ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۱٬۰۲۱٬۴۳۹ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

نگاره‌ای از محاصرهٔ دمشق
طی جنگ صلیبی دوم
در سفر به آن سوی دریاها

جنگ صلیبی دوم دومین جنگ بزرگ صلیبی بود که از اروپا به‌عنوان یک جنگ مقدس کاتولیکی (لاتین) علیه اسلام آغاز گشت. این جنگ در سال ۱۱۴۴ م در پاسخ به سقوط کُنت‌نشین اِدسا به‌دست نیروهای زنگیان آغاز شد. اِدسا در هنگام نخستین جنگ صلیبی (۱۰۹۹–۱۰۹۶ م) به‌وسیلهٔ بالدوین بوین و در سال ۱۰۹۸ م تأسیس شد. این کُنت‌نشین نخستین ایالت صلیبی بود که تأسیس گشت و همچنین نخستین جایی بود که سقوط می‌کرد. تسخیر ادسا توسط نورالدین زنگی موجب گسیل سربازان صلیبی از غرب به سوی شرق گشت و دامنهٔ آن در سال ۱۱۴۸ م به سرزمین شام رسید. آغاز جنگ صلیبی دوم توسط پاپ اوژن سوم اعلان شد؛ و نخستین مورد از جنگ‌های صلیبی بود که به‌وسیلهٔ شماری از اشراف اروپایی و نیز دو تن از پادشاهان اروپایی یعنی لوئی هفتم پادشاه فرانسه و کنراد سوم پادشاه آلمان رهبری می‌شد. این جنگ در سه جبههٔ شرق، غرب و شمال اروپا به‌وقوع پیوست گرچه جریان اصلی و مهم‌تر این لشکرکشی‌ها در جبههٔ شرق روی داد. ارتشِ دو پادشاه، جداگانه در سراسر اروپا حرکت کرده و پس از عبور از قلمرو بیزانس به آناتولی رسیدند، و هر دو ارتش به‌طور جداگانه از نیروهای سلجوقیان روم شکست خوردند. اد دو دوی تاریخ‌نگار فرانسوی که آثارش از منابع اصلی مسیحیت غربی به‌شمار می‌رود و نیز مسیحیان سریانی براین باورند که امپراتور بیزانس، مانوئل یکم، به‌طور مخفیانه مانع پیشروی جنگجویان صلیبی به‌ویژه در آناتولی می‌شد و حتی گفته‌اند که او عمداً به ترکان سفارش کرد تا به آن‌ها حمله کنند. سرانجام لوئی و کنراد و بقایای سپاه آنان در سال ۱۱۴۸ م به اورشلیم رسیدند و بدون در اختیار داشتن اطلاعات کافی به دمشق حمله نمودند.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… درباریان و موبدان تاج شاهی بر شکم مادر شاپور دوم ساسانی گذاشتند؛ بدین ترتیب وی از بدو تولد شاهنشاه بود؟ (در تصویر)
… سلیمان حییم علاوه برفرهنگ‌های انگلیسی به فارسی و برعکس، فرهنگ‌های فرانسوی به فارسی، عبری به فارسی و برعکس را نیز تدوین کرده است؟
… در جنبش مشروطه، انجمن‌های زنان به‌طور مخفیانه شکل گرفتند و در انقلاب مشروطه سهیم بودند؟
… دکتر علی ملک‌حسینی نخستین پیوند کبد از فرد زنده به فرد زنده را در بیمارستان نمازی شیراز انجام داد؟
… قلندران معمولاً دلقی سبزرنگ از جنس پشم پوشیده و موی سر و ریش و سبیل و گاهی بعضی از آنان ابروی خود را نیز می‌تراشیدند؟
… نبرد عین جالوت اولین نبردی بود که در آن مغول‌ها شکست خورده و از ادامه پیشروی بازماندند؟
… بمب هیدروژنی تزار قوی‌ترین بمب آزمایش شده توسط بشر است که حدود ۳۰۰۰ برابر بمب اتمی هیروشیما قدرت داشت و تا ۶۰۰۰ برابر نیز قابل ارتقا بود؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۶ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۲۱٬۴۳۹ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

معترضان به حکومت نظامی در کره جنوبی

گروه هیئت تحریر شام و متحدانش، شهر استراتژیک حماه را از کنترل نیروهای دولتی سوریه خارج کردند.
ساعاتی پس از اعلام حکومت نظامی توسط یون سوک یول رئیس‌جمهور کره جنوبی، مجلس ملی به اتفاق آراء، این وضعیت را لغو کرد. (معترضان به حکومت نظامی در تصویر)
نیروهای مخالف سوری در اولین حمله از زمان آتش‌بس سال ۲۰۲۰ وارد حلب شدند.
اسرائیل و لبنان با آتش‌بس ۶۰ روزه برای توقف درگیری‌های کنونی موافقت کردند.

یادبودها

امروز: جمعه، ۶ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۱۶ آذر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۴ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

رویدادها

۱۴۹۹ – کشف ونزوئلا (در تصویر) توسط «آلونسو د اوخدا» دریانورد و کاوشگر اسپانیایی.
۱۹۴۱ – آغاز حمله نیروهای ارتش سرخ در نبرد مسکو علیه نیروهای آلمانی.
۱۹۵۸ – کاوشگر قمری پایونیر ۳ به فاصله ۱۰۷٫۲۶۹ کیلومتری از زمین رسیده و بازگشت.

زادروزها

۱۳۱۸ - زادروز داریوش مهرجویی کارگردان، نویسنده و مترجم ایرانی.
۱۴۲۱ - زادروز هنری ششم پادشاه انگلستان بین سال‌های ۱۴۲۲ تا ۱۴۶۱ و مجدداً از ۱۴۷۰ تا ۱۴۷۱ و پادشاه فرانسه از ۱۴۲۲ تا ۱۴۵۳
۱۷۷۸ - زادروز ژوزف لویی گیلوساک شیمیدان فرانسوی
۱۸۸۶ - زادروز اوکاوا شومیو نویسنده و سیاستمدار ژاپنی، از مترجمان قرآن به زبان ژاپنی
۱۸۹۸ - زادروز گونار میردال اقتصاددان، جامعه‌شناس و سیاستمدار اهل سوئد، برندهٔ جایزه نوبل اقتصاد سال ۱۹۷۴ به همراه فریدریش آوگوست فون هایک اقتصاددان اتریشی
۱۹۲۰ - زادروز دیو بروبک پیانیست و آهنگساز آمریکایی
۱۹۲۰ - زادروز جرج پرتر شیمیدان انگلیسی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۶۷
۱۹۷۹ - زادروز تیم کیهیل بازیکن باشگاه فوتبال اورتون اهل استرالیا
۱۹۸۲ - زادروز آلبرت کونتادور دوچرخه سوار جاده‌ای حرفه‌ای اهل اسپانیا

درگذشت‌ها

۶۷۲ (قمری) - درگذشت جلال‌الدین محمد بلخی

۳۴۳ - درگذشت نیکلاس قدیس اسقف شهر میر
۹۶۷ - درگذشت وشمگیر امیر زیاریان
۱۱۸۵ - درگذشت آلفونسو اول نخستین شاه پرتغال
۱۸۸۹ - درگذشت جفرسون دیویس سیاستمدار آمریکایی، رئیس دولت ایالات موتلفه آمریکا در طول جنگ داخلی آمریکا
۱۸۹۲ - درگذشت ارنست فون زیمنس مهندس و کارخانه دار آلمانی، مؤسس شرکت الکتریکی و مخابراتی زیمنس
۱۹۶۱ - درگذشت فرانتس فانون نویسنده و روانپزشک فرانسوی زبان اهل مارتینیک
۱۹۸۸ - درگذشت روی اوربیسن خواننده، ترانه‌سرا و موسیقیدان آمریکایی

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای دسامبر – یادبودهای بیشتر…