ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۱٬۰۲۳٬۸۴۴ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

فینچر در سال ۲۰۲۳

دیوید اندرو لئو فینچر فیلم‌ساز آمریکایی است. فیلم‌های او که عموماً در ژانر دلهره‌آور روان‌شناختی ساخته شده‌اند جمعاً ۲٫۱ میلیارد دلار در سراسر جهان فروش کرده و چهل بار نامزد دریافت جوایز اسکار در رشته‌های مختلف شده‌اند، از جمله سه بار نامزدی در رشته جایزه اسکار بهترین کارگردانی. فینچر شخصاً تاکنون چهار بار در جوایز امی ساعات پربیننده، دو بار در جوایز گرمی و یک بار هم در جوایز فیلم بفتا و جوایز گلدن گلوب برنده جایزه شده است. فینچر از سن هشت سالگی به فیلم‌سازی علاقه‌مند شد. در سال ۱۹۸۶ و زمانی که تنها ۲۴ سال سن داشت، شرکت پروپاگاندا فیلمز را تأسیس کرد که در زمینه تولید نماهنگ و سپس آثار سینمایی فعالیت می‌کرد. او نماهنگ‌های متعددی را کارگردانی کرد که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به «خودت را بیان کن» و «وگ» اشاره کرد که هردو اثر مدونا هستند. فینچر برای ساخت این دو اثر برنده جایزه ام‌تی‌وی برای بهترین کارگردانی موزیک ویدئو شد. او همچنین برای ساخت دو نماهنگ «عشق قدرتمند است» اثر رولینگ استونز در سال ۱۹۹۴ و «کت‌شلوار و کراوات» اثر جاستین تیمبرلیک و جی-زی در سال ۲۰۱۳ موفق شد جایزه گرمی بهترین نماهنگ را به خود اختصاص دهد. فینچر یک بار هم برای ساخت نماهنگ «آه پدر» از مدونا برای این جایزه نامزد شده بود. فینچر کارگردانی در سینما را با ساخت فیلم بیگانه ۳ آغاز کرد. او برای ساخت آثاری همچون هفت، بازی، باشگاه مشت‌زنی، اتاق وحشت و زودیاک مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار گرفت. فینچر برای کارگردانی فیلم مورد عجیب بنجامین باتن برای نخستین‌بار نامزد جایزه اسکار کارگردانی شد.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… تخمه‌ژاپنی یا جابانی نه محصول ژاپن، بلکه محصول شهر جابان دماوند است و درواقع تخم نوعی هندوانه است که قابل خوردن نیست؟ (در تصویر)
… مورچه‌ها هنگامی‌که یک منبع غذایی بزرگ را بیابند آن را با ماده‌ای به نام فرومون علامت‌گذاری می‌کنند که می‌تواند مانند سیستم جی‌پی‌اس دیگر اعضا کلونی را به سمت آن هدایت کند؟
… جورج برنارد شاو هم جایزۀ نوبل و هم جایزۀ اسکار برنده شده‌بود؟
… شاه اسماعیل پس از شکست از عثمانی در چالدران، کوچک‌ترین پسرش را القاص، به معنی انتقام، نام نهاد ولی پس از به حکومت رسیدن پسر دیگرش، تهماسب، القاص به عثمانی پناه برد و بهانه حمله به ایران شد؟
… مطالعات اخیر نشان می‌دهد که در سیصدهزار سال پیش ۹ گونه مختلف انسان در کرهٔ زمین زندگی می‌کردند که همهٔ این گونه‌ها به جز انسان خردمند منقرض شده‌اند؟
… پس از آن که پاپ اجازه نداد هنری هشتم از کاترین آراگون طلاق بگیرد، کلیسای انگلستان رسماً از کلیسای کاتولیک جدا شد و مذهب انگلیکان پدید آمد؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۰ دی ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۲۳٬۸۴۴ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

جیمی کارتر

جیمی کارتر (در تصویر)، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده آمریکا در سن ۱۰۰ سالگی درگذشت.
مانموهان سینگ نخست‌وزیر پیشین هند در سن ۹۲ سالگی درگذشت.
پرواز ۸۲۴۳ خطوط هوایی جمهوری آذربایجان در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی آکتائو قزاقستان سقوط کرد و ۳۸ نفر کشته شدند.
یون سوک یول، رئیس‌جمهور کره جنوبی، پس از اعلام حکومت نظامی، توسط پارلمان استیضاح شد.
محمد البشیر، نخست‌وزیر دولت انتقالی سوریه شد.

یادبودها

امروز: دوشنبه، ۳۰ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۱۰ دی ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۸ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

رویدادها

۱۸۹۳ - دولت آمریکا ۴۵ هزار مایل مربع از اراضی مکزیک را خریداری و به خاک کشور خود اضافه کرد.
۱۹۰۵ - تظاهرات اعتراضی مردم در شهر مسکو به دستور تزار نیکلای دوم با آتش توپ، سرکوب شد.
۱۹۰۶ - مظفرالدین‌شاه قاجار مصوبه قانون اساسی که با اجرای آن، نظام حکومتی ایران به پادشاهی مشروطه تبدیل می‌شد را، امضا کرد.
۱۹۲۲ - پس از سرکوب گستردهٔ مخالفان، حزب بلشویک که نام خود را به حزب کمونیست اتحاد شوروی تغییر داده بود، تأسیس کشور اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (در تصویر) را اعلام کرد.
۲۰۰۶ - صدام حسین رئیس‌جمهور سابق عراق به جرم جنایت علیه بشریت در شهر کاظمین اعدام شد.

زادروزها

۳۹ - زادروز تیتوس امپراتور رم
۱۷۴۶ - زادروز فرانسیس-آندره وینسنت نقاش فرانسوی
۱۸۶۵ - زادروز رودیارد کیپلینگ نویسنده و رمان‌نویس اهل کشور انگلستان با اصلیت هندی و برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۰۷
۱۸۸۴ - زادروز توجو هیدکی چهلمین نخست‌وزیر ژاپن
۱۸۹۸ - زادروز ام کلثوم خواننده مشهور مصری
۱۹۷۵ - زادروز تایگر وودز گلف‌باز حرفه‌ای اهل کشور آمریکا
۱۹۸۴ - زادروز لبران جیمز بسکتبالیست سرشناس آمریکایی

درگذشت‌ها

۱۵۹۱ - درگذشت اینوسنت نهم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
۱۶۹۱ - درگذشت رابرت بویل شیمیدان، فیزیکدان، فیلسوف طبیعی و مخترع انگلیسی
۱۹۴۴ - درگذشت رومن رولان نویسنده فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۱۵
۱۹۴۷ - درگذشت آلفرد نورث وایت‌هد فیلسوف و ریاضیدان انگلیسی
۱۹۶۸ - درگذشت تریگوه لی سیاستمدار نروژی، اولین دبیرکل سازمان ملل متحد

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای دسامبر – یادبودهای بیشتر…