ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۱٬۰۲۱٬۷۸۷ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

خوشنویسی نام «علی الرّضا»
به خط ثلث

علی بن موسی الرّضا فرزندِ موسی بن جعفر و نجمه خاتون و از نسل محمد، پیامبر اسلام، است. او امام هشتم شیعیان دوازده‌امامی بعد از پدرش موسی کاظم و پیش از پسرش محمد تقی است. هرچند منابع در علت و چگونگی ملقب شدن وی به‌عنوان «رضا» دچار اختلاف هستند، اما همگی بر شهره بودن او به این لقب، اتفاق دارند. کنیه او ابوالحسن ذکر شده که به‌جهت هم کنیه بودن با پدرش، ابوالحسن ثانی خوانده شده است. دوره زندگانی علی بن موسی الرضا همزمان با حکومت عباسیان بوده است که با مشکلات عدیده‌ای از جمله جنگ‌های داخلی و شورش‌های مختلف علیه حکومت مواجه بودند. دوران امامت وی با سه خلیفهٔ عباسی شامل هارون الرشید، امین و مأمون مقارن بود. او در عصر حکومت هارون و امین، غالباً به مباحثه با مذاهب دیگر در باب اعتقادات اسلامی و ترویج مذهب امامیه می‌پرداخت. در این دوران با تدارک سفر و مناظرات با بزرگان ادیان و مذاهب مختلف، سعی در کاهش گسترش مذاهب دیگر کرد. مبارزه با جریان واقفیه که پس از مرگ موسی کاظم و انکار امامت وی رخ‌داد، از جمله اهم اقدامات وی بشمار می‌آید. حکومت نیز در این دوران مواجهه‌ای با وی نداشت. پس از پیروزی مأمون عباسی در جنگ با امین در سال ۱۹۸ ه‍. ق، مأمون با گسترش قیام‌های شیعی مواجه شد. او به‌دنبال راهی برای پیروزی بر این شورش‌ها، تصمیم گرفت علی بن موسی الرضا را در حکومت دخیل کند و به‌همین منظور مقام ولایتعهدی خویش را به عهدهٔ او گذاشت. هرچند علی بن موسی، نسبت به پذیرش منصب ولایتعهدی استنکاف نمود، اما مأمون او را در سال ۲۰۰ ه‍.ق به مرو، پایتخت خود، احضار کرد. این رویداد که مهم‌ترین فصل تاریخی حیات علی بن موسی الرضا است، در سال ۲۰۱ ه‍.ق صورت پذیرفت.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… سمیرامیس ملکهٔ افسانه‌ای سرزمین بابل است که باغ‌های معلق بابل برای او ساخته شد؟ (در تصویر)
… بلشویک‌ها در دومین کنگره حزب در ۱۹۰۳ به رهبری ولادیمیر لنین از دستهٔ منشویک‌ها جدا شده و نهایتاً حزب کمونیست شوروی را تشکیل دادند؟
… بلز پاسکال برای کمک به پدرش، یک ماشین‌حساب مکانیکی ساخت که قادر به جمع و تفریق اعداد بود که بعدها به نام ماشین حساب پاسکال شهرت یافت؟
… تا پیش از آن که رضاشاه، شیره‌کش‌خانه‌ها را تعطیل و اداره آن‌ها را ممنوع نماید این مکان‌ها در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار در اوج فعالیت خود بود؟
… مزدا نام شرکت خودروسازی مشهور ژاپنی، برگرفته از نام اهورامزدا بوده‌است؟
… کوه سرگردان جلد سوم جزیره سرگردانی و آخرین رمان سیمین دانشور، از سال ۱۳۸۶ مفقود شده‌است؟
… پیمان نانجینگ پیمانی بود که پس از جنگ تریاک نخست بین بریتانیا و چین بسته شد و مطابق آن هنگ کنگ به پادشاهی بریتانیا واگذار شد؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۲۰ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۲۱٬۷۸۷ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

بشار اسد

نیروهای شورشی در سوریه پس از حملات متعدد، دمشق را تصرف کردند و بشار اسد (در تصویر)، رئیس‌جمهور سرنگون‌شده، از کشور گریخت.
کلیسای نوتردام پاریس پس از بازسازی در پی آتش‌سوزی سال ۲۰۱۹ بازگشایی شد.
ساعاتی پس از اعلام حکومت نظامی توسط یون سوک یول رئیس‌جمهور کره جنوبی، مجلس ملی به اتفاق آراء، این وضعیت را لغو کرد.
اسرائیل و لبنان با آتش‌بس ۶۰ روزه برای توقف درگیری‌های کنونی موافقت کردند.

یادبودها

امروز: سه‌شنبه، ۱۰ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۰ آذر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۸ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

روز جهانی حقوق بشر، در تایلند: روز قانون اساسی

رویدادها

۱۹۰۱ - اولین جوایز نوبل در سالروز مرگ آلفرد نوبل اعطا شدند.
۱۹۴۸ - اعلامیه جهانی حقوق بشر با هدف ایجاد و تضمین حقوق و آزادی‌های برابر برای همه مردم به تصویب رسید

زادروزها

۱۸۰۴ - زادروز کارل گوستاو ژاکوب ژاکوبی ریاضیدان آلمانی
۱۸۱۵ - زادروز ایدا لاولیس (در تصویر)، ریاضیدان و نخستین برنامه‌ساز رایانه
۱۸۳۰ - زادروز امیلی دیکنسون شاعر آمریکایی
۱۸۹۱ - زادروز نلی زاکس شاعر آلمانی
۱۹۰۸ - زادروز الیویه مسیان آهنگساز و نوازندهٔ ارگ فرانسوی
۱۹۵۷ - زادروز مایکل کلارک دانکن بازیگر آمریکایی
۱۹۸۷ - زادروز گونسالو ایگواین فوتبالیست فرانسوی - آرژانتینی
۱۹۹۶ - زادروز والنتینا سامپایو مدل ترنس برزیلی

درگذشت‌ها

۱۳۷۴ - درگذشت ابوالحسن صدیقی نقاش و مجسمه‌ساز برجستهٔ ایرانی
۱۱۵۴ - درگذشت آناستازیوس چهارم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک روم
۱۱۹۸ - درگذشت ابن رشد فیلسوف اندلسی
۱۸۶۵ - درگذشت لئوپولد یکم نخستین پادشاه بلژیک
۱۸۹۶ - درگذشت آلفرد نوبل شیمیدان، مهندس، مبتکر و اسلحه‌ساز سوئدی، بنیانگذار جایزه نوبل
۱۹۳۶ - درگذشت لوئیجی پیراندلو نمایشنامه‌نویس و رمان‌نویس ایتالیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۳۴
۲۰۰۶ - درگذشت آگوستو پینوشه رئیس‌جمهور شیلی از ۱۹۷۳ تا ۱۹۹۰

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای دسامبر – یادبودهای بیشتر…