ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۱٬۰۲۱٬۶۲۲ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

خوشنویسی نام «علی الرّضا»
به خط ثلث

علی بن موسی الرّضا فرزندِ موسی بن جعفر و نجمه خاتون و از نسل محمد، پیامبر اسلام، است. او امام هشتم شیعیان دوازده‌امامی بعد از پدرش موسی کاظم و پیش از پسرش محمد تقی است. هرچند منابع در علت و چگونگی ملقب شدن وی به‌عنوان «رضا» دچار اختلاف هستند، اما همگی بر شهره بودن او به این لقب، اتفاق دارند. کنیه او ابوالحسن ذکر شده که به‌جهت هم کنیه بودن با پدرش، ابوالحسن ثانی خوانده شده است. دوره زندگانی علی بن موسی الرضا همزمان با حکومت عباسیان بوده است که با مشکلات عدیده‌ای از جمله جنگ‌های داخلی و شورش‌های مختلف علیه حکومت مواجه بودند. دوران امامت وی با سه خلیفهٔ عباسی شامل هارون الرشید، امین و مأمون مقارن بود. او در عصر حکومت هارون و امین، غالباً به مباحثه با مذاهب دیگر در باب اعتقادات اسلامی و ترویج مذهب امامیه می‌پرداخت. در این دوران با تدارک سفر و مناظرات با بزرگان ادیان و مذاهب مختلف، سعی در کاهش گسترش مذاهب دیگر کرد. مبارزه با جریان واقفیه که پس از مرگ موسی کاظم و انکار امامت وی رخ‌داد، از جمله اهم اقدامات وی بشمار می‌آید. حکومت نیز در این دوران مواجهه‌ای با وی نداشت. پس از پیروزی مأمون عباسی در جنگ با امین در سال ۱۹۸ ه‍. ق، مأمون با گسترش قیام‌های شیعی مواجه شد. او به‌دنبال راهی برای پیروزی بر این شورش‌ها، تصمیم گرفت علی بن موسی الرضا را در حکومت دخیل کند و به‌همین منظور مقام ولایتعهدی خویش را به عهدهٔ او گذاشت. هرچند علی بن موسی، نسبت به پذیرش منصب ولایتعهدی استنکاف نمود، اما مأمون او را در سال ۲۰۰ ه‍.ق به مرو، پایتخت خود، احضار کرد. این رویداد که مهم‌ترین فصل تاریخی حیات علی بن موسی الرضا است، در سال ۲۰۱ ه‍.ق صورت پذیرفت.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… سمیرامیس ملکهٔ افسانه‌ای سرزمین بابل است که باغ‌های معلق بابل برای او ساخته شد؟ (در تصویر)
… بلشویک‌ها در دومین کنگره حزب در ۱۹۰۳ به رهبری ولادیمیر لنین از دستهٔ منشویک‌ها جدا شده و نهایتاً حزب کمونیست شوروی را تشکیل دادند؟
… بلز پاسکال برای کمک به پدرش، یک ماشین‌حساب مکانیکی ساخت که قادر به جمع و تفریق اعداد بود که بعدها به نام ماشین حساب پاسکال شهرت یافت؟
… تا پیش از آن که رضاشاه، شیره‌کش‌خانه‌ها را تعطیل و اداره آن‌ها را ممنوع نماید این مکان‌ها در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار در اوج فعالیت خود بود؟
… مزدا نام شرکت خودروسازی مشهور ژاپنی، برگرفته از نام اهورامزدا بوده‌است؟
… کوه سرگردان جلد سوم جزیره سرگردانی و آخرین رمان سیمین دانشور، از سال ۱۳۸۶ مفقود شده‌است؟
… پیمان نانجینگ پیمانی بود که پس از جنگ تریاک نخست بین بریتانیا و چین بسته شد و مطابق آن هنگ کنگ به پادشاهی بریتانیا واگذار شد؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۹ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۲۱٬۶۲۲ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

بشار اسد

نیروهای شورشی در سوریه پس از حملات متعدد، دمشق را تصرف کردند و بشار اسد (در تصویر)، رئیس‌جمهور سرنگون‌شده، از کشور گریخت.
کلیسای نوتردام پاریس پس از بازسازی در پی آتش‌سوزی سال ۲۰۱۹ بازگشایی شد.
ساعاتی پس از اعلام حکومت نظامی توسط یون سوک یول رئیس‌جمهور کره جنوبی، مجلس ملی به اتفاق آراء، این وضعیت را لغو کرد.
اسرائیل و لبنان با آتش‌بس ۶۰ روزه برای توقف درگیری‌های کنونی موافقت کردند.

یادبودها

امروز: دوشنبه، ۹ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۱۹ آذر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۷ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

در تانزانیا: روز استقلال

رویدادها

۱۳۶۴ - تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی
۱۸۵۶ - انگلیسی‌ها بوشهر را اشغال کردند.
۱۹۰۵ - طرح جدایی دین از حکومت در فرانسه به تصویب رسید.
۱۹۶۱ - استقلال تانگانیکا از بریتانیا. با اتحاد تانگانیکا و زنگبار در ۱۹۶۴ نام این کشور به تانزانیا تغییر یافت.
۱۹۸۷ - آغاز انتفاضه اول در کرانه باختری و نوار غزه.

زادروزها

۱۳۱۰ - زادروز حیدر رقابی متخلص به هاله از شاعران معاصر اهل ایران
۱۵۹۴ - زادروز گوستاو آدولف دوم مؤسس امپراتوری سوئد، شاه سوئد از ۱۶۱۱ تا ۱۶۳۲ میلادی
۱۶۰۸ - زادروز جان میلتون شاعر و نویسندهٔ انگلیسی.
۱۸۴۲ - زادروز پیتر کروپوتکین جانورشناس، جغرافیدان، انقلابی، نویسنده، نظریه‌پرداز در رشته تکامل، اقتصاددان و فیلسوف روس
۱۸۶۸ - زادروز فریتس هابر شیمیدان آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۱۸
۱۹۱۶ - زادروز کرک داگلاس بازیگر و تهیه کنندهٔ آمریکایی
۱۹۳۴ - زادروز جودی دنچ بازیگر بریتانیایی تئاتر، سینما و تلویزیون

درگذشت‌ها

۱۴۳۷ - درگذشت زیگیزموند امپراتور مقدس روم و پادشاه مجارستان، کرواسی، بوهم، ایتالیا و آلمان
۱۶۴۱ - درگذشت آنتونی فان دیک نقاش بلژیکی
۱۶۶۹ - درگذشت کلمنت نهم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک روم
۱۹۳۷ - درگذشت گوستاف دالن کارخانه‌دار سوئدی، مخترع شیرهای خودکار، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۱۲
۱۹۴۱ - درگذشت ادوارد فون بوم-ارمولی فیلد مارشال اتریشی در جنگ جهانی اول در ارتش امپراتوری اتریش-مجارستان
۱۹۷۰ - درگذشت آرتیوم میکویان مهندس و استاد دانشگاه ارمنستانی و از بنیانگذاران شرکت میگ
۱۹۹۶ - درگذشت ماری لیکی (در تصویر) ،باستان‌شناس و مردم‌شناس بریتانیایی

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای دسامبر – یادبودهای بیشتر…