بیسبال
بیسبال نوعی ورزش گروهی است که با چوب و توپ توسط ۹ بازیکن در یک زمین چمن بازی می‌شود. بیسبال در قرن نوزدهم از ورزش انگلیسی کریکت ریشه گرفته‌است. چوبی که بازیکنان بیسبال به‌دست می‌گیرند «چُفته» نامیده می‌شود.[۱]
 جیسون هیوارد از شیکاگو کابز به توپی پرتاب شده ضربه می‌زند. | |
| بالاترین نهاد ورزشی | کنفدراسیون جهانی بیسبال و سافت بال |
|---|---|
| نخستین مسابقه | قرن هجدهم انگلستان (پیشگامان) قرن نوزدهم ایالات متحده آمریکا (نسخه مدرن) |
| ویژگی‌ها | |
| برخورد | محدود |
| اعضاء تیم | ۹ |
| جداسازی جنسیتی | بله، رقابتهای مجزا |
| رده‌بندی | ورزش تیمی، بازی‌های با توپ و چوب |
| تجهیزات | توپ بیسبال چوب بیسبال دستکش بیسبال وسایل حفاظتی بازیکن گیرنده |
| محل برگزاری | زمین بیس بال |
| برگزاری | |
| کشور یا منطقه | جهانی (در آمریکا و شرق آسیا از همه جا برجسته تر است) |
| المپیک | ورزش نمایشی: بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۱۲، بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۳۶، بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۵۲، بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۵۶، بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۶۴، بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۴ و بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۸ مدال ورزشی: بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۹۲–بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۰۸، بیسبال در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۰– |
| جهانی | ۱۹۸۱ |
بیسبال ورزش ملی آمریکاست. به‌طور سنتی، در یکی از روزهای هر فصل حتی رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در این ورزش شرکت می‌کند. شرکت وی به این ترتیب بود که یک توپ بیسبال را در محوطه بازی می‌انداخت و به این وسیله اولین مسابقه دوره‌ای فصل را در واشینگتن می‌گشود. چون اغلب آمریکاییان بیسبال بازی کردند تقریباً همه آنان به این بازی کاملاً آشنا هستند. اغلب مدارس و دانشکده‌ها تیم‌های بیسبال مخصوص خود را دارند. بیسبال، ورزش متداول میدان‌های ورزش و زمین‌های خالی در بعد از ظهرهای تابستان است.[۱]
بیسبال یک ورزش دسته‌جمعی است که در هر دسته ۹ نفر شرکت می‌کنند. یک مسابقه معمولی در ۹ دوره انجام می‌گیرد اما اگر در خاتمه این ۹ دوره نتیجه امتیازات طرفین مساوی باشد، دوره‌هایی به بازی اضافه می‌شود. در هر دوره بازیکن‌های یک دسته به نوبت چفته را در اختیار دارند تا آنکه بازیکنان «سوخته» پیدا کنند.[۱]
توپ‌های بیسبال و چفته‌ها را در نهایت دقت تهیه می‌کنند. توپ‌ها را از چوب‌پنبه، لاستیک، نخ، و پوست اسب می‌سازند. وزن توپ در حدود ۱۵۰ گرم و قطرش حدود ۷ سانتیمتر است. چفته‌ها را معمولاً از چوب زبان گنجشک می‌تراشند. حداکثر طول چفته‌ها ۱۰۶ سانتیمتر و حداکثر قطر آن‌ها حدود ۲ سانتیمتر است.[۱]
سافتبال نوعی از بیسبال است که توپ آن نرم‌تر و بزرگتر است. خانه‌ها به هم نزدیک‌ترند، اما قوانین آن بازی شبیه قوانین بیسبال است.[۱]
پیدایش
ویرایش
شاید هیچ‌کس را نتوان به تحقیق مخترع بیسبال دانست. این بازی خود به خود از بازی‌های متداول پیشین ناشی شده‌است. بیسبال از بازی‌های متعددی که با چوب و توپ بازی می‌شدند اشتقاق پیدا کرده‌است. از جمله این بازی‌ها می‌توان ورزش قدیمی راوندر که در آمریکای شمالی بازی می‌شد، ورزش انگلیسی کریکت و ورزش بسیار قدیمی رومانیائی اُینا را نام برد.
نخستین مسابقه ورزش مدرن بیسبال که در اسناد نوشتاری گزارش شده‌است، به مسابقه‌ای در ۴ ژوئن ۱۸۳۸ در بیچ‌ویل، انتاریو، کانادا مربوط می‌شود. بیسبال در دهه ۱۸۶۰ حالت نیمه‌حرفه‌ای پیدا کرد. نخستین تیم کاملاً حرفه‌ای بیسبال در ایالات متحده، تیم سینسیناتی رد استاکینگز بود که در ۱۸۶۹ تشکیل شد.
در کوپرزتاون نیویورک سالن بیسبال مشهوری قرار دارد و آن را برای این در این محل ساخته‌اند که یکی از بنیان‌گذاران بزرگ بیسبال به نام ابنر دبلدی در آن محل ابعاد محوطه بیسبال را در سال ۱۸۳۹ طرح‌ریزی کرد. اما بازی‌هایی شبیه بیسبال سال‌های پیش از ۱۸۳۹ متداول بوده‌است.[۱]
لیگ برتر بیسبال آمریکا
ویرایشامالبی یا لیگ برتر بیسبال آمریکا (Major League Baseball) مهم‌ترین لیگ حرفه‌ای بیسبال در آمریکای شمالی است.
بیسبال در خارج از آمریکا
ویرایشنخستین لیگ رسمی بیسبال در خارج از آمریکا و کانادا سال ۱۸۷۸ در کوبا شکل گرفت. کوبائی‌ها سابقه درخشانی در بیسبال دارند و تیم‌ملی آن‌ها از هنگام شروع مسابقات بین‌المللی در اواخر دهه ۱۹۳۰ همواره یکی از قوی‌ترین تیم‌های دنیا بوده‌است.
لیگ‌های حرفه‌ای بیسبال پس از جنگ جهانی اول در کشورهای دیگری هم آغاز به‌کار کردند. از جمله؛
ایتالیا در سال ۱۹۴۸ دومین کشور اروپایی شد که لیگ بیسبال را در کشور خود برگزار می‌کرد. بعد از جنگ جهانی دوم بیسبال در بسیاری از کشورهای آمریکای مرکزی و کشورهای حوزه دریای کارائیب طرفداران زیادی یافت. برجسته‌ترین لیگ‌های بیسبال در آمریکای لاتین؛
از دهه هفتاد رقابتهای کارائیب بنیان‌نهاده‌شد، مسابقاتی که میان تیم‌های برتر چهار کشور حاشیه دریای کارائیب؛ مکزیک، دومینیکن، کوبا و ونزوئلا برگزار می‌شود.
بیسبال در آسیا
ویرایشژاپن یکی از اولین کشورهایی بود که بیسبال به آن راه‌یافت. بیسبال خیلی زود مهم‌ترین ورزش گروهی ژاپن شد. در سال ۱۹۳۶ نیپون بیسبال لیگ شروع به‌کار کرد.[۲] ۸۶۴ مسابقه این لیگ در سال ۲۰۰۶ بیش از بیست میلیون و چهارصد هزار تماشاگر داشت و چهارمین لیگ پرتماشاگر دنیا بود (پس از ام‌ال‌بی، ان‌بی‌ای و ان‌اف‌ال سه لیگ آمریکایی بیسبال، بسکتبال و هاکی روی یخ).
ژاپنی‌ها و آمریکایی‌ها این ورزش را به دیگر کشورهای شرق آسیا هم بردند و بیسبال به‌سرعت ورزش گروهی اول کره‌جنوبی و تایوان شد. لیگ حرفه‌ای بیسبال در کره‌جنوبی از ۱۹۸۲ و در تایوان از ۱۹۹۰ شکل گرفت. چین و فلسطین هم دو کشور آسیایی دیگری هستند که به ترتیب در ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷ لیگ حرفه‌ای بیسبال را تشکیل دادند.
بیسبال در سال ۱۹۹۴ وارد بازی‌های آسیایی هم شد. ژاپنی‌ها این رشته را در تقویم مسابقات هیروشیما قرار دادند، سه دوره اول این مسابقات با قهرمانی تیم ملی ژاپن به پایان رسید، اما در آخرین دوره مسابقات در سال ۲۰۰۶ تیم ملی بیسبال تایوان با شکست پنج تیم دیگر شرکت‌کننده (ژاپن، کره‌جنوبی، چین، تایلند، فیلیپین) به قهرمانی رسید.
بیسبال در ایران
ویرایشدر سال ۱۳۷۴ فدراسیون این رشته در ایران تشکیل شد در سال ۱۳۸۶ اولین دوره لیگ با حضور ۶تیم برگزار شد اما در سال بعد تعداد تیم‌ها به ۱۲ رسید
محبوبیت
ویرایشاین ورزش در بسیاری از نقاط دنیا به‌ویژه آمریکای شمالی و مرکزی و شرق آسیا بسیار پرطرفدار است.
بیسبال ورزش ملی یا پرطرفدارترین ورزش ایالات متحده آمریکا، کوبا، پورتوریکو، دومینیکن، پاناما، نیکاراگوئه، ونزوئلا در قاره آمریکا و همچنین ژاپن، کره جنوبی و تایوان در آسیا است.
بیسبال در المپیک
ویرایشاز المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا دو رشته ورزشی بیسبال و سافتبال در تقویم المپیک قرار گرفتند و مقررشد تا مسابقات سافتبال در گروه بانوان و بیسبال در گروه آقایان برگزار شود.
اما در جلسه سال ۲۰۰۵ کمیته بین‌المللی المپیک در سنگاپور برای تعیین میزبانی المپیک ۲۰۱۲ این دو رشته اولین قربانیان سیاست کاهش و جلوگیری از گسترش تعداد ورزش‌کاران و مسابقات و رشته‌های ورزشی المپیک شده و از برنامه مسابقات المپیک لندن حذف شدند.
اما در نهایت در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۳۹۵ هیئت اجرایی کمیته بین‌المللی المپیک در جلسه خود که در حاشیه برگزاری مسابقات المپیک ریو برگزار شد به پیوستن بازی‌های بیسبال و سافتبال به بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ ژاپن پس از حذف این دو رشته در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶ رأی مثبت داد.[۳]
پیوند به بیرون
ویرایش
منابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ موریس پارکر، برتا: فرهنگنامه پارکر، جلد اول. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی با همکاری مؤسسه انتشارات فرانکلین. ترجمه و تنظیم و نگارش زیر نظر رضا اقصی. چاپ اول ۱۳۴۶. (در مالکیت عمومی به خاطر قدمت). مدخل: بیسبال.
- ↑ Nagata, Yoichi and Holway, John B. (1995). "Japanese Baseball", in Pete Palmer: Total Baseball, fourth edition, New York: Viking Press, 547
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۱۶.
- ↑ «تمرین تیم بیسبال طیف تهران». ایرنا. ۲۰۱۹-۰۱-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۴.