Zetosia ez da soilik diabetikoengan azaltzen; baraualdia luze batek ere sor dezake (gluzidoak agortzen direnean organismoak lipidoak katabolizatzen baititu) eta baita gluzidorik gabeko dieta zorrotz batek [1].
Jakina denez, zelula minbizidunek glukosa anitz behar dute haien hazkuntzarako. Zetosian glukosa mailak oso urriak direnez, zientzialari batzuek zetosia eragitea tumore gaiztoen hazkuntza murrizteko proposatu dute. Saguengan egindako laborategiko saio batzuek emaitza itxaropentsuak erakutsi dituzte [2][3]
Datuak: Q1123139