سندرم تورت

عارضه‌ای شدیدتر از اختلال تیک
(تغییرمسیر از سندرم توره)

سندروم تورِت یا نشانگان توره (به انگلیسی: Tourette's syndrome) (به اختصار: TS) یک اختلال عصبی رشدی شایع است که در دوران کودکی یا نوجوانی آغاز و با چند تیک حرکتی و حداقل یک تیک صوتی (آوایی) مشخص می‌شود. تیک‌های رایج شامل پلک زدن، سرفه، صاف کردن گلو، بوییدن آشکار، و حرکات صورت هستند. این تیک‌ها معمولاً حالت نیاز یا احساس ناخواسته در ماهیچه‌های تحت تأثیر، برای انجام تیک، ایجاد می‌کنند اما گاهی می‌توانند به‌طور موقت سرکوب شوند و در مکان، میزان و فرکانس تغییر کنند. سندرم تورت حالت شدیدتری از اختلالات تیک است. درحالی که نشانگان توره به صورت واضح مشاهده می‌شود، اختلال تیک اغلب توسط ناظران معمول مورد توجه قرار نمی‌گیرند.

سندرم تورِت
نام‌های دیگرسندرم توره، اختلال تورِت، سندرم ژیل د لا تورِت (GTS)، اختلال تیک صوتی ترکیبی و چند حرکتی [د لا تورِت]
سر و شانه‌های مردی با ریش ادواردی کوتاه و موهای کوتاه‌تر، با کت و یقه فرانسوی حدوداً ۱۸۷۰
ژیل د لا تورِت (۱۸۵۷–۱۹۰۴) همنام سندرم تورِت
تخصصروان‌پزشکی، عصب‌شناسی، پزشکی کودکان[۱]
نشانه‌هاتیک عصبی[۲]
دورهٔ معمول آغازبه‌طور معمول در دوران کودکی[۲]
دورهٔ بیماریدراز مدت[۳]
علتژنتیکی با تأثیرات محیطی[۳]
روش تشخیصبر اساس تاریخچه و علائم[۲]
مدیریتآموزش، رفتاردرمانی
دارومعمولاً هیچ، گاهی داروهای اعصاب و نورآدرنرژیک‌ها[۲]
پیش‌آگهی۸۰٪ بهبودی تا از بین رفتن تیک‌ها را در اواخر نوجوانی تجربه می‌کنند[۳]
فراوانیحدود ۱٪ از کودکان[۴] و نوجوانان بین ۰٫۳٪ و ۱٫۰٪ از جمعیت عمومی[۵]
طبقه‌بندی و منابع بیرونی

سندرم تورت زمانی به عنوان یک سندرم نادر و عجیب و غریب در نظر گرفته می‌شد و عموماً با کوپرولالیا (گفتن کلمات ناپسند یا حرف‌های نامناسب و تابو) مرتبط بود؛ اما امروزه دیگر به عنوان یک سندرم نادر در نظر گرفته نمی‌شود و کوپرولالیا تنها بخش اندکی از اختلالات مرتبط با آن را تشکیل می‌دهد. تخمین‌های صورت گرفته، مبتلایان به سندرم توره را حدود ۱٪ از کودکان و نوجوانانِ دانش آموز اندازه‌گیری می‌کند. هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص تورت وجود ندارد و همیشه به درستی شناسایی نمی‌شود یا ممکن است مبتلایان هرگز به دنبال مراقبت پزشکی نباشند، زیرا اکثر موارد خفیف هستند و شدت تیک‌ها در اکثر کودکان با گذر از دوران نوجوانی کاهش می‌یابد. سندرم تورت حاد در بزرگسالی، اگرچه در رسانه‌ها مورد توجه است، نادر بوده و تنها برای یک اقلیت کوچک، تیک‌های شدید و ناتوان کننده می‌توانند تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد. تحقیقات نشان داده‌است سندرم توره بر هوش یا امید به زندگی تأثیر نمی‌گذارد.

هیچ درمانی برای این اختلال وجود ندارد و هیچ دارویی مؤثر واقع نمی‌شود. در بیشتر موارد، درمان دارویی برای تیک ضروری نیست و رفتاردرمانی، خط اول برای مدیریت آن به حساب می‌آید. آموزش بخش مهمی از هر طرح درمانی است و توضیح به تنهایی می‌تواند اطمینان کافی را برای عدم نیاز به درمان، در فرد مبتلا، ایجاد کند. بین افرادی که به کلینیک‌های مراقبت سلامت ارجاع داده می‌شوند، سایر بیماری‌ها، مانند اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی (ADHD) و اختلال وسواس فکری-جبری (OCD)، در بیشتر مبتلایان به سندرم تورت دیده می‌شود. این چندابتلایی اغلب باعث ایجاد آسیب‌پذیری نسبت به تیک‌ها شده از این رو تشخیص صحیح و درمان آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.

ژان مارتین شارکو، عصب‌شناس فرانسوی، سندرم تورت، را بر اساس نام کارورز خود، ژرژ ژیل د لا تورت، که در سال ۱۸۸۵ گزارشی از ۹ بیمار مبتلا به «اختلال تیک تشنجی» منتشر کرد، نامگذاری نمود. در حالی که علت دقیق آن ناشناخته است، اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند. به نظر می‌رسد این مکانیسم شامل اختلال عملکرد در مدارهای عصبی بین عقده‌های قاعده‌ای و ساختارهای مرتبط در مغز است.

طبقه‌بندی

ویرایش

بیشتر تحقیقات منتشر شده در مورد سندرم تورت در ایالات متحده صورت پذیرفته‌است. در تحقیقات بین‌المللی و عملکرد بالینی TS، راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) بر طبقه‌بندی سازمان بهداشت جهانی (WHO) که در سال ۲۰۲۱ مورد انتقاد قرار گرفت،[۱] ترجیح داده می‌شود.[۵][۶][۷]

نسخه DSM-5 که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، سندرم تورت را به عنوان یک اختلال حرکتی (اختلال در سیستم عصبی که باعث حرکات غیرطبیعی و غیرارادی می‌شود) طبقه‌بندی می‌کند. این عارضه در رده ناهنجاری عصبی تکوینی فهرست شده‌است.[۸] سندرم توره در انتهای شدیدتر طیف اختلالات تیک قرار دارد و تشخیص آن مستلزم وجود چندین تیک حرکتی و حداقل یک تیک صوتی برای بیش از یک سال است. تیک‌ها حرکات ناگهانی، تکراری و غیرریتمیک هستند که گروه‌های عضلانی مجزا را درگیر می‌کنند،[۹] در حالی که تیک‌های صوتی (صدایی) شامل ماهیچه‌های حنجره، حلق، دهان، بینی یا تنفسی برای تولید صدا هستند.[۱۰][۱۱] برخی شرایط پزشکی یا مصرف مواد مخدر نیز در کوتاه مدت سبب ایجاد تیک در فرد می‌گردد اما به عنوان اختلال تیک در نظر گرفته نمی‌شوند.[۱۲]

سایر شرایط در این طیف اختلال، شامل تیک‌های حرکتی یا صوتی پایدار (مزمن) که یک نوع تیک (حرکتی یا صوتی، نه هر دو) برای بیش از یک سال وجود دارد و اختلال تیک موقت، که تیک‌های حرکتی یا صوتی برای کمتر از یک سال وجود دارد، است.[۱۳][۱۴] ویرایش پنجم DSM، آنچه را که اختلال تیک گذرا نامیده می‌شد، با اختلال تیک موقت جایگزین کرد و عنوان نمود مفهوم «گذرایی» تنها در حالت پس‌نگری قابل تعریف است.[۶][۱۵][۱۶] برخی از متخصصان بر این باورند که TS و اختلال تیک (مزمن) حرکتی و صوتی را باید یک وضعیت در نظر گرفت، زیرا تیک‌های صوتی نیز تیک‌های حرکتی هستند به این معنا که از انقباضات عضلانی مانند عضلات بینی یا تنفسی پدید می‌آیند.[۵][۱۴][۱۷]

سندرم تورت تنها اندکی متفاوت توسط WHO تعریف شده‌است؛[۴][۷] در ICD-11، طبقه‌بندی آماری بین‌المللی بیماری‌ها، سندرم تورت به عنوان یک بیماری سیستم عصبی و یک اختلال رشدی عصبی تعریف می‌شود[۱۸][۱۹] و تنها یک تیک حرکتی برای تشخیص نیاز دارد.[۲۰] نسخه‌های قدیمی‌تر ICD این اختلال را «اختلال تیک صوتی ترکیبی و حرکتی چندگانه [دِ لا تورت]» می‌نامیدند.[۲۱]

مطالعات ژنتیکی نشان می‌دهد که اختلالات تیک طیفی را داراست که با تمایزات واضح در چارچوب تشخیصی فعلی شناسایی نمی‌شود.[۱۲] همان‌طور که در سیستم‌های طبقه‌بندی موجود توضیح داده شده، از سال ۲۰۰۸، تحقیقات مشخص نموده‌است که سندرم تورت یک شرایط واحد با مکانیسم متمایز نیست[۲۰] و باید برای تشخیص «TS خالص» از TS که با اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی (ADHD)، اختلال وسواس فکری-جبری (OCD) یا سایر اختلالات همراه است (همچون طبقه‌بندی سایر بیماری‌ها برای مثال دیابت نوع ۱ و نوع ۲فنوتیپ‌هایی را شناسایی و بر اساس آن سندرم تورت را تقسیم‌بندی نمود.[۴][۱۲] تقسیم‌بندی فنوتیپ‌های مختلف نیازمند درک کامل تر علل ژنتیکی و سایر علل اختلالات تیک است.[۶]

مشخصات

ویرایش
نمونه‌هایی از تیک

تیک‌ها حرکات یا صداهایی هستند که «به‌طور متناوب و غیرقابل پیش‌بینی، خارج از پس‌زمینهٔ فعالیت حرکتی طبیعی»[۲۲] با ظاهری شبیه به حرکات عادی بدن که در شرایط اشتباه انجام گرفته، رخ می‌دهند.[۲۳] تیک‌ها، وابسته به رشد یا پسروی سندرم تورت در تعداد، فرکانس، شدت، مکان و پیچیدگی تغییر می‌کنند؛[۵] هر فرد الگوی منحصر به فردی از نوسانات در شدت و فرکانس را تجربه می‌کند. تیک‌ها می‌توانند به صورت دوره‌های تهاجمی (تحت برخی شرایط) نیز رخ دهند که در بین افراد نیز متفاوت است.[۲۴] تغییر در شدتِ تیک می‌تواند در طی چند ساعت، روز یا هفته رخ دهد.[۱۳] هنگامی که فردی درگیر استرس، خستگی، اضطراب و بیماری یا در حال انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش مانند تماشای تلویزیون باشد، تیک‌ها ممکن است افزایش یابند.[۱۲][۲۵] گاهی نیز مانند زمانی که یک فرد غرق در فعالیتی مانند نواختن یک آلت موسیقی است، کاهش تیک‌ها مشاهده می‌شود.[۱۲][۲۶]

برخلاف حرکات غیرطبیعی مرتبط با سایر اختلالات حرکتی، تیک‌های تورت غیرریتمیک بوده و اغلب با یک میل ناخواسته پیش می‌آیند اما موقتاً قابل سرکوب هستند.[۲۴][۲۷] با گذشت زمان، حدود ۹۰ درصد از افراد مبتلا به تورت، قبل از تیک، احساسی را مشابه میل به عطسه یا خاراندن خارش تجربه می‌کنند.[۱۳] هوس‌ها و احساساتی که قبل از بیان تیک ایجاد می‌شوند، به عنوان «پدیده‌های حسی پیش‌آگاهانه» یا «تمایلات پیش‌آگاهانه» شناخته می‌شوند. مردم میل به بیان تیک را به عنوان تجمع تنش، فشار یا انرژی توصیف می‌کنند[۲۸][۲۹] که در نهایت، آگاهانه برای تسکین این احساس و برگرداند همه چیز به روال طبیعی[۳۰] (گویی که «باید این کار را انجام دهند»)[۲۸] به انجام آن می‌پردازند.[۳۱] این میل می‌تواند باعث ایجاد یک احساس ناراحت‌کننده در بخشی از بدن شود که با تیک ناشی از آن مرتبط و تیک پاسخی است که احساس فشار در محل آناتومیکی تیک را تسکین می‌دهد.[۲][۲۴] نمونه‌هایی از این میل عبارتند از: احساس داشتن چیزی در گلو، که منجر به پاک کردن گلو می‌شود، یا ناراحتی موضعی در شانه‌ها که منجر به بالا انداختن آن‌ها می‌شود. تیک واقعی می‌تواند به عنوان تسکین این تنش، شبیه به خاراندن خارش یا پلک زدن برای تسکین احساس ناراحت‌کننده در چشم، عمل کند.[۲][۲۲] برخی از افراد مبتلا به تورت ممکن است از تمایل اولیه مرتبط با تیک آگاه نباشند و معمولاً کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر از آن مطلع هستند.[۱۳] شناخت کودکان نسبت به تیک‌ها هنگام بلوغ افزایش می‌یابد[۲۲] و تا سن ده سالگی، اکثر کودکان تمایل اولیه در انجام تیک را تشخیص می‌دهند.[۲۶]

تمایلات پیش‌آگاهانه که قبل از تیک وجود دارد، سرکوب تیک قریب‌الوقوع را ممکن می‌سازند.[۲۴] به دلیل وجود تمایلات اولیه، تیک‌ها به‌جای غیرارادی به‌عنوان نیمه‌ارادی یا «اراده ناپذیر» توصیف می‌شوند.[۲][۲۲] این تمایلات ممکن است به عنوان یک پاسخ داوطلبانه و قابل سرکوب به یک میل ناخواسته در نظر گرفته شوند.[۲۴][۲۶] توانایی سرکوب تیک‌ها در افراد متفاوت بوده و معمولاً در بزرگسالان بیشتر از کودکان است.[۳۲] افراد مبتلا به تیک‌ها گاهی می‌توانند تیک‌ها را برای مدت زمان محدودی سرکوب کنند، اما انجام این کار اغلب منجر به تنش یا خستگی ذهنی می‌شود.[۲][۳۳] افراد مبتلا به تورت به دلیل مسائل اجتماعی ممکن است به دنبال یک نقطه خلوت برای رهایی از میل سرکوب شده باشند، یا پس از یک دوره سرکوب در مدرسه یا محل کار، افزایش قابل توجهی در تیک‌ها را تجربه کنند.[۱۳][۲۳] در برخی موارد کودکان نیز تیک‌ها خود را در حالی که در مطب پزشک هستند سرکوب می‌کنند، بنابراین نیاز است پزشکان در زمانی که کودکان از تماشای آنها آگاه نیستند، وجود تیک را بررسی و ارزیابی کنند.[۳۴]

تیک‌های پیچیده مرتبط با گفتار شامل کوپرولالیا، اکولالیا و پالیلالیا هستند. کوپرولالیا[الف] بیان خود به خودی کلمات یا عبارات ناپسند یا تابو است. اگرچه این اختلال شایع‌ترین علامت تورت به‌شمار می‌رود، تنها حدود ۱۰ درصد از افراد مبتلا به تورت آن را نشان می‌دهند و برای تشخیص ضروری نیست.[۲][۳۵] اکولالیا[ب] (تکرار سخنان دیگران) و پالیلالیا[پ] (تکرار سخنان خود) در اقلیت موارد رخ می‌دهند.[۳۶] تیک‌های حرکتی پیچیده نیز شامل کوپروپراکسی[ت] (حرکات زشت یا لمس نامناسب)، اکوپراکسی[ث] (تکرار یا تقلید از اعمال شخص دیگر) و پالیپراکسی[ج] (تکرار حرکات خود) هستند.[۳۲]

شروع و پیشرفت

ویرایش

هیچ مورد یکسانی از سندرم تورت وجود ندارد،[۳۷] اما سن شروع و شدت علائم، از یک قاعده تقریباً یکسان پیروی می‌کند. اگرچه ممکن است شروع آن هر سنی قبل از هجده سالگی رخ دهد، سن معمول شروع تیک‌ها از پنج تا هفت سالگی و معمولاً قبل از نوجوانی است.[۲] یک مطالعه در سال ۱۹۹۸ از مرکز مطالعات کودک ییل نشان داد که شدت تیک با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد تا زمانی که بین سنین هشت تا دوازده سالگی به بالاترین حد خود برسد.[۳۸] شدت تیک‌ها در نصف تا دو سوم از کودکان با گذراندن دوران نوجوانی، کاهش چشمگیری می‌یابد و در ادامه نیز به‌طور پیوسته کم‌تر می‌شود.[۳۹]

در افراد مبتلا به TS، اولین تیک‌هایی که ظاهر می‌شوند معمولاً روی سر، صورت و شانه‌ها تأثیر می‌گذارند و شامل پلک زدن، حرکات صورت، بوییدن آشکار و پاک کردن گلو هستند.[۱۳] تیک‌های صوتی اغلب ماه‌ها یا سال‌ها پس از تیک‌های حرکتی بروز می‌کنند، اما در مواردی می‌توانند از ابتدا وجود داشته باشند.[۶][۱۴] در میان افرادی که تیک‌های شدیدتری را تجربه می‌کنند، تیک‌های پیچیده از جمله «صاف کردن بازو، لمس کردن، ضربه زدن، پریدن، پریدن و چرخیدن» ممکن است ایجاد شود.[۱۳] در اختلالات متضاد (مثلاً اختلالات طیف اوتیسم) حرکات مختلفی مانند خودتحریکی وجود دارد.[۴۰]

شدت علائم در بین افراد مبتلا به نشانگان توره بسیار متفاوت بوده و بسیاری از موارد ممکن است شناسایی نشده باشند.[۴][۱۴][۳۶] اکثر موارد خفیف و تقریباً غیرقابل توجه هستند[۴۱][۴۲] و بسیاری از افراد مبتلا به TS متوجه نمی‌شوند که تیک دارند.[۲] از آنجایی که تیک‌ها بیشتر به صورت خاص بروز می‌کنند،[۴۳] سندرم تورت ممکن است ناشناخته بماند و اطرافیان، به صورت اتفاقی متوجه آن شوند.[۳۵][۴۴][۴۵] اکثر مطالعات در مورد TS در مردان صورت گرفته که موارد ابتلای بیشتری نسبت به زنان دارند به همین علت تفاوت‌های جنسیتی به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته‌است. یک بررسی در سال ۲۰۲۱ نشان داد که ویژگی‌ها و پیشرفت این سندرم در زنان، به ویژه در بزرگسالی، ممکن است نسبت به مردان متفاوت باشد؛ اما همچنان به مطالعات دقیق تری برای اثبات این مسئله نیاز است.[۴۶]

بیشتر بزرگسالانِ مبتلا به سندرم تورت علائم خفیفی دارند و به دنبال مراقبت پزشکی نیستند.[۲] در حالی که تیک‌ها در اکثریت افراد پس از نوجوانی فروکش می‌کند، برخی از شدیدترین و ناتوان کننده‌ترین اشکال اختلال تیک در بزرگسالان مشاهده می‌شود.[۴۷] در برخی موارد، آنچه که به نظر می‌رسد تیک‌های شروع بزرگسالی هستند، همان تیک‌های دوران کودکی بوده که دوباره ظاهر شده‌اند.[۴۷]

چندابتلایی

ویرایش
 
آندره مالرو (در مرکز تصویر) وزیر فرهنگ، نویسنده و ماجراجوی فرانسوی، احتمالاً به سندرم توره مبتلا بوده‌است.[۴۸][۴۹][۵۰]

از آنجایی که بعید است افراد با علائم خفیف تر به کلینیک‌های تخصصی ارجاع داده شوند، مطالعات مربوط به تورت دارای سوگیری ذاتی نسبت به موارد شدیدتر است.[۵۱][۵۲] هنگامی که علائم به اندازه کافی شدید است که ارجاع به کلینیک را ضروری می‌کند، ADHD و OCD نیز اغلب در فرد مشاهده می‌شوند.[۲] در کلینیک‌های تخصصی، ۳۰ درصد از مبتلایان به TS، دارای اختلالات خلقی یا اضطرابی یا رفتارهای مخرب هستند.[۱۳][۵۳] در غیاب ADHD، اختلالات تیک به نظر نمی‌رسد با رفتار مخرب یا اختلال عملکردی همراه باشد،[۵۴] در حالی که همزمانی اختلالات می‌تواند در مدرسه، خانواده یا روابط همسالان نتایج آسیب زننده ای پدیدآورد.[۲۳][۵۵] هنگامی که ADHD همراه با تیک‌ها وجود دارد، احتمال وقوع اختلال سلوک و اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه افزایش می‌یابد.[۱۳] رفتارهای پرخاشگرانه و طغیان خشم در افراد مبتلا به TS به خوبی درک نشده‌است؛ این رفتارها با تیک‌های شدیدتر همراه نبوده اما با وجودِ اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه مرتبط هستند.[۵۶] ADHD همچنین ممکن است ایجادکننده میزان بالاتری از اضطراب باشد و پرخاشگری و مشکلات کنترل خشم زمانی که OCD و ADHD هر دو همزمان با تورت رخ می‌دهند، محتمل‌تر است.[۴۷]

اجبارهایی که شبیه تیک هستند در برخی از افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری وجود دارد. فرض بر این است که «OCD همراه با تیک» زیرگروهی از OCD بوده که با نوع و ماهیت وسواس‌های اجباریِ مرتبط با تیک، در مقایسه با اجبارهای معمولی بدون تیکِ این بیماری که مربوط به آلودگی است، متمایز می‌شود.[۵۷] OCD همراه با تیک، با اجبارهای «شمارش خاص، افکار پرخاشگرانه و تقارن» بیشتر ظاهر می‌شود،[۱۳] اما اجبارهای بدون تیک معمولاً به وسواس فکری و اضطراب مربوط است. افراد مبتلا به OCD همراه با تیک، به احتمال زیاد درگیر پاسخ به یک تمایل هستند که همانند وسواس‌هایشان ماهیتی پیش‌آگاهانه، اجباری و نیمه‌ارادی دارد.[۱۳][۵۸] در بزرگسالان مبتلا به TS که OCD نیز دارند، احتمال بروز اضطراب و افسردگی افزایش می‌یابد.[۴۷]

در میان افراد مبتلا به سندرم تورت که در کلینیک‌ها مورد مطالعه قرار گرفتند، بین ۲٫۹٪ تا ۲۰٪ اختلالات طیف اوتیسم داشتند،[۵۹] اما مطالعه دیگری نشان می‌دهد که ارتباط بالای اوتیسم و TS ممکن است تا حدی به دلیل مشکلات تمایز بین تیک‌های عصبی و رفتارهای تیک مانند که در افراد مبتلا به اوتیسم دیده می‌شود یا OCD باشد.[۶۰] همه افراد مبتلا به تورت، ADHD ,OCD یا سایر بیماری‌های همراه را ندارند و تخمین میزان TS خالص از ۱۵٪ تا ۵۷٪ متغیر است؛[توضیح ۱] در جمعیت‌های بالینی (افراد بیماری که مورد بررسی آماری قرار می‌گیرند)، درصد بالایی از کسانی که تحت مراقبت هستند از اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه نیز رنج می‌برند.[۳۱][۶۱] کودکان و نوجوانان مبتلا به TS خالص از نظر معیار رفتارهای پرخاشگرانه یا اختلالات رفتاری یا معیارهای سازگاری اجتماعی تفاوت قابل‌توجهی با همسالان بدون TS خود ندارند.[۴] به‌طور مشابه، بزرگسالان مبتلا به TS خالص به نظر نمی‌رسد مشکلات اجتماعی موجود در افراد مبتلا به TS همراه با ADHD را داشته باشند.[۴]

در میان افرادی که سن شروع علائمِ تیک بالاتر است، سوءمصرف مواد و اختلالات خلقی بیشتر دیده می‌شود و ممکن است تیک‌هایی در قالب خودزنی نیز وجود داشته باشند. بزرگسالانی که دارای تیک‌های شدید و اغلب مقاوم به درمان هستند، با احتمال بیشتری به اختلالات خلقی و OCD نیز مبتلا می‌شوند.[۴۷] احتمال ابتلا به کوپرولالیا و چندین بیماری همراه در افراد مبتلا به تیک‌های شدید بیشتر است.[۳۲]

عملکرد عصب روانشناختی

ویرایش

هیچ اختلال عمده‌ای در عملکرد عصبی-روانی افراد مبتلا به تورت وجود ندارد، اما اختلالات روانی که همراه با تیک‌ها رخ می‌دهد می‌تواند باعث تغییر در این عملکرد شود. درک بهتر اختلال‌های همراه، برای از بین بردن هر گونه تفاوت عصب روانشناختی بین افراد مبتلا به نشانگان توره خالص و آنهایی که چندابتلایی دارند، بسیار اهمیت دارد.[۵۵]

در افراد مبتلا به سندرم تورت خالص، تنها اختلالات جزئی در بهره هوشی، توانایی توجه و حافظه غیرکلامی دیده می‌شود و وجود ADHD در فرد، سایر اختلالات شدید همراه با تیک را توجیه می‌کند. برخلاف یافته‌های قبلی که عنوان می‌نمود یکپارچگی حرکتی-بینایی و مهارت‌های دیداری-فضایی دچار اختلال نمی‌شوند، پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد شرایط همراه می‌تواند تأثیری بر مهارت‌های حرکتی، هر چند اندک، داشته باشند. چندابتلایی و شدت تیک‌ها ممکن است طیف اختلالات متغیری را در توانایی روانی-کلامی فرد، ایجاد و امکان برقراری ارتباط با دیگران را مختل کند.[۵۵] TS همچنین می‌تواند در شناخت اجتماعی، اما نه در توانایی برنامه‌ریزی یا تصمیم‌گیری، نیز آسیب جزئی به وجود آورد. کودکان مبتلا به سندرم تورت تنها نقص‌ها و مشکلات شناختی از خود بروز نمی‌دهند بلکه نسبت به سن خود در تست‌های زمان‌بندی‌شده هماهنگی حرکتی سریع‌تر از حد متوسط عمل می‌کنند؛ اعتقاد بر این است که سرکوب مداوم تیک‌ها، باعث افزایش کنترل بازدارنده در جابه‌جایی حرکتی و انجام فعالیت‌های عضلانی می‌شود.[۴][۶۴]

ناتوانی‌های یادگیری نیز در مواردی دیده می‌شود اما در نظر گرفتن تیک‌ها یا بیماری‌های همراه به عنوان مسبب آن، همچنان بحث‌برانگیز است. مطالعات قدیمی‌تر که نرخ‌های بالاتر ناتوانی یادگیری را گزارش کردند، وجود چند ابتلایی همراه را به خوبی بررسی ننمودند.[۶۵] اغلب، اختلال دیکته‌نویسی و ناتوانی در بیان نوشتاری و ریاضی در افرادی دارای سندرم تورت با اختلالات همراه، گزارش شده‌است.[۶۵]

علل بیماری

ویرایش

علت دقیق سندرم تورت ناشناخته است، اما عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی، هر دو در ایجاد این سندرم دخیل هستند.[۱۲][۱۳][۶۶] مطالعات اپیدمیولوژی ژنتیکی نشان داده‌است، هر چند نحوه وراثت آن دقیق مشخص نیست، اما TS در بسیاری از موارد ارثی بوده[۶۷] و ۱۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر از جمعیت عمومی در میان اعضای نزدیک یک خانواده یافت می‌شود.[۶۸] تا به حال هیچ ژن واحدی برای این اختلال شناسایی نشده‌است[۵] و احتمال می‌رود صدها ژن در این فرایند درگیر باشند.[۵۱][۶۷][۶۸] مطالعات هم‌خوانی سراسر ژنوم در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ منتشر شد که در آن هیچ یافتهٔ پراهمیتی در رابطه با ژن‌های درگیر به دست نیامد؛[۲][۱۳] یک متاآنالیز در سال ۲۰۱۹ تنها یک جایگاه مهم در کلِ ژنوم یافت نمود که در کروموزوم ۱۳ قرار دارد، اما این نتیجه در نمونه‌های وسیع‌تری یافت نشد.[۶۹] مطالعات در دوقلوها نشان می‌دهد که ۵۰ تا ۷۷ درصد از دوقلوهای همسان در وجود TS مشترک هستند، در حالی که تنها در ۱۰ تا ۲۳ درصد از دوقلوهای برادرناهمسان چنین تشخیصی وجود دارد.[۱۲] با این حال همه افرادی که این آسیب‌پذیری ژنتیکی را به ارث می‌برند، علائم اختلال را نشان نمی‌دهند.[۷۰][۷۱] چند جهش ژنتیکی نادر و بسیار نافذ (ژن‌های SLITRK1، HDC و CNTNAP2) نیز یافت شده‌است که تنها تعداد کمی از موارد ابتلا، آن هم در یک خانواده را توضیح می‌دهد.[۷۲]

عوامل روانی اجتماعی یا سایر عوامل غیر ژنتیکی، هر چند باعث ایجاد سندرم تورت نمی‌شوند،[۳۷] می‌توانند بر شدت و بر بیان ژن‌های ارثی آن، در افراد آسیب‌پذیر تأثیر بگذارند.[۶۶][۶۸] همچنین رویدادهای پیش از تولد و حین زایمان خطر بروز اختلال تیک یا OCD همراه را در افراد دارای آسیب‌پذیری ژنتیکی افزایش می‌دهند.[۴] این موارد شامل سن پدر، فورسپس زایمانی، استرس یا حالت تهوع شدید در دوران بارداری و استفاده از تنباکو، کافئین، الکل،[۴][۲۰] و شاهدانه در دوران بارداری است.[۲] نوزادانی که نارس و با وزن کم متولد می‌شوند یا دارای نمره آپگار پایین هستند نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. در دوقلوهای نارس نیز، دوقلوهایی با وزن کمتر با احتمال بیشتری به TS مبتلا می‌شوند.[۴]

فرآیندهای خودایمنی ممکن است بر شروع تیک‌ها تأثیر بگذارد یا آنها را تشدید کند. فرض بر این است که هر دو اختلال OCD و تیک در مجموعه‌ای از کودکان در نتیجه یک فرایند خودایمنی پس از آلودگی با استرپتوکوک ایجاد می‌شوند.[۷۳] اثر بالقوه آن توسط فرضیه بحث‌برانگیزی[۷۳] به نام پانداس (اختلالات عصبی خودایمنی کودکان مرتبط با عفونت‌های استرپتوکوکی) توصیف می‌شود که پنج معیار برای تشخیص در کودکان پیشنهاد می‌کند.[۷۴][۷۵] پانداس و فرضیه‌ها جدیدترِ سندرم عصبی با شروع حاد کودکان (PANS) موضوعات اصلی تحقیقات بالینی و آزمایشگاهی هستند، اما همچنان به اثبات نرسیده‌اند.[۷۴] همچنین یک فرضیه گسترده‌تر نیز وجود دارد که ناهنجاری‌های سیستم ایمنی و اختلال در تنظیم ایمنی را با TS مرتبط می‌داند.[۱۳][۷۳]

برخی از اشکال وسواس فکری جبری می‌تواند از نظر ژنتیکی با نشانگان توره ارتباط داشته باشد؛[۳۱] هرچند، عوامل ژنتیکیِ OCD همراه با تیک با نوع بودن تیک آن ممکن است متفاوت باشند.[۱۲] رابطه ژنتیکی ADHD و اوتیسم نیز با سندرم تورت همچنان به‌طور کامل ثابت نشده‌است.[۵۳][۶۴][۷۶]

سازوکار

ویرایش
 
عقده‌های قاعده‌ای و تالاموس در سندرم تورت نقش دارند.[۵۱]

مکانیسم دقیق آسیب‌پذیری ارثی که بر ابتلا به سندرم تورت تأثیر می‌گذارد، به خوبی درک نشده‌است.[۱۲] محققان بر این باور اند که وقوع تیک‌ها، ناشی از اختلال عملکرد در نواحی قشری و زیر قشری مغز مانند تالاموس، عقده‌های قاعده‌ای و لوب پیشانی است.[۷۷] مدل‌های نوروآناتومی نقص در مدارهای اتصال قشر مغز و زیر قشر مغز را نشان می‌دهند؛[۳۷] همچنین تکنیک‌های تصویربرداری، قشر پیشانی و عقده‌های قاعده‌ای را در وقوع سندرم دخیل می‌دانند.[۵۱] در دهه ۲۰۱۰، تصویربرداری عصبی و مطالعات مغزی پس از مرگ و همچنین مطالعات حیوانی و ژنتیکی،[۵۵][۷۸] امکان درک بهتر سازوکارهای عصبی زیستی منجر به نشانگان توره را فراهم نموده‌اند.[۵۵] این مطالعات از فرضیه تاثیر عقده‌های قاعده‌ای پشتیبانی می‌کنند، که در آن نورون‌های موجود در جسم مخطط فعال می‌شوند و خروجی‌های عصبی عقده‌های قاعده‌ای را مهار می‌کنند.[۵۶]

مدارهای قشر مغز-اِستِریا-تالاموس-قشر مغز (CSTC) یا مسیرهای عصبی کورتکسی، ورودی‌هایی را از قشر مغز به عقده‌های قاعده‌ای نشان می‌دهند.[۵۵] این مدارها سبب اتصال این بخش‌ها با سایر نواحی مغز می‌شود تا اطلاعاتی را که برنامه‌ریزی و کنترل حرکات، رفتار، تصمیم‌گیری و یادگیری را تنظیم می‌کنند، انتقال دهند.[۵۵] رفتار توسط اتصالات متقابل تنظیم می‌شود که اجازه یکپارچه سازی اطلاعات از این مدارها را فراهم می‌کند.[۵۵] حرکات غیرارادی ممکن است ناشی از اختلالات در مدارهای CSTC از جمله مسیرهای حسی-حرکتی، لیمبیک، زبان و تصمیم‌گیری باشد. ناهنجاری‌ها در این مدارها می‌تواند تیک‌ها و تمایلات پیش‌آگاهانه را نیز ایجاد کند.[۷۹]

شواهدی وجود دارد که گاهی هسته دم‌دار در افراد مبتلا به تیک در مقایسه با افراد بدون تیک، کوچکتر است؛ این مسئله به گونه‌ای از فرضیه آسیب‌شناسی در مدارهای CSTC در سندرم تورت حمایت می‌کند.[۵۵] توانایی سرکوب تیک‌ها به مدارهای مغزی بستگی دارد که مهار پاسخ و کنترل شناختی-رفتار-حرکتی را تنظیم می‌کنند.[۷۸] کودکان مبتلا به TS دارای قشر پیش‌پیشانی بزرگتری هستند که ممکن است نتیجه سازگاری برای کمک به تنظیم تیک باشد.[۷۸] این احتمال وجود دارد که تیک‌ها با افزایش سن و افزایش ظرفیت قشر پیشانی کاهش می‌یابند.[۷۸] مدارهای عقده‌ای-قشری-قاعده‌ای (CBG) نیز در مواردی دچار اختلال می‌شوند که به ویژگی‌های «حسی، لیمبیکی و اجرایی» کمک می‌کند.[۱۳] انتشار دوپامین در عقده‌های قاعده‌ای در افراد مبتلا به نشانگان توره بیشتر است، که دلالت بر تغییرات بیوشیمیایی ناشی از «انتقالات دوپامینرژیک بیش فعال و نامنظم» دارد.[۶۶]

هیستامین و گیرنده H3 نیز می‌توانند در تغییرات مدار عصبی نقش داشته باشند.[۱۳][۸۰][۸۱][۸۲] کاهش سطح هیستامین در گیرنده H3 منجر به افزایش سایر انتقال دهنده‌های عصبی می‌شود که تیک را ایجاد می‌کند.[۸۳] مطالعات پس از مرگ نیز «اختلال در فرآیندهای التهابی عصبی» را در ایجاد سندرم دخیل دانسته‌اند.[۱۲]

تشخیص

ویرایش

بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)،[توضیح ۲] تورت ممکن است زمانی تشخیص داده شود که فردی تیک‌های حرکتی متعدد و یک یا چند تیک صوتی را در طول یک سال نشان دهد و لازم نیست تیک‌های حرکتی و صوتی همزمان باشند. شروع باید قبل از سن ۱۸ سالگی رخ داده باشد و نتوان اثرات آن را به شرایط یا ماده دیگری (مانند کوکائین) نسبت داد.[۸] از این رو، سایر شرایط پزشکی که شامل تیک یا حرکات تیک مانند هستند، برای مثال اوتیسم یا سایر علل تیک، باید رد شوند.[۸۵]

بیمارانی که برای اختلال تیک به پزشک ارجاع داده می‌شوند بر اساس سابقه خانوادگی تیک، آسیب‌پذیری به ADHD، علائم وسواس فکری-جبری و تعدادی دیگر از بیماری‌های مزمن پزشکی، روان‌پزشکی و عصبی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.[۸۶][۸۷] در افراد با شروع معمول و سابقه خانوادگی تیک یا OCD، یک معاینه فیزیکی و عصبی اولیه ممکن است کافی باشد.[۸۸] هیچ آزمایش پزشکی یا غربالگری خاصی وجود ندارد که بتوان از آن برای تشخیص سندرم تورت استفاده کرد؛[۳۱] تشخیص معمولاً بر اساس مشاهده علائم فرد و سابقه خانوادگی،[۳۵] و پس از رد علل ثانویهِ اختلالات تیک، انجام می‌شود.[۸۹]

تأخیر در تشخیص اغلب به این دلیل اتفاق می‌افتد که متخصصان به اشتباه بر این باورند که TS بسیار نادر است و همیشه همراه با کوپرولالیا رخ می‌دهد، یا باید به‌شدت آسیب زننده باشد.[۹۰] DSM از سال ۲۰۰۰ عنوان کرده‌است که بسیاری از افراد مبتلا به تورت، اختلال قابل توجهی ندارند[۶][۸۵][۹۱] و تشخیص نیازی به وجود کوپرولالیا یا یک بیماری همراه مانند ADHD یا OCD ندارد.[۳۵][۹۰] نشانگان توره ممکن است به دلیل طیف گستره شدت، از خفیف (در اکثر موارد) یا متوسط، تا شدید (موارد نادر اما به‌طور گسترده‌تر شناخته‌شده و عمومی‌تر) اشتباه تشخیص داده شود.[۳۸] حدود ۲۰ درصد از افراد مبتلا به سندرم تورت متوجه نمی‌شوند که تیک دارند.[۳۷]

تیک‌هایی که در اوایل دوره TS بروز می‌کنند اغلب با آلرژی، آسم، مشکلات بینایی و سایر شرایط اشتباه گرفته می‌شوند. متخصصان اطفال، آلرژی‌ها و چشم پزشکان معمولاً جزو اولین کسانی هستند که تیک‌ها موجود در کودک را می‌بینند یا تشخیص می‌دهند،[۵][۳۶][۹۲] اگرچه اکثر تیک‌ها ابتدا توسط والدین کودک شناسایی می‌گردد.[۹۰] سرفه، پلک زدن و تیک‌هایی که بیماری‌های نامرتبط مانند آسم را تقلید می‌کنند، معمولاً اشتباه تشخیص داده می‌شوند.[۳۵] برای مثال در انگلستان، به‌طور متوسط سه سال تأخیر بین شروع علائم و تشخیص وجود دارد.[۴]

تشخیص افتراقی

ویرایش
ابزارهای اصلی غربالگری و ارزیابی[۹۳][۹۴]
  • مقیاس جهانی شدت تیک ییل (YGTSS)، در دستورالعمل‌های بین‌المللی برای ارزیابی «تکرار، شدت، پیچیدگی، توزیع، تداخل و اختلال» تیک‌ها یا موارد ناشی از آن توصیه شده‌است.
  • برداشت جهانی بالینی سندرم تورِت (TS–CGI) و مقیاس شدت TS شاپیرو (STSS)، برای ارزیابی مختصر تیک‌ها نسبت به YGTSS
  • مقیاس اختلال تورِت (TODS)، برای ارزیابی تیک‌ها و بیماری‌های همراه
  • موارد هشداردهنده مقیاس تیک‌ها (PUTS)، برای افراد بالای ده سال
  • تیک حرکتی، وسواسی و اجباری، بررسی و ارزیابی تیک صوتی (MOVES)، برای ارزیابی تیک‌های پیچیده و سایر رفتارها
  • اتیسم-تیک AD/HD، و سایر موارد همراه (A–TAC)، برای غربالگری سایر شرایط

تیک‌هایی که ممکن است به نظر شبیه تیک‌های سندرم تورت باشند، اما به اختلالاتی غیر از TS مرتبط هستند، به عنوان تورتیسم شناخته می‌شوند.[۹۵] این تیک‌ها در تشخیص افتراقی برای سندرم تورت مورد بررسی قرار می‌گیرند.[۸۸] حرکات غیرطبیعی مرتبط با رقصاک، دیستونی، میوکلونوس و دیسکینزی از تیک‌های نشانگان توره متمایز هستند، زیرا ریتمیک تر بوده، سرکوب نمی‌شوند، و پیش از آن یک میل آگاهانه ایجاد نمی‌کنند.[۲۴][۲۷] اختلالات طیف رشد و اوتیسم ممکن است تیک، سایر حرکات و اختلالات حرکتی معمول را نشان دهند.[۹۶] حرکات کلیشه‌ای مرتبط با اوتیسم معمولاً سن شروع زودتری دارند[۹۷][۹۸] و بیشتر متقارن، ریتمیک و دوطرفه هستند که اندام‌های مختلف را درگیر می‌کنند (مثلاً تکان دادن دست‌ها).[۴۰]

اگر شرایط دیگری بتواند تیک‌ها را بهتر توضیح دهد، ممکن است آزمایشاتی انجام شود. برای مثال، اگر سردرگمی تشخیصی بین تیک و حمله صرع وجود داشته باشد، ممکن است EEG مورد استفاده قرار بگیرد. MRI می‌تواند ناهنجاری‌های مغزی را رد کند، اما مطالعات تصویربرداری عصبی معمولاً استفاده نمی‌شوند.[۸۶] اندازه‌گیری سطح هورمون محرک تیروئیدی در خون می‌تواند کم‌کاری تیروئید را که یکی از دلایل تیک است، رد کند. اگر سابقه خانوادگی بیماری‌های کبدی نیز وجود داشته باشد، سطح مس و سرولوپلاسمین پلاسما می‌تواند احتمال وجود بیماری ویلسون را بررسی کند.[۸۸] سن معمول شروع TS قبل از نوجوانی است.[۲] در نوجوانان و بزرگسالان با شروع ناگهانی تیک‌ها و سایر علائم رفتاری، ممکن است غربالگری دارویی ادرار برای وجود محرک‌ها درخواست شود.[۸۸]

نمونه‌های فزاینده‌ای از رفتارهای تیک مانند در میان نوجوانان (عمدتاً دختران نوجوان) در چندین کشور در طول همه‌گیری کووید-۱۹ گزارش شده‌است.[۲۰][۹۲] محققان وقوع آن را به دنبال کردن برخی از هنرمندان تیک‌تاک یا یوتیوب مرتبط می‌دانند.[۵][۹۲] این تیک‌ها در سال ۲۰۰۶ در طبقه‌بندی بیماری‌های روان‌زا توصیف شد؛[۹۷] این رفتارها حرکاتی با شروع ناگهانی شبیه به تیک بوده که به عنوان یک اختلال حرکتی-عملکردی[۹۹] یا حرکات تیک‌مانند عملکردی نامیده می‌شوند.[توضیح ۳][۹۲] تیک‌هایی که علت ارگانیسمی (و نه روانی) دارند.[۹۹][۱۰۱] این رفتارها ممکن است به تنهایی رخ دهند یا در افراد مبتلا به اختلالات تیک وجود داشته باشند.[۹۹][۱۰۳] حرکات تیک‌مانند عملکردی از چند جهت با تیک‌های کلاسیک TS ناسازگار هستند:[۱۰۴]

  • میل پیش‌آگاهانه (که در ۹۰ درصد افراد مبتلا به اختلالات تیک وجود دارد[۱۰۰]) در حرکات تیک‌مانند عملکردی وجود ندارد و سرکوبی که در اختلالات تیک قابل انجام است در این نوع تیک‌ها دیده نمی‌شود؛[۹۹][۱۰۱][۱۰۲]
  • هیچ سابقه خانوادگی یا کودکی تیک وجود ندارد و غالبیت ابتلایی زنانه در تیک‌های عملکردی دیده می‌شود؛[۹۲]
  • دیرتر از حد معمولِ سندرم تورت برای اولین بار بروز می‌کند و شروع ناگهانی‌تر و حرکاتی قابل تلقین دارد؛[۱۰۱][۱۰۰]
  • OCD یا ADHD همراه کمتر و اختلالات همزمان بیشتر وجود دارد؛[۱۰۱]
  • تیک‌های عملکردی «کاملاً کلیشه‌ای و معمول نیستند، به داروها پاسخ نمی‌دهند و الگوی کلاسیک کاهش تیک‌ها را نشان نمی‌دهند؛[۱۰۲]
  • به روش معمول نشانگان توره، که در آن تیک‌ها اغلب ابتدا در صورت و به تدریج در اندام‌های دیگر دیده می‌شود، پیشرفت نمی‌کنند.[۹۹][۱۰۱]

سایر شرایطی که ممکن است علائم تیک مانند را بروز دهند شامل رقصاک سیدنهام، دیستونی ایدیوپاتیک و شرایط ژنتیکی مانند بیماری هانتینگتون، نوروآکانتوسیتوز، تخریب عصبی مرتبط با پانتوتنات کیناز، دیستروفی ماهیچه‌ای دوشن، بیماری ویلسون، و توبروز اسکلروزیس هستند. سایر احتمالات نیز شامل اختلالات کروموزومی، مانند سندرم داون، سندرم کلاین‌فلتر، سندرم جاکوب و سندرم X شکننده، و علل اکتسابی مانند تیک‌های ناشی از دارو، ضربه به سر، آنسفالیت، سکته مغزی و مسمومیت با مونوکسید کربن می‌شود.[۸۸][۹۵] رفتارهای شدید خودآزاری مانند سندرم لش-نیهان نیز در مواردی ممکن است با سندرم تورت اشتباه گرفته شود، اما خودآسیبی در TS حتی در موارد تیک‌های خشن نیز نادر است.[۴۰] بسیاری از این بیماری‌ها نادرتر از اختلالات تیک هستند و یک شرح حال و معاینه کامل می‌تواند برای رد آنها بدون آزمایش‌های پزشکی یا غربالگری کافی باشد.[۲][۳۷][۹۵]

غربالگری چندابتلایی

ویرایش

اگر چه همه مبتلایان به تورت شرایط همراه ندارند، اما اکثر افرادی که برای مراقبت‌های بالینی مراجعه می‌کنند، علائم بیماری‌های همراه را نشان می‌دهند.[۶۴] ADHD و OCD شایع‌ترینِ این بیماری‌ها هستند، اما اختلالات طیف اوتیسم یا اختلالات اضطرابی، خلقی، شخصیتی، اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه و اختلال سلوک نیز ممکن است وجود داشته باشد.[۱۰] اختلال یادگیری و اختلال خواب نیز در مواردی دیده شده‌اند؛[۳۵] همچنین میزان بالاتری از مشکلات خواب و میگرن نسبت به جمعیت عمومی در افراد مبتلا به تورت گزارش شده‌است.[۱۰۵][۱۰۶] ارزیابی کامل برای چندابتلایی زمانی انجام می‌شود که علائم و بروز اختلال به اندازه کافی باشد،[۸۷][۸۸] و ارزیابی دقیق افراد مبتلا به TS شامل غربالگری جامع برای این شرایط می‌شود.[۱۰][۶۸]

بیماری‌های همراه مانند OCD و ADHD می‌توانند نسبت به تیک‌ها مخرب‌تر باشند و تأثیر بیشتری بر عملکرد کلی فرد به وجود آوردند.[۱۷][۳۷] رفتارهای مخرب، اختلال در عملکرد، یا اختلال شناختی در افراد مبتلا به تورتِ همراه با ADHD معمولاً در اثر ADHD ایجاد می‌شود[۱۳][۳۱] که اهمیت شناسایی شرایط همراه را برجسته می‌کند.[۳۵][۱۰۷] کودکان و نوجوانان مبتلا به TS که از مشکلات یادگیری رنج می‌برند، معمولاً کاندیدای آزمایش‌های روانی-آموزشی هستند، به ویژه اگر کودک دارای ADHD نیز باشد.[۸۶][۸۷]

مدیریت

ویرایش

تا به امروز هیچ درمانی برای سندرم تورت وجود ندارد،[۱۰۸] هیچ دارویی مفید نیست و به‌طور مؤثر همه علائم را برطرف نمی‌کند.[۲] اکثر داروهای تجویز شده برای تیک‌ها برای استفاده تأیید نشده‌اند[۱۷] و هیچ دارویی بدون خطر و عوارض جانبی قابل توجه وجود ندارد.[۳۵][۱۰۹] درمان بر شناسایی آزاردهنده‌ترین یا مختل کننده‌ترین علائم و کمک به فرد برای مدیریت آنها متمرکز است.[۳۵] از آنجایی که بیماری‌های همراه اغلب منبع آسیب بزرگ‌تری نسبت به تیک‌ها هستند،[۲۰] در اولویت درمانی قرار دارند.[۱۱۰] مدیریت تورت برای هر فرد متفاوت بوده و شامل تصمیم‌گیری مشترکِ پزشکی، بیمار، خانواده و مراقبان است.[۱۱۰][۱۱۱] دستورالعمل‌های تمرینی برای درمان تیک توسط آکادمی نورولوژی آمریکا در سال ۲۰۱۹ منتشر شد.[۱۱۰]

آموزش، اطمینان خاطر و درمان روانی-رفتاری اغلب برای اکثر موارد کافی است.[۲][۳۵][۱۱۲] به‌طور خاص، آموزش روانی با هدف قرار دادن بیمار و خانواده او و جامعه اطراف، یک استراتژی مدیریتی و کلیدی به‌شمار می‌آید.[۱۱۳][۱۱۴] مراقبت انتظاری «رویکرد قابل قبولی» برای کسانی است که از نظر عملکردی دچار اختلال نیستند.[۱۱۰] مدیریت علائم ممکن است شامل درمان‌های رفتاری، روانشناختی و دارویی باشد. مداخله دارویی برای علائم شدیدتر صورت می‌گیرد، در حالی که روان درمانی یا درمان شناختی رفتاری (CBT) ممکن است افسردگی، انزوای اجتماعی و حمایت خانواده را بهبود بخشد.[۳۵] تصمیم به استفاده از درمان رفتاری یا دارویی معمولاً پس از انجام مداخلات آموزشی و حمایتی برای یک دوره چند ماهه گرفته می‌شود و پاسخ به سوال «آیا علائم تیک به‌طور مداوم شدید بوده و منبعی از آسیب برای عزت نفس، روابط با خانواده یا همسالان و عملکرد تحصیلی است یا خیر.» را مشخص می‌کند.[۹۴]

آموزش روانی و حمایت اجتماعی

ویرایش

افزایش دانش، آموزش و درک برنامه‌های مدیریتی، آخرین[۳۵] و آموزش روانی اولین گام برای مدیریت اختلالات تیک است.[۱۱۵][۱۱۶] والدین کودک معمولاً اولین کسانی هستند که متوجه تیک‌های آنها می‌شوند؛[۹۰] آموزش مؤثر والدین در مورد تشخیص و ارائه حمایت اجتماعی می‌تواند اضطراب مبتلایان را کاهش دهد.[۱۱۶] این حمایت همچنین می‌تواند احتمال مصرف داروی غیرضروری توسط فرزندشان[۱۱۷] یا تشدید تیک‌های ناشی از وضعیت عاطفی والدین را کاهش دهد.[۱۰]

افراد مبتلا به TS اگر تیک‌هایشان «عجیب» تلقی شود، ممکن است از نظر اجتماعی آسیب ببینند. هنگامی که کودک دارای تیک‌های ناتوان کننده یا تیک‌هایی است که با عملکرد اجتماعی یا تحصیلی تداخل دارد، روان درمانیِ حمایتی یا تسهیلات مدرسه می‌تواند مفید باشد.[۸۹] حتی کودکانی که تیک‌های خفیف‌تری دارند ممکن است در نتیجه افزایش طعنه، قلدری و طرد شدن توسط همسالان یا انگ اجتماعی دچار عصبانیت، افسردگی یا اعتماد به نفس پایینی شود و می‌تواند انزوا و گوشه‌گیری کودکان را به همراه داشته باشد.[۱۱۱] برگزاری جلسه آموزش به همسالان و ارائه یک برنامه آگاهی از بی‌خطر و معمول بودن تیک‌ها ممکن است به افزایش اعتماد به نفس کودکان مبتلا کمک کند.[۶۸][۱۱۸] آموزش معلمان و کارکنان مدرسه در مورد تیک‌های معمولی، نحوه نوسانات آنها در طول روز، تأثیر آنها بر کودک و نحوه تشخیص تیک‌ها از رفتارهای شیطنت آمیز نیز می‌تواند مفید باشد. همچنین می‌توان با آموزش و شناسایی تیک‌ها، بزرگسالان را از درخواست یا انتظار از کودک برای توقف تیک منع کرد،[۳۳][۱۱۸] زیرا سرکوب تیک «خسته‌کننده، ناخوشایند و نیازمند توجه» بوده و ممکن است منجر به بازگشت مجدد تیک‌های یا افزایش شدت آنها شود.[۳۳]

بزرگسالان مبتلا به TS نیز در مواردی دچار گوشه‌گیری اجتماعی می‌شوند تا از انگ و تبعیض به دلیل تیک‌هایشان اجتناب کنند.[۱۱۹] بسته به سیستم مراقبت‌های بهداشتی کشورشان، این افراد می‌توانند خدمات اجتماعی یا کمک از گروه‌های حمایتی دریافت کنند.[۱۲۰]

رفتاردرمانی

ویرایش

درمان‌های رفتاری همچون آموزش تغییر عادت (HRT) و مواجهه و پیشگیری از پاسخ (ERP)، مداخلات خط اول در مدیریت سندرم تورت به‌شمار می‌روند؛[۲۰][۱۱۵] بررسی‌ها بالینی نشان داده شده‌است که این روش درمانی تا حدودی مؤثر واقع می‌شود.[۱۲] از آنجایی که تیک‌ها تا حدودی قابل سرکوب هستند، هنگامی که افراد مبتلا از میل پیش‌آگاهانه‌ای که قبل از تیک ایجاد می‌شود آگاه باشند، می‌توانند پاسخی برای مقابله با اصرار تیک ایجاد کنند.[۱۳][۱۲۱] مداخله رفتاری جامع تیک‌ها (CBIT) بر اساس HRT، بهترین درمان رفتاری-تحقیقاتی برای اختلالات تیک به‌شمار می‌آید.[۱۲۱] محققان TS در حال بررسی هستند که آیا افزایش آگاهی کودک از تیک‌ها با HRT/CBIT (در مقابل نادیده گرفتن تیک‌ها) می‌تواند منجر به تیک‌های بیشتری در آینده شود یا خیر.[۱۲۱]

هنگامی که رفتارهای مخرب ناشی شده از چندابتلایی وجود داشته باشد، آموزش کنترل خشم و آموزش مدیریت والدین می‌تواند مؤثر واقع شود.[۴][۱۲۲][۱۲۳] هنگامی که OCD وجود دارد، CBT یک درمان مفید به‌شمار می‌آید.[۱۳] تکنیک‌های تمدد اعصاب، مانند ورزش، یوگا و مدیتیشن می‌تواند در کاهش استرسی که باعث تشدید تیک‌ها می‌شود، مؤثر باشد. به غیر از HRT، اکثر مداخلات رفتاری برای سندرم تورت (به عنوان مثال، آموزش تمدد اعصاب و بیوفیدبک) به‌طور سیستماتیک مورد ارزیابی قرار نگرفته‌اند و از نظر علمی پشتیبانی نمی‌شوند.[۱۲۴]

دارودرمانی

ویرایش
 
کلونیدین یکی از داروهایی است که معمولاً برای اولین بار در صورت نیاز به دارو برای نشانگان توره استفاده می‌شود.[۱۲۵] این دارو به صورت قرص یا چسب ترانس درمال (پوستی) در دسترس است.[۱۲۶]

کودکان مبتلا به تیک معمولاً زمانی که تیک‌هایشان شدیدتر است، به پزشک مراجعه می‌کنند، اما به دلیل کاهش تدریجی تیک‌ها در گذر زمان، تجویز دارو بلافاصله انجام نمی‌شود یا اغلب دوز تجویزی اندک است.[۳۷] تیک‌ها معمولاً با آموزش، اطمینان خاطر و یک محیطِ حمایتی فروکش می‌کنند.[۲][۶۸] هنگام استفاده از دارو، هدف از بین بردن علائم نیست، در عوض، از کمترین دوزی که علائم را بدون عوارض جانبی مدیریت می‌کند، استفاده می‌شود؛ زیرا عوارض جانبی ممکن است نگران‌کننده‌تر از علائمی باشند که با دارو درمان می‌شوند.[۳۷]

گروه‌های دارویی با اثربخشی ثابت شده در درمان تیک‌ها، نورولپتیک‌های تیپیکال و آتیپیکال، می‌توانند اثرات نامطلوب بلندمدت و کوتاه‌مدتی داشته باشند.[۶۸] برخی از داروهای ضد فشار خون نیز برای درمان تیک استفاده می‌شود. مطالعات، اثربخشی متغیر این داروهای را نشان می‌دهند اما نمایه عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای اعصاب دارند.[۱۲][۱۲۵] داروهای ضد فشار خون کلونیدین و گوانفاسین معمولاً ابتدا در کودکان آزمایش می‌شوند و می‌توانند به بهبود علائم ADHD کمک کنند،[۶۸][۱۲۵] اما شواهد کمتری وجود دارد که نشان دهد آنها برای بزرگسالان نیز مؤثر هستند.[۲] داروهای اعصاب ریسپریدون و آریپیپرازول زمانی آزمایش می‌شوند که داروهای ضد فشار خون مؤثر نباشند[۱۷][۶۸] و عموماً برای بزرگسالان مورد استفاده قرار می‌گیرند.[۲] به دلیل عوارض جانبی کمتر، آریپیپرازول بر سایر داروهای ضدروان پریشی ارجحیت دارد.[۱۲۷] موثرترین دارو برای تیک، هالوپریدول است؛ اما عوارض جانبی به مراتب بیشتری نسبت به دیگر داروها دارد.[۶۸] متیل فنیدیت در ترکیب با کلونیدین را می‌توان برای درمان ADHD که همزمان با تیک‌ها رخ می‌دهد، استفاده کرد.[۱۳][۶۸] مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین نیز برای مدیریت اضطراب و OCD استفاده می‌شوند.[۱۳]

متفرقه

ویرایش

روش‌های طب مکمل و جایگزین، مانند اصلاح رژیم غذایی، نوروفیدبک، آزمایش و کنترل آلرژی در بین مردم جذابیت زیادی دارند، اما هیچ نقشی در مدیریت سندرم تورت ایفا نمی‌کنند.[۱۲۸][۱۲۹] با وجود فقدان شواهد، تا دو سوم والدین، مراقبان و افراد مبتلا به TS از رویکردهای غذایی و درمان‌های جایگزین استفاده می‌کنند و معمولاً به پزشکان خود اطلاع نمی‌دهند.[۲۵][۱۱۱]

اطمینان کمی وجود دارد که تیک‌ها با تتراهیدروکانابینول کاهش می‌یابد[۱۷] و آزمایشی اثر بخشی سایر داروهای مبتنی بر ماری‌جوآنا در درمان تورت را نشان نمی‌دهد.[۱۱۰][۱۳۰] نتایج مناسبی برای حمایت از طب سوزنی یا تحریک مغناطیسی مغز وجود ندارد و هیچ یافتهٔ علمی از مؤثر بودن ایمونوگلوبولین وریدی، پلاسمافرزیس یا آنتی‌بیوتیک برای درمان پانداس پشتیبانی نمی‌کند.[۴]

تحریک عمقی مغز (DBS) به یک گزینه معتبر برای افرادی با علائم شدید که به درمان و مدیریت معمولی پاسخ نمی‌دهند، تبدیل شده؛[۶۶] اگرچه این روش یک درمان تجربی است.[۱۳۱] انتخاب نامزدهایی که می‌توانند از فواید DBS بهره‌مند شوند چالش‌برانگیز بوده و محدوده سنی مناسب برای این درمان نامشخص است.[۱۰] این روش مدیریتی، به‌طور بالقوه در کمتر از ۳ درصد از افراد مفید بوده[۱] و همچنان مکان ایدئال مغز برای هدف قرار دادن، شناسایی نشده‌است.[۱۱۰][۱۳۲]

بارداری

ویرایش

یک چهارم از زنان گزارش می‌دهند که تیک آنها قبل از قاعدگی افزایش می‌یابد.[۱۳۳] با این حال، مطالعات، شواهد ثابتی از تغییر در فراوانی یا شدت تیک‌های مرتبط با بارداری[۱۳۴] یا سطوح هورمونی نشان نداده‌اند.[۱۳۵] به‌طور کلی، علائم در زنان بهتر از مردان به هالوپریدول پاسخ می‌دهند.[۱۳۳]

اکثر زنان می‌توانند در دوران بارداری بدون به وجود آمدن مشکل خاصی، از داروها استفاده نکنند[۱۳۶] و در صورت نیاز به مصرف، داروها با کمترین دوز ممکن استفاده می‌شوند.[۱۳۵] در دوران بارداری، به دلیل خطر عوارض بارداری، در صورت امکان از مصرف داروهای اعصاب اجتناب می‌شود.[۱۳۴] هنگام صلاحدید پزشک اولانزاپین، ریسپریدون و کوئتیاپین اغلب مورد استفاده قرار می‌گیرند،[۱۳۶] زیرا تحقیقات ناهنجاری‌های جنینی که در اثر مصرف این داروها پدید آمده باشد، نشان نمی‌دهد.[۱۳۴] یک بررسی علمی مشخص کرد، هالوپریدول اگرچه ممکن است از جفت نیز عبور کند.[۱۳۴] برای به حداقل رساندن عوارض جانبی در مادر، از جمله فشار خون پایین، و اثرات آنتی‌کولینرژیک، می‌تواند در دوران بارداری استفاده شود.[۱۳۷]

اگر تیک‌های شدید با تجویز بی‌حسی موضعی تداخل داشته باشند (هنگام خروج نوزاد)، گزینه دیگر بیهوشی در نظر گرفته می‌شود.[۱۳۴] داروهای اعصاب در دوزهای پایین ممکن است بر نوزاد شیرخوار تأثیر نگذارند، اما از مصرف دوز بالای داروها اجتناب می‌شود.[۱۳۴] کلونیدین و آمفتامین نیز در صورت مصرف می‌توانند وارد شیر مادر شده و مشکلاتی را برای کودک پدیدآورند.[۱۳۵]

پیش‌آگهی

ویرایش
 
تیم هاوارد که در سال ۲۰۱۹ توسط یکی از نویسندگان لس آنجلس تایمز به عنوان بزرگ‌ترین دروازه‌بان تاریخ فوتبال ایالات متحده توصیف شد،[۱۳۸] موفقیتش در این ورزش را به سندرم تورت خود نسبت می‌دهد.[۱۳۹]

سندرم تورت یک اختلال طیفی بوده به این معنا که شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است.[۸۹] علائم معمولاً با گذراندن دوران نوجوانی از بین می‌روند.[۶۶] در یک گروه ده نفری از کودکان در سن متوسط با بالاترین شدت تیک (حدود ده یا یازده)، تقریباً چهار کودک تا بزرگسالی بهبودی کامل خواهند یافت، چهار نفر دیگر در بزرگسالی تیک‌های حداقلی یا خفیف را تجربه می‌کنند (بدون بهبودی کامل) و دو مورد باقی مانده همچنان تیک متوسط یا شدید را تجربه می‌کنند (هر چند به ندرت علائم آنها در بزرگسالی شدیدتر از دوران کودکی شان خواهد بود).[۳۹]

صرف نظر از شدت علائم، افراد مبتلا به تورت امید به زندگی طبیعی دارند.[۱۴۰] علائم ممکن است برای برخی مادام العمر و مزمن باشد، اما این وضعیت، دژنراتیو یا تهدید کننده زندگی نیست.[۱۴۰] هوش در میان افراد مبتلا به TS خالص از یک منحنی طبیعی پیروی می‌کند، اگرچه ممکن است تفاوت‌های کوچک هوشی در افراد چندابتلا، وجود داشته باشد.[۲۰][۶۵] شدت تیک‌ها در اوایل زندگی، شدت آن را در آینده، و بزرگسالی پیش‌بینی نمی‌کند.[۳۵] هیچ وسیله قابل اعتمادی برای پیش‌بینی سیر علائم برای یک فرد خاص وجود ندارد، اما پیش‌آگهی به‌طور کلی مطلوب است.[۱۰۵] در سن چهارده تا شانزده سالگی، زمانی که بالاترین شدت تیک به‌طور معمول از بین رفته، ممکن است پیش‌آگهی قابل اعتمادتری ایجاد شود.[۱۱۹]

تیک‌ها گاهی در هنگام تشخیص در بالاترین شدت خود هستند و اغلب با درک بهتر توسط خانواده و دوستان فرد بهبود می‌یابند.[۱۳][۳۹] مطالعات گزارش می‌دهند که تقریباً هشت کودک از هر ده کودک مبتلا به تورت، کاهش شدت تیک‌های خود را تا بزرگسالی تجربه می‌کنند[۱۳][۳۹] و برخی از بزرگسالانی که هنوز تیک دارند ممکن است از ابتلای خود آگاه نباشند. مطالعه‌ای که از دوربین برای ضبط تیک در بزرگسالان استفاده می‌کرد، نشان داد که از هر ده بزرگسال مبتلا، نه نفر هنوز تیک دارند، و نیمی از بزرگسالانی که خود را فاقد تیک می‌دانستند، شواهدی از تیک‌های خفیف نشان می‌دهند.[۱۳][۱۴۱]

کیفیت زندگی

ویرایش

افراد مبتلا به تورت تحت تأثیر پیامدهای تیک و تلاش برای سرکوب آنها قرار می‌گیرند.[۱۴۲] تیک‌های سر و چشم می‌توانند در خواندن اختلال ایجاد کنند یا منجر به سردرد شوند و تیک‌های شدید نیز می‌توانند منجر به آسیب‌های فشاری، درد یا جراحت شوند؛[۱۴۳] به عنوان مثال، موردی از فتق دیسک بین‌مهره‌ای ناشی از تیک گردن گزارش شده‌است.[۴۷][۶۸] برخی از افراد یادمی‌گیرند، تیک‌های نامناسب اجتماعی را استتار کنند یا انرژی تیک‌های خود را به یک تلاش عملکردی هدایت کنند.[۳۶]

خانواده و محیطِ حمایت کننده به‌طور کلی به افراد مبتلا به تورت مهارت‌هایی برای مدیریت این اختلالات می‌دهد.[۱۴۲][۱۴۴][۱۴۵] نتایجِ شدت سندرم توره در بزرگسالی بیشتر از آنکه به شدت واقعی تیک در کودکی بستگی داشته باشد، به میزان حمایت در دوران کودکی مرتبط است. فردی که در خانه یا مدرسه مورد سوء نیت، تنبیه یا مسخره شدن قرار گرفته‌است، احتمالاً بدتر از کودکی است که از محیطی تفاهم‌بخش لذت می‌برد.[۳۶] اثرات طولانی مدت قلدری و اذیت کردن می‌تواند بر عزت نفس، اعتماد به نفس و حتی انتخاب‌ها و فرصت‌های شغلی تأثیر بگذارد.[۱۴۲][۱۴۶] همچنین وجود ADHD همراه می‌تواند به شدت بر رفاه کودک در همه زمینه‌ها تأثیرگذار باشد و تا بزرگسالی ادامه یابد.[۱۴۲]

با توجه به سیر نوسان طبیعی اختلالات تیک، توسعه راهبردهای مقابله‌ای و سن افراد، عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی در طول زمان تغییر می‌کنند. از آنجایی که علائم ADHD با بلوغ بهبود می‌یابد، بزرگسالان در زندگی شغلی نسبت به کودکان در زندگی آموزشی، تأثیر منفی کمتری گزارش می‌دهند.[۱۴۲] تیک‌ها تأثیر بیشتری بر عملکرد روانی اجتماعی بزرگسالان، از جمله درآمد مالی، نسبت به کودکان دارد.[۱۱۹] بزرگسالان به احتمال زیاد کاهش کیفیت زندگی را به دلیل افسردگی یا اضطراب گزارش می‌کنند؛[۱۴۲] افسردگی حاصله نسبت به تیک‌ها تأثیر بیشتری بر کیفیت زنگی بزرگسالان دارد، در حالی که این قاعده به صورت معکوس در کودکان دیده می‌شود.[۱۱۹] همان‌طور که راهبردهای مقابله‌ای با افزایش سن مؤثرتر می‌گردند، به نظر می‌رسد تأثیر علائم OCD نیز به مرور زمان کاهش می‌یابد.[۱۴۲]

همه‌گیرشناسی

ویرایش

سندرم تورت یک بیماری شایع اما کمتر تشخیص داده شده‌است[۵] که در همه گروه‌های اجتماعی، نژادی و قومی دیده می‌شود.[۴][۳۱][۳۵][۱۴۷] این بیماری در مردان سه تا چهار برابر بیشتر از زنان وجود دارد.[۶۱] همچنین میزان شیوع مشاهده شده در میان کودکان بیشتر از بزرگسالان است، زیرا تیک‌ها با بلوغ بهبود می‌یابند یا فروکش می‌کنند و ممکن است دیگر تشخیص برای بسیاری از بزرگسالان ضروری نباشد.[۳۸] تا ۱ درصد از کل جمعیت، اختلالات تیک، از جمله تیک‌های مزمن و تیک‌های گذرا (موقت یا نامشخص) را در دوران کودکی تجربه می‌کنند.[۵۴] تیک‌های مزمن ۵ درصد از کودکان و تیک‌های گذرا تا ۲۰ درصد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.[۶۱][۱۲۳]

بسیاری از افراد نمی‌دانند که مبتلابه تیک هستند،[۲۰] یا به دنبال تشخیص آن نیستند؛ بنابراین مطالعات اپیدمیولوژیک TS منعکس کننده یک سوگیری قوی و مشخص نسبت به افراد دارای چندابتلایی است.[۵۱] همه‌گیرشناسی TS «با توجه به موقعیت، سن و جنس نمونه، روش‌ها و سیستم تشخیصی» متفاوت بوده[۳۱] و معمولاً با دامنه ای بین ۰٫۱۵٪ و ۳٫۰٪ برای کودکان و نوجوانان گزارش شده‌است.[۶۱] سوخودولسکی در سال ۲۰۱۷ بهترین تخمین شیوع TS در کودکان را ۱٫۴٪ می‌داند؛[۶۱] رابرتسون‌[۴۱] و اِستِرن نیز شیوع سندرم توره در کودکان را ۱٪ محاسبه کردند.[۲] همچنین به‌طور معمول ابتلا به TS در جمعیت عمومی ۰٫۳٪ تا ۱٫۰٪ برآورد شده‌است.[۵] بر اساس داده‌های سرشماری ابتدای قرن، این تخمین‌ها، شیوع نیم میلیون کودک مبتلا به TS در ایالات متحده و بریتانیا را نشان می‌دهند و علائم در بسیاری از افراد مسن تقریباً غیرقابل تشخیص است.[توضیح ۴]

زمانی تصور می‌شد که سندرم تورت نادر است؛ در سال ۱۹۷۲، مؤسسه ملی بهداشت ایالات متحده (NIH) معتقد بود که کمتر از ۱۰۰ مورد این اختلال در ایالات متحده وجود دارد،[۱۴۸] و یک بررسی در سال ۱۹۷۳ تنها ۴۸۵ مورد را در سراسر جهان گزارش کرد.[۱۴۹] با این حال، مطالعات متعدد منتشر شده از سال ۲۰۰۰ به‌طور مداوم نشان داد که شیوع، بسیار بالاتر از آمار ارائه شده در گذشته‌است.[۱۵۰] با توجه به اینکه تیک‌ها اغلب تشخیص داده نمی‌شوند و تشخیص آن سخت است،[توضیح ۵] در مطالعات جدیدتر، از مشاهده مستقیم کلاس درس یا به صورت غیر مستقیم (توسط والدین، معلمان و ناظران آموزش دیده) استفاده می‌شود؛ بنابراین موارد ابتلای بیشتری را نسبت به مطالعات قدیمی ثبت می‌کنند.[۱۱۲][۱۵۳] همان‌طور که آستانه تشخیصی و روش ارزیابی به سمت شناسایی موارد خفیف تر حرکت کرده، شیوع تخمینی نیز افزایش یافته‌است.[۱۵۰]

به دلیل شیوع بالای TS در مردان، داده‌های محدودی در مورد زنان وجود دارد که می‌توان از آنها نتیجه‌ای مبنی بر تفاوت‌های جنسیتی گرفت. احتیاط در تعمیم نتایج آزمایش‌های صورت گرفته از مردان، بر روی زنان به دلیل ویژگی‌های ابتلایی متفاوت ضروری است.[۴۶] یک بررسی در سال ۲۰۲۱ بیان کرد که زنان معمولاً اوج علائم را دیرتر از مردان، با بهبودی کمتر در طول زمان، همراه با شیوع بالاتر اختلالات اضطرابی و خلقی نشان می‌دهند.[۴۶]

تاریخچه

ویرایش
 
ژان مارتین شارکو عصب‌شناس و پروفسور فرانسوی بود که برای کارآموزش، ژرژ ژیل دِ لا تورت، سندرم تورت را نام‌گذاری کرد. «در یک درس بالینی» اثر آندره برویله که در آن یک سخنرانی پزشکی توسط شارکو (شخصیت ایستاده درمرکز) را به تصویر می‌کشد و دِ لا تورت را در بین کارآموزان نشان می‌دهد (مرد دارای پیش بند در ردیف اول).

یک پزشک فرانسوی به نام ژان مارک گاسپار ایتارد، اولین مورد سندرم تورت را در سال ۱۸۲۵ گزارش کرد،[۱۵۴] که مارکیز دو دامپییِر، یک زن مهم و اشراف‌زاده در زمان او بود.[۱۵۵][۱۵۶] در سال ۱۸۸۴، ژان مارتین شارکو، پزشک بانفوذ فرانسوی، شاگرد[۱۵۷] و انترن خود، ژرژ ژیل دِ لا تورت، را مأمور کرد تا بیماران مبتلا به اختلالات حرکتی را در بیمارستان پیتی-سالپتری‌یر، با هدف تعریف وضعیتی متمایز از هیستری و رقصاک، مطالعه کند.[۱۵۸] در سال ۱۸۸۵، ژیل د لا تورت گزارشی را در بررسی عارضه عصبی نه نفر مبتلا به «اختلال تیک تشنجی» منتشر کرد و نتیجه گرفت که باید یک دسته بالینی جدید تعریف شود.[۱۵۹][۱۶۰] این نام توسط شارکو از طرف ژیل دِ لا تورت، که بعداً به عنوان رزیدنتش منسوب گردید، برای این بیماری در نظر گرفته شد.[۳۴][۱۶۱]

به دنبال طبقه‌بندی‌های صورت گرفته در قرن نوزدهم، انجمن روان‌پزشکی آمریکا، طبقه‌بندی بیماری‌های روان‌زا را منتشر نمود، که مورد قبول پزشکان قرار گرفت و پیشرفت کمی در توضیح و درمان تیک‌ها تا قرن بیستم حاصل کرد.[۳۴] این احتمال که اختلالات حرکتی، از جمله سندرم تورت، ممکن است منشأ ارگانیک داشته باشد، زمانی مطرح شد که یک اپیدمی بی‌حالی آنسفالیت از سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۶ با افزایش اختلالات تیک ایجاد گردید.[۳۴][۱۶۲]

در طول دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، با مشخص شدن اثرات مفید هالوپریدول بر تیک‌ها، رویکرد روانکاوی به سندرم تورت مورد تردید قرار گرفت.[۹۷][۱۶۳] نقطه عطف مدیریت بیماری در سال ۱۹۶۵ بود، زمانی که آرتور کی شاپیرو، که به عنوان «پدر تحقیقات مدرن اختلال تیک» توصیف می‌شد،[۱۶۴] از هالوپریدول برای درمان یک فرد مبتلا به تورت استفاده کرد و مقاله‌ای در انتقاد از رویکرد روانکاوی منتشر نمود.[۱۶۲] در سال ۱۹۷۵، نیویورک تایمز مقاله‌ای را با عنوان «طغیان‌های عجیب اختلالات شیمیایی مغزی، در قربانیان اختلال تورت» چاپ کرد و شاپیرو در دفاع از دارودرمانی عنوان نمود: «علائم عجیب این بیماری تنها با درمان‌های عجیبی که برای مدیریت آن استفاده می‌شود، قابل رقابت است».[۱۶۵]

در طول دهه ۱۹۹۰، دیدگاه خنثی‌تری از نشانگان توره پدیدار گشت، که در آن یک پاتوژنز (بیماری‌زایی) ناشی‌از تعامل عوامل اپی‌ژنتیکی و محیطی دیده می‌شد.[۳۴][۱۶۶][۱۶۷] چهارمین بازنگری طبقه‌بندی بیماری‌های روانی (DSM-IV) در سال ۱۹۹۴ یک ملاک تشخیصی برای تورت به نام «پریشانی قابل توجه یا اختلال قابل توجه در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر حوزه‌های مهم عملکرد» اضافه کرد که منجر به اعتراض کارشناسان و محققان TS شد؛ زیرا بسیاری از مردم حتی نمی‌دانستند که TS دارند و از تیک‌هایشان آسیب نمی‌دیدند. به همین علت پزشکان و محققان به استفاده از معیارهای قدیمی در تحقیق و عمل متوسل شدند.[۶] در سال ۲۰۰۰، انجمن روان‌پزشکی آمریکا معیارهای تشخیصی خود را در ویرایش متنی چهارم (DSM-IV-TR) برای حذف برخی از الزامات، بازنگری کرد[۸۵] و اضافه نمود که پزشکان اغلب افراد مبتلا به تورت را بدون ناراحتی یا اختلال می‌بینند.[۹۱]

جامعه و فرهنگ

ویرایش
 
ساموئل جانسون ح. ۱۷۷۲. جانسون احتمالاً به سندرم تورت مبتلا بوده‌است.

همه افراد مبتلا به تورت خواهان درمان و از بین بردن آن نیستند، به خصوص اگر این بدان معنا باشد که ممکن است چیز دیگری را در این فرایند از دست بدهند.[۱۱۶][۱۶۸] محققان لِکمن و کوهِن معتقدند، ممکن است همراه با آسیب‌پذیری ژنتیکی فرد در برابر ابتلا به سندرم تورت مزایای نهفته و برابری، مانند افزایش آگاهی و توجه به جزئیات و محیط اطراف، وجود داشته باشد.[۱۶۹][۱۷۰]

موسیقی‌دانان، ورزشکاران و سخنرانان عمومی و حرفه‌ای از تمام طبقات اجتماعی در میان افراد مبتلا به نشانگان توره دیده می‌شوند.[۹۰][۱۷۱] ورزشکار تیم هاوارد، که توسط شیکاگو تریبون به عنوان «نادرترینِ موجودات و یک قهرمان آمریکایی فوتبال»[۱۷۲] و توسط انجمن سندروم تورت به عنوان «یکی مشهورترین افرد مبتلا به سندرم تورت در جهان» توصیف شده‌است،[۱۷۳] می‌گوید که حالتِ تیک مانندش یک ادراک افزایش یافته و تمرکز حاد برای او ایجاد می‌نمود که به موفقیت او در میدان مسابقه کمک می‌کرد.[۱۳۹]

ساموئل جانسون نویسنده مشهور انگلیسی، همان‌طور که نوشته‌های دوستش جیمز بازول عنوان می‌کند، احتمالاً به سندرم تورت مبتلا بوده‌است.[۱۷۴][۱۷۵] جانسون در سال ۱۷۴۷ فرهنگ لغت زبان انگلیسی را نوشت و شاعر و منتقدی فعال بود.[۱۷۶][۱۷۷] شواهد اندکی برای این گمانه‌زنی که موتزارت نیز مبتلا به سندرم تورت بود، وجود دارد؛[۱۷۸] زیرا جنبه بالقوه کوپرولالیک تیک‌های آوایی به نوشتار منتقل نمی‌گردد و علائم این بیماری‌ها ممکن است اشتباه تفسیر شود. همچنین شواهد وجود تیک حرکتی در زندگی او نیز معتبر نیست.[۱۷۹]

پیش از بررسی‌های ژیل دِ لا تورت، بسیاری از آثار داستانی و ادبی شخصیت‌هایی مبتلا به TS یا اختلالات تیک را، مانند «آقای پانکس»، در دوریت کوچک اثر چارلز دیکنز و «نیکلای لوین» در آنا کارنینا اثر لئو تولستوی به تصویر می‌کشیدند.[۱۸۰] صنعت سرگرمی به خاطر نشان دادن افراد مبتلا به سندرم تورت به عنوان افراد ناسازگار اجتماعی که تنها تیک آنها کوپرولالیا است،[۱۸۱] مورد انتقاد قرار گرفته، زیرا این موضوع باعث تشدید سوء تفاهم عمومی و انگ زدن به مبتلایان سندرم تورت می‌شود.[۱۸۲][۱۸۳] علائم کوپرولالیکِ نشانگان توره نیز ابزار برنامه‌های گفتگوی رادیویی و تلویزیونی در ایالات متحده[۱۸۴] و رسانه‌های بریتانیایی است.[۱۸۵] پوشش رسانه‌ای پرمخاطب، معمولاً بر درمان‌هایی متمرکز است که ایمنی یا کارآمدی ثابتی ندارند، مانند تحریک عمیق مغز و درمان‌های جایگزین، و اخبار اثربخشی و عوارض جانبی این درمان‌های مطالعه‌نشده توسط بسیاری از والدین دنبال می‌شود.[۱۸۶]

جهت تحقیق

ویرایش

ژنتیک

ویرایش

تحقیقات مختلف از سال ۱۹۹۹ دانش پزشکان از جنبه‌های مختلف ژنتیک، تصویربرداری عصبی، فیزیولوژی عصبی و آسیب‌شناسی عصبی تورت را ارتقا داده، اما سؤالاتی در مورد بهترین طبقه‌بندی و ارتباط نزدیک با سایر اختلالات حرکتی یا روانی همچنان بی جواب گذاشته‌است.[۱۲][۱۳][۱۴] سه گروه بر اساس پیشرفت‌های ژنتیکی که با تلاش‌های گسترده در سایر اختلالات رشد عصبی مشاهده شده، در تحقیقات ژنتیک تورت همکاری می‌کنند:[۴]

  • کنسرسیوم بین‌المللی انجمن سندرم تورت برای ژنتیک (TSAICG)
  • مطالعات مشترک بین‌المللی ژنتیکی تورت (TIC Genetics)
  • مطالعات مشترک اروپایی تیک در کودکان (EMTICS)

در مقایسه با پیشرفتی که در کشف ژن برخی از اختلالات رشد عصبی یا سلامت روان، مانند اوتیسم، اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی انجام شده‌است، مقیاس تحقیقات مربوط به TS در ایالات متحده به دلیل عدم وجود بودجه کافی عقب مانده‌است.[۱۸۷]

رفتار درمانی

ویرایش

مطالعه‌ای به بررسی اثربخشی رفتار درمانیِ آنلاین پرداخت که به افراد بیشتری اجازه می‌دهد به این نوع درمان برای تیک دسترسی داشته باشند. آنها دریافتند که در مقایسه با دریافت آموزش ساده «پیشگیری از واکنش» (شکلی از رفتاردرمانی) جهت مدیریت تیک‌ها، شرکت در یک برنامه جمعی و آنلاین درمانی، دو برابر موثرتر در کاهش تیک عمل می‌کند.[۱۸۸][۱۸۹][۱۹۰]

جستارهای وابسته

ویرایش

یادداشت‌ها

ویرایش
  1. به گفته دِیل (۲۰۱۷)، با گذشت زمان، ۱۵ درصد از افراد دارای تیک، مبتلا به TS خالص می‌شوند (۸۵ درصد دچار چندابتلایی و بیماری همزمان می‌شوند).[۱۳] در یک بررسی نوشتاری در سال ۲۰۱۷، سوخودولسکی بیان کرد که ۳۷ درصد از افراد در نمونه‌های بالینی TS خالص داشتند.[۶۱] دِنکلا (۲۰۰۶) گزارش داد که بررسی سوابق بیمار نشان می‌دهد که حدود ۴۰ درصد از افراد مبتلا به تورِت دارای نوع خالص آن هستند.[۶۲][۶۳][۶۴] دور و دی وولف (۲۰۰۶) گزارش دادند که ۵۷ درصد از ۶۵۶ نفری که با اختلالات تیک مراجعه می‌کردند، تیک‌های بدون علائم اختلالات دیگر بروز دادند.[۲۳]
  2. DSM، تا سال ۲۰۲۲، هیچ تغییری در ویرایش پنجم خود نداده‌است.[۸۴]
  3. اختلالات حرکتی بدون علت ارگانیک در طول زمان با استفاده از عباراتی مانند اختلالات حرکتیِ هیستریک، روان‌زا و روانی معرفی شده‌اند؛[۱۰۰][۱۰۱] DSM-5 آنها را تحت عنوان اختلال عصبی عملکردی/تیک عملکردی طبقه‌بندی می‌کند.[۱۰۲]
  4. محدوده شیوع ۰٫۱٪ تا ۱٪ با استفاده از داده‌های سرشماری سال ۲۰۰۰، تخمینی بین ۵۳۰۰۰ تا ۵۳۰۰۰۰ کودک در سن مدرسه را مبتلا به تورِت در ایالات متحده نشان می‌دهد.[۵۴] در بریتانیا، تخمین شیوع ۱٫۰٪ بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۱ به این معنی بود که حدود نیم میلیون نفر، کودک پنج ساله یا بیشتر به تورِت مبتلا خواهند بود، اگرچه علائم در افراد مسن تقریباً غیرقابل تشخیص است.[۴۱] نرخ شیوع در جمعیت‌های آموزشی ویژه (اوتیسم، ADHD) بالاتر از حد معمول آن است.[۴۲]
  5. اختلاف در آمارِ تخمینی شیوع، در بررسی‌های جدید و قبلی از عوامل متعددی ناشی می‌شود:[۱۵۰]
    1. سوگیری تشخیصی ناشی از نمونه‌هایی که از موارد ارجاعی بالینی گرفته شده‌اند.
    2. روش‌های ارزیابی که نتوانستند موارد خفیف‌تر را شناسایی کنند.
    3. استفاده از معیارها و آستانه‌های تشخیصی مختلف.
    مطالعات اجتماعی گستردهٔ کمی قبل از سال ۲۰۰۰ منتشر شده بود و بیشتر مطالعات اپیدمیولوژیک قدیمی فقط بر روی افرادی بود که به مراقبت‌های عالی یا کلینیک‌های تخصصی مراجعه می‌کردند.[۵۱][۱۵۱] افراد با علائم خفیف ممکن است به دنبال درمان نباشند و برخی پزشکان از تشخیص رسمی TS در کودکان به دلیل نگرانی در مورد انگ زدن اجتناب کرده باشند.[۴۳] مطالعات تورِت در برابر خطا آسیب‌پذیر هستند زیرا تیک‌ها در شدت و بیان، متفاوت و متناوب بوده و همیشه توسط پزشکان، افراد مبتلا به TS، اعضای خانواده، دوستان و معلمان تشخیص داده نمی‌شوند.[۳۷][۱۵۲]

واژه‌نامه

ویرایش
  1. coprolalia
  2. echolalia
  3. palilalia
  4. copropraxia
  5. echopraxia
  6. palipraxia

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Müller-Vahl KR, Szejko N, Verdellen C, et al. (July 2021). "European clinical guidelines for Tourette syndrome and other tic disorders: summary statement". Eur Child Adolesc Psychiatry. 31 (3): 377–382. doi:10.1007/s00787-021-01832-4. PMC 8940881. PMID 34244849. S2CID 235781456.
  2. ۲٫۰۰ ۲٫۰۱ ۲٫۰۲ ۲٫۰۳ ۲٫۰۴ ۲٫۰۵ ۲٫۰۶ ۲٫۰۷ ۲٫۰۸ ۲٫۰۹ ۲٫۱۰ ۲٫۱۱ ۲٫۱۲ ۲٫۱۳ ۲٫۱۴ ۲٫۱۵ ۲٫۱۶ ۲٫۱۷ ۲٫۱۸ ۲٫۱۹ ۲٫۲۰ ۲٫۲۱ ۲٫۲۲ Stern JS (August 2018). "Tourette's syndrome and its borderland" (PDF). Pract Neurol (Historical review). 18 (4): 262–270. doi:10.1136/practneurol-2017-001755. PMID 29636375.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ "Tourette syndrome fact sheet". National Institute of Neurological Disorders and Stroke. July 6, 2018. Archived from the original on December 1, 2018. Retrieved November 30, 2018.
  4. ۴٫۰۰ ۴٫۰۱ ۴٫۰۲ ۴٫۰۳ ۴٫۰۴ ۴٫۰۵ ۴٫۰۶ ۴٫۰۷ ۴٫۰۸ ۴٫۰۹ ۴٫۱۰ ۴٫۱۱ ۴٫۱۲ ۴٫۱۳ ۴٫۱۴ Hollis C, Pennant M, Cuenca J, et al. (January 2016). "Clinical effectiveness and patient perspectives of different treatment strategies for tics in children and adolescents with Tourette syndrome: a systematic review and qualitative analysis". Health Technology Assessment. Southampton (UK): NIHR Journals Library. 20 (4): 1–450. doi:10.3310/hta20040. ISSN 1366-5278.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ ۵٫۶ ۵٫۷ ۵٫۸ Szejko N, Robinson S, Hartmann A, et al. (October 2021). "European clinical guidelines for Tourette syndrome and other tic disorders-version 2.0. Part I: assessment". Eur Child Adolesc Psychiatry. 31 (3): 383–402. doi:10.1007/s00787-021-01842-2. PMC 8521086. PMID 34661764.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ ۶٫۵ Robertson, Mary May; Eapen, Valsamma (October 2014). "Tourette's: syndrome, disorder or spectrum? Classificatory challenges and an appraisal of the DSM criteria" (PDF). Asian J Psychiatr (Review). 11: 106–113. doi:10.1016/j.ajp.2014.05.010. PMID 25453712. Archived from the original (PDF) on 16 February 2020. Retrieved 13 October 2022.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Liu ZS, Cui YH, Sun D, et al. (2020). "Current status, diagnosis, and treatment recommendation for tic disorders in China". Front Psychiatry. 11: 774. doi:10.3389/fpsyt.2020.00774. PMC 7438753. PMID 32903695. معیارهای تشخیصی CCMD-3، DSM-5 و ICD-11 برای تیک‌ها تقریباً یکسان است. در حال حاضر، DSM-5 بیشتر در تشخیص‌ها بالینی در سراسر جهان، از جمله چین استفاده می‌شود
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ "Tourette's Disorder, 307.23 (F95.2)". Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). American Psychiatric Association. 2013. p. 81.
  9. Martino D, Hedderly T (February 2019). "Tics and stereotypies: A comparative clinical review". Parkinsonism Relat. Disord. (Review). 59: 117–124. doi:10.1016/j.parkreldis.2019.02.005. PMID 30773283. S2CID 73486351.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ ۱۰٫۴ Martino D, Pringsheim TM (February 2018). "Tourette syndrome and other chronic tic disorders: an update on clinical management". Expert Rev Neurother (Review). 18 (2): 125–137. doi:10.1080/14737175.2018.1413938. PMID 29219631. S2CID 205823966.
  11. Jankovic J (September 2017). "Tics and Tourette syndrome" (PDF). Practical Neurology: 22–24. Archived from the original (PDF) on March 24, 2019. Retrieved March 24, 2019.
  12. ۱۲٫۰۰ ۱۲٫۰۱ ۱۲٫۰۲ ۱۲٫۰۳ ۱۲٫۰۴ ۱۲٫۰۵ ۱۲٫۰۶ ۱۲٫۰۷ ۱۲٫۰۸ ۱۲٫۰۹ ۱۲٫۱۰ ۱۲٫۱۱ ۱۲٫۱۲ Fernandez TV, State MW, Pittenger C (2018). "Tourette disorder and other tic disorders". Neurogenetics, Part I (Review). Handbook of Clinical Neurology. Vol. 147. pp. 343–354. doi:10.1016/B978-0-444-63233-3.00023-3. ISBN 978-0-444-63233-3. PMID 29325623.
  13. ۱۳٫۰۰ ۱۳٫۰۱ ۱۳٫۰۲ ۱۳٫۰۳ ۱۳٫۰۴ ۱۳٫۰۵ ۱۳٫۰۶ ۱۳٫۰۷ ۱۳٫۰۸ ۱۳٫۰۹ ۱۳٫۱۰ ۱۳٫۱۱ ۱۳٫۱۲ ۱۳٫۱۳ ۱۳٫۱۴ ۱۳٫۱۵ ۱۳٫۱۶ ۱۳٫۱۷ ۱۳٫۱۸ ۱۳٫۱۹ ۱۳٫۲۰ ۱۳٫۲۱ ۱۳٫۲۲ ۱۳٫۲۳ ۱۳٫۲۴ ۱۳٫۲۵ Dale RC (December 2017). "Tics and Tourette: a clinical, pathophysiological and etiological review". Curr. Opin. Pediatr. (Review). 29 (6): 665–673. doi:10.1097/MOP.0000000000000546. PMID 28915150. S2CID 13654194.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ ۱۴٫۳ ۱۴٫۴ Sukhodolsky et al. 2017, p. 242.
  15. "Neurodevelopmental disorders". انجمن روان‌پزشکی آمریکا. Archived from the original on May 10, 2011. Retrieved December 29, 2011.
  16. "Highlights of changes from DSM-IV-TR to DSM-5" (PDF). American Psychiatric Association. 2013. Archived from the original (PDF) on February 3, 2013. Retrieved June 5, 2013.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ ۱۷٫۳ ۱۷٫۴ Pringsheim T, Holler-Managan Y, Okun MS, et al. (May 2019). "Comprehensive systematic review summary: Treatment of tics in people with Tourette syndrome and chronic tic disorders". Neurology (Review). 92 (19): 907–915. doi:10.1212/WNL.0000000000007467. PMC 6537130. PMID 31061209.
  18. Reed GM, First MB, Kogan CS, et al. (February 2019). "Innovations and changes in the ICD-11 classification of mental, behavioural and neurodevelopmental disorders". World Psychiatry. 18 (1): 3–19. doi:10.1002/wps.20611. PMC 6313247. PMID 30600616. در نهایت، اختلالات تیک مزمن، از جمله سندرم تورِت، در فصل ICD-11 در بیماری‌های سیستم عصبی طبقه‌بندی می‌شوند و به دلیل هم‌زمانی بالایشان (مثلاً با ADHD) و شروع معمول در طول دوره رشد، در زیر گروه اختلالات عصبی رشدی قرار می‌گیرد.
  19. "8A05.00 Tourette syndrome". World Health Organization. Retrieved March 28, 2022. Diseases of the nervous system --> Tic disorders: "onset during the developmental period"
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ ۲۰٫۲ ۲۰٫۳ ۲۰٫۴ ۲۰٫۵ ۲۰٫۶ ۲۰٫۷ Ueda K, Black KJ (2021). "Recent progress on Tourette syndrome". Fac Rev. 10: 70. doi:10.12703/r/10-70. PMC 8442002. PMID 34557874.
  21. "International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems 10th Revision: Chapter V: Mental and behavioural disorders". World Health Organization. 2010. Archived from the original on March 31, 2020. Retrieved August 7, 2020. See also ICD version 2007. بایگانی‌شده در مارس ۴, ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ ۲۲٫۲ ۲۲٫۳ "Definitions and classification of tic disorders. The Tourette Syndrome Classification Study Group". Arch. Neurol. (Research support). 50 (10): 1013–1016. October 1993. doi:10.1001/archneur.1993.00540100012008. PMID 8215958. Archived from the original on April 26, 2006.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ ۲۳٫۲ ۲۳٫۳ Dure LS, DeWolfe J (2006). "Treatment of tics". Adv Neurol (Review). 99: 191–196. PMID 16536366.
  24. ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ ۲۴٫۲ ۲۴٫۳ ۲۴٫۴ ۲۴٫۵ Hashemiyoon R, Kuhn J, Visser-Vandewalle V (January 2017). "Putting the pieces together in Gilles de la Tourette Syndrome: exploring the link between clinical observations and the biological basis of dysfunction". Brain Topogr (Review). 30 (1): 3–29. doi:10.1007/s10548-016-0525-z. PMC 5219042. PMID 27783238.
  25. ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ Ludlow AK, Rogers SL (March 2018). "Understanding the impact of diet and nutrition on symptoms of Tourette syndrome: A scoping review". J Child Health Care (Review). 22 (1): 68–83. doi:10.1177/1367493517748373. PMID 29268618.
  26. ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ Sukhodolsky et al. 2017, p. 243.
  27. ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ Jankovic J (2001). "Differential diagnosis and etiology of tics". Adv Neurol (Review). 85: 15–29. PMID 11530424.
  28. ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ Prado HS, Rosário MC, Lee J, Hounie AG, Shavitt RG, Miguel EC (May 2008). "Sensory phenomena in obsessive-compulsive disorder and tic disorders: a review of the literature". CNS Spectr (Review and meta-anlysis). 13 (5): 425–432. doi:10.1017/s1092852900016606. PMID 18496480. S2CID 5694160. Archived from the original on February 10, 2012.
  29. Bliss J (December 1980). "Sensory experiences of Gilles de la Tourette syndrome". Arch. Gen. Psychiatry. 37 (12): 1343–1347. doi:10.1001/archpsyc.1980.01780250029002. PMID 6934713.
  30. Kwak C, Dat Vuong K, Jankovic J (December 2003). "Premonitory sensory phenomenon in Tourette's syndrome". Mov. Disord. 18 (12): 1530–1533. doi:10.1002/mds.10618. PMID 14673893. S2CID 8152205.
  31. ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ ۳۱٫۲ ۳۱٫۳ ۳۱٫۴ ۳۱٫۵ ۳۱٫۶ Swain JE, Scahill L, Lombroso PJ, King RA, Leckman JF (August 2007). "Tourette syndrome and tic disorders: a decade of progress". J Am Acad Child Adolesc Psychiatry (Review). 46 (8): 947–968. doi:10.1097/chi.0b013e318068fbcc. PMID 17667475. S2CID 343916.
  32. ۳۲٫۰ ۳۲٫۱ ۳۲٫۲ Ludolph AG, Roessner V, Münchau A, Müller-Vahl K (November 2012). "Tourette syndrome and other tic disorders in childhood, adolescence and adulthood". Dtsch Ärztebl Int (Review). 109 (48): 821–828. doi:10.3238/arztebl.2012.0821. PMC 3523260. PMID 23248712.
  33. ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ ۳۳٫۲ Müller-Vahl 2013, p. 629.
  34. ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ ۳۴٫۲ ۳۴٫۳ ۳۴٫۴ Black KJ (March 30, 2007). "Tourette syndrome and other tic disorders". eMedicine. Archived from the original on August 22, 2009. Retrieved August 10, 2009.
  35. ۳۵٫۰۰ ۳۵٫۰۱ ۳۵٫۰۲ ۳۵٫۰۳ ۳۵٫۰۴ ۳۵٫۰۵ ۳۵٫۰۶ ۳۵٫۰۷ ۳۵٫۰۸ ۳۵٫۰۹ ۳۵٫۱۰ ۳۵٫۱۱ ۳۵٫۱۲ ۳۵٫۱۳ Singer HS (2011). "Tourette syndrome and other tic disorders". Hyperkinetic Movement Disorders (Historical review). Handbook of Clinical Neurology. Vol. 100. Elsevier. pp. 641–657. doi:10.1016/B978-0-444-52014-2.00046-X. ISBN 978-0-444-52014-2. PMID 21496613. Also see Singer HS (March 2005). "Tourette's syndrome: from behaviour to biology". Lancet Neurol (Review). 4 (3): 149–59. doi:10.1016/S1474-4422(05)01012-4. PMID 15721825. S2CID 20181150.
  36. ۳۶٫۰ ۳۶٫۱ ۳۶٫۲ ۳۶٫۳ ۳۶٫۴ Leckman JF, Bloch MH, King RA, Scahill L (2006). "Phenomenology of tics and natural history of tic disorders". Adv Neurol (Historical review). 99: 1–16. PMID 16536348.
  37. ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ ۳۷٫۲ ۳۷٫۳ ۳۷٫۴ ۳۷٫۵ ۳۷٫۶ ۳۷٫۷ ۳۷٫۸ Zinner SH (November 2000). "Tourette disorder". Pediatr Rev (Review). 21 (11): 372–383. doi:10.1542/pir.21-11-372. PMID 11077021. S2CID 7774922.
  38. ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ ۳۸٫۲ Leckman JF, Zhang H, Vitale A, et al. (July 1998). "Course of tic severity in Tourette syndrome: the first two decades" (PDF). Pediatrics (Research support). 102 (1 Pt 1): 14–19. doi:10.1542/peds.102.1.14. PMID 9651407. S2CID 24743670. Archived from the original (PDF) on January 13, 2012.
  39. ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ ۳۹٫۲ ۳۹٫۳ Fernandez TV, State MW, Pittenger C (2018). "Tourette disorder and other tic disorders". Neurogenetics, Part I (Review). Handbook of Clinical Neurology. Vol. 147. pp. 343–354. doi:10.1016/B978-0-444-63233-3.00023-3. ISBN 978-0-444-63233-3. PMID 29325623. Citing Bloch (2013), p.  109: No tics when they reach adulthood, 37%; minimal 18%; mild 26%; moderate 14%; worse 5%.
  40. ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ ۴۰٫۲ Rapin I (2001). "Autism spectrum disorders: relevance to Tourette syndrome". Adv Neurol (Review). 85: 89–101. PMID 11530449.
  41. ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ ۴۱٫۲ Robertson MM (November 2008). "The prevalence and epidemiology of Gilles de la Tourette syndrome. Part 1: the epidemiological and prevalence studies". J Psychosom Res (Review). 65 (5): 461–472. doi:10.1016/j.jpsychores.2008.03.006. PMID 18940377.
  42. ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ Robertson MM (February 2011). "Gilles de la Tourette syndrome: the complexities of phenotype and treatment". Br J Hosp Med (Lond). 72 (2): 100–107. doi:10.12968/hmed.2011.72.2.100. PMID 21378617.
  43. ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ Knight T, Steeves T, Day L, Lowerison M, Jette N, Pringsheim T (August 2012). "Prevalence of tic disorders: a systematic review and meta-analysis". Pediatr. Neurol. (Review). 47 (2): 77–90. doi:10.1016/j.pediatrneurol.2012.05.002. PMID 22759682.
  44. Kenney C, Kuo SH, Jimenez-Shahed J (March 2008). "Tourette's syndrome". Am Fam Physician (Review). 77 (5): 651–658. PMID 18350763.
  45. Black KJ, Black ER, Greene DJ, Schlaggar BL (2016). "Provisional Tic Disorder: What to tell parents when their child first starts ticcing". F1000Res (Review). 5: 696. doi:10.12688/f1000research.8428.1. PMC 4850871. PMID 27158458.
  46. ۴۶٫۰ ۴۶٫۱ ۴۶٫۲ Garris J, Quigg M (October 2021). "The female Tourette patient: sex differences in Tourette disorder". Neurosci Biobehav Rev (Review). 129: 261–268. doi:10.1016/j.neubiorev.2021.08.001. PMID 34364945. S2CID 236921688.
  47. ۴۷٫۰ ۴۷٫۱ ۴۷٫۲ ۴۷٫۳ ۴۷٫۴ ۴۷٫۵ Robertson MM, Eapen V, Singer HS, et al. (February 2017). "Gilles de la Tourette syndrome" (PDF). Nat Rev Dis Primers (Review). 3 (1): 16097. doi:10.1038/nrdp.2016.97. PMID 28150698. S2CID 38518566.
  48. Kammer T (2007). "Mozart in the neurological department – who has the tic?" (PDF). In Bogousslavsky J, Hennerici MG (eds.). Neurological Disorders in Famous Artists - Part 2 (Historical biography). Frontiers of Neurology and Neuroscience. Vol. 22. Basel: Karger. pp. 184–192. doi:10.1159/000102880. ISBN 978-3-8055-8265-0. PMID 17495512. Archived from the original (PDF) on February 7, 2012.
  49. Todd O (2005). Malraux: A Life. انتشارات آلفرد ای. کناف. p. 7. ISBN 978-0-375-40702-4.
  50. Guidotti TL (May 1985). "André Malraux: a medical interpretation". J R Soc Med (Historical biography). 78 (5): 401–406. doi:10.1177/014107688507800511. PMC 1289723. PMID 3886907.
  51. ۵۱٫۰ ۵۱٫۱ ۵۱٫۲ ۵۱٫۳ ۵۱٫۴ ۵۱٫۵ Bloch M, State M, Pittenger C (April 2011). "Recent advances in Tourette syndrome". Curr. Opin. Neurol. (Review). 24 (2): 119–125. doi:10.1097/WCO.0b013e328344648c. PMC 4065550. PMID 21386676.
  52. See also
  53. ۵۳٫۰ ۵۳٫۱ Hirschtritt ME, Lee PC, Pauls DL, et al. (April 2015). "Lifetime prevalence, age of risk, and genetic relationships of comorbid psychiatric disorders in Tourette syndrome". JAMA Psychiatry. 72 (4): 325–333. doi:10.1001/jamapsychiatry.2014.2650. PMC 4446055. PMID 25671412.
  54. ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ ۵۴٫۲ Scahill L, Williams S, Schwab-Stone M, Applegate J, Leckman JF (2006). "Disruptive behavior problems in a community sample of children with tic disorders". Adv Neurol (Comparative study). 99: 184–190. PMID 16536365.
  55. ۵۵٫۰ ۵۵٫۱ ۵۵٫۲ ۵۵٫۳ ۵۵٫۴ ۵۵٫۵ ۵۵٫۶ ۵۵٫۷ ۵۵٫۸ Morand-Beaulieu S, Leclerc JB, Valois P, et al. (August 2017). "A review of the neuropsychological dimensions of Tourette syndrome". Brain Sci (Review). 7 (8): 106. doi:10.3390/brainsci7080106. PMC 5575626. PMID 28820427.
  56. ۵۶٫۰ ۵۶٫۱ Sukhodolsky et al. 2017, p. 245.
  57. Hounie AG, do Rosario-Campos MC, Diniz JB, et al. (2006). "Obsessive-compulsive disorder in Tourette syndrome". Adv Neurol (Review). 99: 22–38. PMID 16536350.
  58. Katz TC, Bui TH, Worhach J, Bogut G, Tomczak KK (2022). "Tourettic OCD: Current understanding and treatment challenges of a unique endophenotype". Front Psychiatry. 13: 929526. doi:10.3389/fpsyt.2022.929526. PMC 9363583. PMID 35966462.
  59. Cravedi E, Deniau E, Giannitelli M, et al. (2017). "Tourette syndrome and other neurodevelopmental disorders: a comprehensive review". Child Adolesc Psychiatry Ment Health (Review). 11 (1): 59. doi:10.1186/s13034-017-0196-x. PMC 5715991. PMID 29225671.
  60. Darrow SM, Grados M, Sandor P, et al. (July 2017). "Autism spectrum symptoms in a Tourette's disorder sample". J Am Acad Child Adolesc Psychiatry (Comparative study). 56 (7): 610–617.e1. doi:10.1016/j.jaac.2017.05.002. PMC 5648014. PMID 28647013.
  61. ۶۱٫۰ ۶۱٫۱ ۶۱٫۲ ۶۱٫۳ ۶۱٫۴ ۶۱٫۵ Sukhodolsky et al. 2017, p. 244.
  62. Denckla MB (August 2006). "Attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD) comorbidity: a case for "pure" Tourette syndrome?". J. Child Neurol. (Review). 21 (8): 701–703. doi:10.1177/08830738060210080701. PMID 16970871. S2CID 44775472.
  63. Denckla MB (2006). "Attention deficit hyperactivity disorder: the childhood co-morbidity that most influences the disability burden in Tourette syndrome". Adv Neurol (Review). 99: 17–21. PMID 16536349.
  64. ۶۴٫۰ ۶۴٫۱ ۶۴٫۲ ۶۴٫۳ Denckla, Martha Bridge (2006). "Attention deficit hyperactivity disorder: the childhood co-morbidity that most influences the disability burden in Tourette syndrome". Advances in Neurology. 99: 17–21. ISSN 0091-3952. PMID 16536349.
  65. ۶۵٫۰ ۶۵٫۱ ۶۵٫۲ Pruitt & Packer 2013, pp. 636–37.
  66. ۶۶٫۰ ۶۶٫۱ ۶۶٫۲ ۶۶٫۳ ۶۶٫۴ Baldermann JC, Schüller T, Huys D, et al. (2016). "Deep brain stimulation for Tourette syndrome: a systematic review and meta-analysis". Brain Stimul (Review). 9 (2): 296–304. doi:10.1016/j.brs.2015.11.005. PMID 26827109. S2CID 22929403.
  67. ۶۷٫۰ ۶۷٫۱ Cavanna AE (November 2018). "The neuropsychiatry of Gilles de la Tourette syndrome: The état de l'art". Rev. Neurol. (Paris) (Review). 174 (9): 621–627. doi:10.1016/j.neurol.2018.06.006. PMID 30098800. S2CID 51966823.
  68. ۶۸٫۰۰ ۶۸٫۰۱ ۶۸٫۰۲ ۶۸٫۰۳ ۶۸٫۰۴ ۶۸٫۰۵ ۶۸٫۰۶ ۶۸٫۰۷ ۶۸٫۰۸ ۶۸٫۰۹ ۶۸٫۱۰ ۶۸٫۱۱ Efron D, Dale RC (October 2018). "Tics and Tourette syndrome". J Paediatr Child Health (Review). 54 (10): 1148–1153. doi:10.1111/jpc.14165. hdl:11343/284621. PMID 30294996. S2CID 52934981.
  69. Yu D, Sul JH, Tsetsos F, et al. (March 2019). "Interrogating the genetic determinants of Tourette's syndrome and other tic disorders through genome-wide association studies". Am J Psychiatry (Meta-analysis). 176 (3): 217–227. doi:10.1176/appi.ajp.2018.18070857. PMC 6677250. PMID 30818990.
  70. van de Wetering BJ, Heutink P (May 1993). "The genetics of the Gilles de la Tourette syndrome: a review". J. Lab. Clin. Med. (Review). 121 (5): 638–645. PMID 8478592.
  71. Paschou P (July 2013). "The genetic basis of Gilles de la Tourette Syndrome". Neurosci Biobehav Rev (Review). 37 (6): 1026–1039. doi:10.1016/j.neubiorev.2013.01.016. PMID 23333760. S2CID 10515751.
  72. Barnhill J, Bedford J, Crowley J, Soda T (2017). "A search for the common ground between Tic; Obsessive-compulsive and Autism Spectrum Disorders: part I, Tic disorders". AIMS Genet (Review). 4 (1): 32–46. doi:10.3934/genet.2017.1.32. PMC 6690237. PMID 31435502.
  73. ۷۳٫۰ ۷۳٫۱ ۷۳٫۲ Hsu CJ, Wong LC, Lee WT (January 2021). "Immunological dysfunction in Tourette syndrome and related disorders". Int J Mol Sci (Review). 22 (2): 853. doi:10.3390/ijms22020853. PMC 7839977. PMID 33467014.
  74. ۷۴٫۰ ۷۴٫۱ Wilbur C, Bitnun A, Kronenberg S, Laxer RM, Levy DM, Logan WJ, Shouldice M, Yeh EA (May 2019). "PANDAS/PANS in childhood: Controversies and evidence". Paediatr Child Health. 24 (2): 85–91. doi:10.1093/pch/pxy145. PMC 6462125. PMID 30996598.
  75. Sigra S, Hesselmark E, Bejerot S (March 2018). "Treatment of PANDAS and PANS: a systematic review". Neurosci Biobehav Rev. 86: 51–65. doi:10.1016/j.neubiorev.2018.01.001. PMID 29309797. S2CID 40827012.
  76. Hirschtritt ME, Darrow SM, et al. (January 2018). "Genetic and phenotypic overlap of specific obsessive-compulsive and attention-deficit/hyperactive subtypes with Tourette syndrome" (PDF). Psychol Med. 48 (2): 279–293. doi:10.1017/S0033291717001672. PMC 7909616. PMID 28651666. S2CID 26353939. Archived from the original (PDF) on March 3, 2019.
  77. Walkup, Mink & Hollenback 2006, p. xv.
  78. ۷۸٫۰ ۷۸٫۱ ۷۸٫۲ ۷۸٫۳ Sukhodolsky et al. 2017, p. 246.
  79. Cox JH, Seri S, Cavanna AE (May 2018). "Sensory aspects of Tourette syndrome" (PDF). Neurosci Biobehav Rev (Review). 88: 170–176. doi:10.1016/j.neubiorev.2018.03.016. PMID 29559228. S2CID 4640655.
  80. Rapanelli M, Pittenger C (July 2016). "Histamine and histamine receptors in Tourette syndrome and other neuropsychiatric conditions". Neuropharmacology (Review). 106: 85–90. doi:10.1016/j.neuropharm.2015.08.019. PMID 26282120. S2CID 20574808.
  81. Rapanelli M (February 2017). "The magnificent two: histamine and the H3 receptor as key modulators of striatal circuitry". Prog. Neuropsychopharmacol. Biol. Psychiatry (Review). 73: 36–40. doi:10.1016/j.pnpbp.2016.10.002. PMID 27773554. S2CID 23588346.
  82. Bolam JP, Ellender TJ (July 2016). "Histamine and the striatum". Neuropharmacology (Review). 106: 74–84. doi:10.1016/j.neuropharm.2015.08.013. PMC 4917894. PMID 26275849.
  83. Sadek B, Saad A, Sadeq A, Jalal F, Stark H (October 2016). "Histamine H3 receptor as a potential _target for cognitive symptoms in neuropsychiatric diseases". Behav. Brain Res. (Review). 312: 415–430. doi:10.1016/j.bbr.2016.06.051. PMID 27363923. S2CID 40024812.
  84. "DSM-5-TR Fact Sheets" (PDF). American Psychiatric Association. 2022. Retrieved July 9, 2022.
  85. ۸۵٫۰ ۸۵٫۱ ۸۵٫۲ Walkup JT, Ferrão Y, Leckman JF, Stein DJ, Singer H (June 2010). "Tic disorders: some key issues for DSM-V" (PDF). Depress Anxiety (Review). 27 (6): 600–610. doi:10.1002/da.20711. PMID 20533370. S2CID 5469830. Archived from the original (PDF) on January 20, 2012.
  86. ۸۶٫۰ ۸۶٫۱ ۸۶٫۲ Scahill L, Erenberg G, Berlin CM, et al. (April 2006). "Contemporary assessment and pharmacotherapy of Tourette syndrome". NeuroRx (Review). 3 (2): 192–206. doi:10.1016/j.nurx.2006.01.009. PMC 3593444. PMID 16554257.
  87. ۸۷٫۰ ۸۷٫۱ ۸۷٫۲ Sukhodolsky et al. 2017, p. 247.
  88. ۸۸٫۰ ۸۸٫۱ ۸۸٫۲ ۸۸٫۳ ۸۸٫۴ ۸۸٫۵ Bagheri MM, Kerbeshian J, Burd L (April 1999). "Recognition and management of Tourette's syndrome and tic disorders". Am Fam Physician (Review). 59 (8): 2263–2272, 2274. PMID 10221310. Archived from the original on March 31, 2005.
  89. ۸۹٫۰ ۸۹٫۱ ۸۹٫۲ "What is Tourette syndrome?" (PDF). Archived (PDF) from the original on February 26, 2020. Retrieved January 19, 2020.
  90. ۹۰٫۰ ۹۰٫۱ ۹۰٫۲ ۹۰٫۳ ۹۰٫۴ Müller-Vahl 2013, p. 625.
  91. ۹۱٫۰ ۹۱٫۱ "Summary of Practice: Relevant changes to DSM-IV-TR". American Psychiatric Association. Archived from the original on May 11, 2008. Retrieved December 29, 2011.
  92. ۹۲٫۰ ۹۲٫۱ ۹۲٫۲ ۹۲٫۳ ۹۲٫۴ Horner O, Hedderly T, Malik O (August 2022). "The changing landscape of childhood tic disorders following COVID-19". Paediatr Child Health (Oxford). doi:10.1016/j.paed.2022.07.007. PMC 9359930. PMID 35967969.
  93. Martino D, Pringsheim TM, Cavanna AE, et al. (March 2017). "Systematic review of severity scales and screening instruments for tics: Critique and recommendations". Mov. Disord. (Review). 32 (3): 467–473. doi:10.1002/mds.26891. PMC 5482361. PMID 28071825.
  94. ۹۴٫۰ ۹۴٫۱ Sukhodolsky et al. 2017, p. 248.
  95. ۹۵٫۰ ۹۵٫۱ ۹۵٫۲ Mejia NI, Jankovic J (March 2005). "Secondary tics and tourettism" (PDF). Braz J Psychiatry. 27 (1): 11–17. doi:10.1590/s1516-44462005000100006. PMID 15867978. Archived from the original (PDF) on June 28, 2007.
  96. Ringman JM, Jankovic J (June 2000). "Occurrence of tics in Asperger's syndrome and autistic disorder". J. Child Neurol. (Case report). 15 (6): 394–400. doi:10.1177/088307380001500608. PMID 10868783. S2CID 8596251.
  97. ۹۷٫۰ ۹۷٫۱ ۹۷٫۲ Jankovic J, Mejia NI (2006). "Tics associated with other disorders". Adv Neurol (Review). 99: 61–68. PMID 16536352.
  98. Freeman RD. "Tourette's syndrome: minimizing confusion". Roger Freeman, MD, blog. Archived from the original on April 11, 2006. Retrieved February 8, 2006.
  99. ۹۹٫۰ ۹۹٫۱ ۹۹٫۲ ۹۹٫۳ ۹۹٫۴ Ganos C, Martino D, Espay AJ, Lang AE, Bhatia KP, Edwards MJ (October 2019). "Tics and functional tic-like movements: Can we tell them apart?" (PDF). Neurology (Review). 93 (17): 750–758. doi:10.1212/WNL.0000000000008372. PMID 31551261. S2CID 202761321.
  100. ۱۰۰٫۰ ۱۰۰٫۱ ۱۰۰٫۲ Baizabal-Carvallo, José Fidel; Fekete, Robert (2015). "Recognizing uncommon presentations of psychogenic (functional) movement disorders". Tremor and Other Hyperkinetic Movements (New York, N.Y.). 5: 279. doi:10.7916/D8VM4B13. ISSN 2160-8288. PMC 4303603. PMID 25667816.
  101. ۱۰۱٫۰ ۱۰۱٫۱ ۱۰۱٫۲ ۱۰۱٫۳ ۱۰۱٫۴ ۱۰۱٫۵ Thenganatt, Mary Ann; Jankovic, Joseph (August 2019). "Psychogenic (Functional) Movement Disorders". Continuum (Minneapolis, Minn.). 25 (4): 1121–1140. doi:10.1212/CON.0000000000000755. ISSN 1538-6899. PMID 31356296.
  102. ۱۰۲٫۰ ۱۰۲٫۱ ۱۰۲٫۲ Aj, Espay; S, Aybek; A, Carson; Mj, Edwards; Lh, Goldstein; M, Hallett; K, LaFaver; Wc, LaFrance; Ae, Lang (2018-09-01). "Current Concepts in Diagnosis and Treatment of Functional Neurological Disorders". JAMA neurology (به انگلیسی). 75 (9). doi:10.1001/jamaneurol.2018.1264. ISSN 2168-6157. PMID 29868890.
  103. Malaty IA, Anderson S, Bennett SM, et al. (October 2022). "Diagnosis and management of functional tic-like phenomena". J Clin Med. 11 (21): 6470. doi:10.3390/jcm11216470. PMC 9656241. PMID 36362696.
  104. Frey J, Black KJ, Malaty IA (2022). "TikTok Tourette's: are we witnessing a rise in functional tic-like behavior driven by adolescent social media use?". Psychol Res Behav Manag. 15: 3575–3585. doi:10.2147/PRBM.S359977. PMC 9733629. PMID 36505669.
  105. ۱۰۵٫۰ ۱۰۵٫۱ Singer HS (March 2005). "Tourette's syndrome: from behaviour to biology". Lancet Neurol (Review). 4 (3): 149–159. doi:10.1016/S1474-4422(05)01012-4. PMID 15721825. S2CID 20181150.
  106. Jiménez-Jiménez FJ, Alonso-Navarro H, García-Martín E, Agúndez JA (October 2020). "Sleep disorders in tourette syndrome". Sleep Med Rev (Review). 53: 101335. doi:10.1016/j.smrv.2020.101335. PMID 32554211. S2CID 219467176.
  107. Spencer T, Biederman J, Harding M, et al. (October 1998). "Disentangling the overlap between Tourette's disorder and ADHD". J Child Psychol Psychiatry (Comparative study). 39 (7): 1037–1044. doi:10.1111/1469-7610.00406. PMID 9804036.
  108. Morand-Beaulieu S, Leclerc JB (January 2020). "[Tourette syndrome: Research challenges to improve clinical practice]". Encephale (به فرانسوی). 46 (2): 146–52. doi:10.1016/j.encep.2019.10.002. PMID 32014239. S2CID 226212092.
  109. "Tourette syndrome treatments". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 2019. Archived from the original on February 26, 2020. Retrieved February 26, 2020.
  110. ۱۱۰٫۰ ۱۱۰٫۱ ۱۱۰٫۲ ۱۱۰٫۳ ۱۱۰٫۴ ۱۱۰٫۵ Pringsheim T, Okun MS, Müller-Vahl K, et al. (May 2019). "Practice guideline recommendations summary: Treatment of tics in people with Tourette syndrome and chronic tic disorders". Neurology (Review). 92 (19): 896–906. doi:10.1212/WNL.0000000000007466. PMC 6537133. PMID 31061208.
  111. ۱۱۱٫۰ ۱۱۱٫۱ ۱۱۱٫۲ Müller-Vahl 2013, p. 628.
  112. ۱۱۲٫۰ ۱۱۲٫۱ Stern JS, Burza S, Robertson MM (January 2005). "Gilles de la Tourette's syndrome and its impact in the UK". Postgrad Med J (Review). 81 (951): 12–19. doi:10.1136/pgmj.2004.023614. PMC 1743178. PMID 15640424. اطمینان خاطر، توضیح، روان درمانیِ حمایتی و آموزش روانی مهم هستند و در حالت ایدئال درمان باید چند رشته‌ای باشد. در موارد خفیف، روش‌های اشاره شده و با تماس با انجمن سندرم تورِت در جایی که بیمار یا والدین مایل باشند، ممکن است تنها درمان مورد نیاز باشد.
  113. Robertson MM (March 2000). "Tourette syndrome, associated conditions and the complexities of treatment". Brain (Review). 123 (Pt 3): 425–462. doi:10.1093/brain/123.3.425. PMID 10686169.
  114. Peterson BS, Cohen DJ (1998). "The treatment of Tourette's syndrome: multimodal, developmental intervention". J Clin Psychiatry (Review). 59 (Suppl 1): 62–74. PMID 9448671. به دلیل درک و امیدواری که ایجاد می‌کند، آموزش مهم‌ترین روش درمانی است که در TS وجود دارد. Also see Zinner 2000, PMID 11077021.
  115. ۱۱۵٫۰ ۱۱۵٫۱ Andrén P, Jakubovski E, Murphy TL, et al. (July 2021). "European clinical guidelines for Tourette syndrome and other tic disorders-version 2.0. Part II: psychological interventions". Eur Child Adolesc Psychiatry. 31 (3): 403–423. doi:10.1007/s00787-021-01845-z. PMC 8314030. PMID 34313861.
  116. ۱۱۶٫۰ ۱۱۶٫۱ ۱۱۶٫۲ Müller-Vahl 2013, p. 623.
  117. Müller-Vahl 2013, p. 626; "اغلب، کودک بدون آسیب برای کاهش تیک‌ها تحت درمان پزشکی قرار می‌گیرد، در حالی که در عوض والدین باید به طور مناسب تری از آموزش روانی و حمایت اجتماعی برای مقابله بهتر با این وضعیت بهره ببرند..
  118. ۱۱۸٫۰ ۱۱۸٫۱ Pruitt & Packer 2013, pp. 646–47.
  119. ۱۱۹٫۰ ۱۱۹٫۱ ۱۱۹٫۲ ۱۱۹٫۳ Müller-Vahl 2013, p. 627.
  120. Müller-Vahl 2013, p. 633.
  121. ۱۲۱٫۰ ۱۲۱٫۱ ۱۲۱٫۲ Fründt O, Woods D, Ganos C (April 2017). "Behavioral therapy for Tourette syndrome and chronic tic disorders". Neurol Clin Pract (Review). 7 (2): 148–156. doi:10.1212/CPJ.0000000000000348. PMC 5669407. PMID 29185535.
  122. Sukhodolsky et al. 2017, p. 250.
  123. ۱۲۳٫۰ ۱۲۳٫۱ Bloch MH, Leckman JF (December 2009). "Clinical course of Tourette syndrome". J Psychosom Res (Review). 67 (6): 497–501. doi:10.1016/j.jpsychores.2009.09.002. PMC 3974606. PMID 19913654.
  124. Woods DW, Himle MB, Conelea CA (2006). "Behavior therapy: other interventions for tic disorders". Adv Neurol (Review). 99: 234–240. PMID 16536371.
  125. ۱۲۵٫۰ ۱۲۵٫۱ ۱۲۵٫۲ Sukhodolsky et al. 2017, p. 251.
  126. Lowenthal, D. T.; Matzek, K. M.; MacGregor, T. R. (April 1988). "Clinical pharmacokinetics of clonidine". Clinical Pharmacokinetics. 14 (5): 287–310. doi:10.2165/00003088-198814050-00002. ISSN 0312-5963. PMID 3293868.
  127. Roessner V, Eichele H, Stern JS, et al. (November 2021). "European clinical guidelines for Tourette syndrome and other tic disorders-version 2.0. Part III: pharmacological treatment". Eur Child Adolesc Psychiatry. 31 (3): 425–441. doi:10.1007/s00787-021-01899-z. PMC 8940878. PMID 34757514. S2CID 243866351.
  128. Zinner SH (Aug 2004). "Tourette syndrome—much more than tics" (PDF). Contemporary Pediatrics. 21 (8): 22–49. Archived from the original (PDF) on September 30, 2007. Retrieved May 20, 2019.
  129. Kumar A, Duda L, Mainali G, Asghar S, Byler D (2018). "A comprehensive review of Tourette syndrome and complementary alternative medicine". Curr Dev Disord Rep (Review). 5 (2): 95–100. doi:10.1007/s40474-018-0137-2. PMC 5932093. PMID 29755921.
  130. Black N, Stockings E, Campbell G, et al. (December 2019). "Cannabinoids for the treatment of mental disorders and symptoms of mental disorders: a systematic review and meta-analysis". Lancet Psychiatry. 6 (12): 995–1010. doi:10.1016/S2215-0366(19)30401-8. PMC 6949116. PMID 31672337.
  131. Szejko N, Worbe Y, Hartmann A, et al. (October 2021). "European clinical guidelines for Tourette syndrome and other tic disorders-version 2.0. Part IV: deep brain stimulation". Eur Child Adolesc Psychiatry. 31 (3): 443–461. doi:10.1007/s00787-021-01881-9. PMC 8940783. PMID 34605960. S2CID 238254975.
  132. Viswanathan A, Jimenez-Shahed J, Baizabal Carvallo JF, Jankovic J (2012). "Deep brain stimulation for Tourette syndrome: _target selection". Stereotact Funct Neurosurg (Review). 90 (4): 213–224. doi:10.1159/000337776. PMID 22699684.
  133. ۱۳۳٫۰ ۱۳۳٫۱ Rabin ML, Stevens-Haas C, Havrilla E, Devi T, Kurlan R (February 2014). "Movement disorders in women: a review". Mov. Disord. (Review). 29 (2): 177–183. doi:10.1002/mds.25723. PMID 24151214. S2CID 27527571.
  134. ۱۳۴٫۰ ۱۳۴٫۱ ۱۳۴٫۲ ۱۳۴٫۳ ۱۳۴٫۴ ۱۳۴٫۵ Ba F, Miyasaki JM (2020). "Movement disorders in pregnancy". Neurology and Pregnancy: Neuro-Obstetric Disorders (Review). Handbook of Clinical Neurology. Vol. 172. pp. 219–239. doi:10.1016/B978-0-444-64240-0.00013-1. ISBN 978-0-444-64240-0. PMID 32768090. S2CID 226513843.
  135. ۱۳۵٫۰ ۱۳۵٫۱ ۱۳۵٫۲ García-Ramos R, Santos-García D, Alonso-Cánovas, et al. (March 2021). "Management of Parkinson's disease and other movement disorders in women of childbearing age: Part 2". Neurologia (Engl Ed) (Review) (به اسپانیایی). 36 (2): 159–168. doi:10.1016/j.nrl.2020.05.012. ISSN 0213-4853. PMID 32980194. S2CID 224905452.
  136. ۱۳۶٫۰ ۱۳۶٫۱ Kranick SM, Mowry EM, Colcher A, Horn S, Golbe LI (April 2010). "Movement disorders and pregnancy: a review of the literature". Mov. Disord. (Review). 25 (6): 665–671. doi:10.1002/mds.23071. PMID 20437535. S2CID 41160705.
  137. Committee on Drugs: American Academy of Pediatrics (April 2000). "Use of psychoactive medication during pregnancy and possible effects on the fetus and newborn". Pediatrics. 105 (4): 880–887. doi:10.1542/peds.105.4.880. PMID 10742343.
  138. Baxter K (October 5, 2019). "Column: Tim Howard, whose career is likely to end Sunday, will retire as the best U.S. goalkeeper ever". Los Angeles Times. Archived from the original on December 25, 2019. Retrieved December 28, 2019.
  139. ۱۳۹٫۰ ۱۳۹٫۱ Howard T (December 6, 2014). "Tim Howard: Growing up with Tourette syndrome and my love of football". The Guardian. Archived from the original on November 15, 2016. Retrieved March 21, 2015.
  140. ۱۴۰٫۰ ۱۴۰٫۱ Novotny M, Valis M, Klimova B (2018). "Tourette syndrome: a mini-review". Front Neurol (Review). 9: 139. doi:10.3389/fneur.2018.00139. PMC 5854651. PMID 29593638.
  141. Pappert EJ, Goetz CG, Louis ED, Blasucci L, Leurgans S (October 2003). "Objective assessments of longitudinal outcome in Gilles de la Tourette's syndrome". Neurology. 61 (7): 936–940. doi:10.1212/01.wnl.0000086370.10186.7c. PMID 14557563. S2CID 7815576.
  142. ۱۴۲٫۰ ۱۴۲٫۱ ۱۴۲٫۲ ۱۴۲٫۳ ۱۴۲٫۴ ۱۴۲٫۵ ۱۴۲٫۶ Evans J, Seri S, Cavanna AE (September 2016). "The effects of Gilles de la Tourette syndrome and other chronic tic disorders on quality of life across the lifespan: a systematic review". Eur Child Adolesc Psychiatry (Review). 25 (9): 939–948. doi:10.1007/s00787-016-0823-8. PMC 4990617. PMID 26880181.
  143. Abi-Jaoude, Kideckel & Stephens 2009, p. 564.
  144. Leckman & Cohen 1999, p. 37, برای مثال، افرادی که در خانه و مدرسه به خاطر تیک‌هایشان مورد سوء نیت قرار گرفته و تنبیه شده‌اند یا توسط همسالانشان بی‌رحمانه مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند و توسط جامعه مورد انگ قرار می‌گیرند، بدتر از کودکی خواهند بود که محیط بین‌فردی‌شان درک‌کننده‌تر و حمایت‌کننده‌تر است..
  145. Cohen DJ, Leckman JF, Pauls D (1997). "Neuropsychiatric disorders of childhood: Tourette's syndrome as a model". Acta Paediatr Suppl. Scandinavian University Press. 422: 106–111. doi:10.1111/j.1651-2227.1997.tb18357.x. PMID 9298805. S2CID 19687202. به اعتقاد ما، افراد مبتلا به TS که بهترین عملکرد را دارند عبارتند از: کسانی که توانسته‌اند احساس نسبتاً خوبی در مورد خود داشته باشند و به خانواده خود نزدیک بمانند. کسانی که ظرفیت شوخ‌طبعی و دوستی دارند. کسانی که کمتر زیر بار مشکلات توجه و رفتار، به ویژه پرخاشگری قرار دارند و کسانی که رشد نکرده‌اند با دارو از مسیر خارج شده‌اند.
  146. Müller-Vahl 2013, p. 630.
  147. Gulati, S (2016). "Tics and Tourette Syndrome – Key Clinical Perspectives: Roger Freeman (ed)". Indian J Pediatr. 83 (11): 1361. doi:10.1007/s12098-016-2176-1. اختلال تیک یک اختلال عصبی رشدی شایع دوران کودکی است. این اختلال از شایع‌ترین شرایطی است که پزشک اطفال در مطب به ویژه در کشورهای توسعه یافته با آن مواجه می‌شود.
  148. Cohen, Jankovic & Goetz 2001, p. xviii.
  149. Abuzzahab FE, Anderson FO (June 1973). "Gilles de la Tourette's syndrome; international registry". Minn Med. 56 (6): 492–496. PMID 4514275.
  150. ۱۵۰٫۰ ۱۵۰٫۱ ۱۵۰٫۲ Scahill L. "Epidemiology of tic disorders" (PDF). Medical letter: 2004 retrospective summary of TS literature. Archived from the original (PDF) on December 25, 2010. Retrieved June 11, 2007.
  151. See also Zohar AH, Apter A, King RA, et al (1999). "Epidemiological studies" in Leckman & Cohen (1999), pp.  177–192.
  152. Hawley JS (June 23, 2008). "Tourette syndrome". eMedicine. Archived from the original on August 4, 2009. Retrieved August 10, 2009.
  153. Leckman JF (November 2002). "Tourette's syndrome". Lancet (Review). 360 (9345): 1577–1586. doi:10.1016/S0140-6736(02)11526-1. PMID 12443611. S2CID 27325780.
  154. Itard J (1825). "Mémoire sur quelques functions involontaires des appareils de la locomotion, de la préhension et de la voix". Arch Gen Med. 8: 385–407. As cited in Newman S (September 2006). "'Study of several involuntary functions of the apparatus of movement, gripping, and voice' by Jean-Marc Gaspard Itard (1825)" (PDF). History of Psychiatry. 17 (67 Pt 3): 333–339. doi:10.1177/0957154X06067668. PMID 17214432. S2CID 44541188.
  155. Walusinski 2019, pp. 167–69.
  156. "What is Tourette syndrome?". Archived from the original on January 14, 2012. Retrieved January 14, 2012.
  157. Walusinski 2019, pp. xvii–xviii, 23.
  158. Rickards H, Cavanna AE (December 2009). "Gilles de la Tourette: the man behind the syndrome". Journal of Psychosomatic Research. 67 (6): 469–474. doi:10.1016/j.jpsychores.2009.07.019. PMID 19913650.
  159. Gilles de la Tourette G, Goetz CG, Llawans HL (1982). "Étude sur une affection nerveuse caractérisée par de l'incoordination motrice accompagnée d'echolalie et de coprolalie". Advances in Neurology: Gilles de la Tourette Syndrome. 35: 1–16. As discussed at Black KJ (March 30, 2007). "Tourette syndrome and other tic disorders". eMedicine. Archived from the original on August 22, 2009. Retrieved August 10, 2009.
  160. Robertson MM, Reinstein DZ (1991). "Convulsive tic disorder: Georges Gilles de la Tourette, Guinon and Grasset on the phenomenology and psychopathology of Gilles de la Tourette syndrome" (PDF). Behavioural Neurology. 4 (1): 29–56. doi:10.1155/1991/505791. PMID 24487352.
  161. Walusinski 2019, pp. xi, 398: "Interne: House physician or house officer. The internes lived at the hospital and had diagnostic and therapeutic responsibilities. Chef de Clinique: Senior house officer or resident. In 1889, when Gilles de la Tourette was Chef de Clinique under Charcot … ".
  162. ۱۶۲٫۰ ۱۶۲٫۱ Blue T (2002). Tourette syndrome. Essortment, Pagewise Inc. Retrieved on August 10, 2009.
  163. Rickards H, Hartley N, Robertson MM (September 1997). "Seignot's paper on the treatment of Tourette's syndrome with haloperidol. Classic Text No. 31". Hist Psychiatry (Historical biography). 8 (31 Pt 3): 433–436. doi:10.1177/0957154X9700803109. PMID 11619589. S2CID 2009337.
  164. Gadow KD, Sverd J (2006). "Attention deficit hyperactivity disorder, chronic tic disorder, and methylphenidate". Adv Neurol (Review). 99: 197–207. PMID 16536367.
  165. Brody JE (May 29, 1975). "Bizarre outbursts of Tourette's disease victims linked to chemical disorder in brain". The New York Times. Archived from the original on February 12, 2020. Retrieved January 19, 2020.
  166. Kushner 2000, pp. 142–43, 187, 204, 208–12.
  167. Cohen DJ, Leckman JF (January 1994). "Developmental psychopathology and neurobiology of Tourette's syndrome". J Am Acad Child Adolesc Psychiatry (Review). 33 (1): 2–15. doi:10.1097/00004583-199401000-00002. PMID 8138517. [پاتوژنز اختلالات تیک] شامل تعاملات بین عوامل ژنتیکی، بسترهای عصبی زیستی و عوامل محیطی در تولید فنوتیپ‌های بالینی است. عوامل آسیب‌پذیری ژنتیکی که زمینه‌ساز سندرم تورِت و سایر اختلالات تیک هستند، بدون شک بر ساختار و عملکرد مغز تأثیر می‌گذارند. شواهد موجود … همچنین نشان می‌دهد که طیف وسیعی از عوامل اپی ژنتیک یا محیطی … به‌طور جدی در پاتوژنز این اختلالات نقش دارند.
  168. Leckman & Cohen 1999, p. 408.
  169. Leckman & Cohen 1999, pp. 18–19, 148–51, 408.
  170. Müller-Vahl 2013, p. 624; "... ممکن است چند جنبه مثبت با TS مرتبط باشد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به TS ویژگی‌ها و استعدادهای شخصیتی مثبتی مانند وقت‌شناسی، درستی، وظیفه‌شناسی، احساس عدالت، درک سریع، هوش خوب، خلاقیت، موسیقیایی و توانایی‌های ورزشی داشته باشند. به همین دلیل، برخی از افراد مبتلا به TS حتی وقتی از آنها پرسیده می‌شود که آیا آرزو دارند این اختلال به طور کامل ناپدید شود، تردید می‌کنند.".
  171. Portraits of adults with TS. Tourette Association of America. Retrieved from July 16, 2011, archive.org version on December 21, 2011.
  172. Keilman J (January 22, 2015). "Reviews: The Game of Our Lives by David Goldblatt, The Keeper by Tim Howard". Chicago Tribune. Archived from the original on April 2, 2015. Retrieved March 21, 2015.
  173. Tim Howard receives first-ever Champion of Hope Award from the National Tourette Syndrome Association. بایگانی‌شده در مارس ۳۰, ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine Tourette Syndrome Association. October 14, 2014. Retrieved on March 21, 2015.
  174. Samuel Johnson. Tourette Syndrome Association. Retrieved from April 7, 2005, archive.org version on December 30, 2011.
  175. Pearce JM (July 1994). "Doctor Samuel Johnson: 'the great convulsionary' a victim of Gilles de la Tourette's syndrome". J R Soc Med (Historical biography). 87 (7): 396–399. doi:10.1177/014107689408700709. PMC 1294650. PMID 8046726.
  176. Powell H, Kushner HI (2015). "Mozart at play: the limitations of attributing the etiology of genius to tourette syndrome and mental illness". Prog. Brain Res. (Historical biography). 216: 277–291. doi:10.1016/bs.pbr.2014.11.010. PMID 25684294.
  177. Bhattacharyya KB, Rai S (2015). "Famous people with Tourette's syndrome: Dr. Samuel Johnson (yes) & Wolfgang Amadeus Mozart (may be): Victims of Tourette's syndrome?". Ann Indian Acad Neurol. 18 (2): 157–161. doi:10.4103/0972-2327.145288. PMC 4445189. PMID 26019411.
  178. Simkin B (1992). "Mozart's scatological disorder". BMJ (Historical biography). 305 (6868): 1563–1567. doi:10.1136/bmj.305.6868.1563. PMC 1884718. PMID 1286388. Also see: Simkin, Benjamin. Medical and musical byways of Mozartiana. Fithian Press. 2001. شابک ‎۱−۵۶۴۷۴−۳۴۹−۷ Review بایگانی‌شده در دسامبر ۷, ۲۰۰۵ توسط Wayback Machine, Retrieved on May 14, 2007.
  179. Mozart:
  180. Voss H (October 2012). "The representation of movement disorders in fictional literature". J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry (Review). 83 (10): 994–999. doi:10.1136/jnnp-2012-302716. PMID 22752692. S2CID 27902880.
  181. Calder-Sprackman S, Sutherland S, Doja A (March 2014). "Tourette syndrome in film and television". The Canadian Journal of Neurological Sciences. 41 (2): 226–232. doi:10.1017/S0317167100016620. PMID 24534035. S2CID 39288755.
  182. Lim Fat MJ, Sell E, Barrowman N, Doja A (2012). "Public perception of Tourette syndrome on YouTube". Journal of Child Neurology. 27 (8): 1011–1016. CiteSeerX 10.1.1.997.9069. doi:10.1177/0883073811432294. PMID 22821136. S2CID 21648806.
  183. Holtgren B (January 11, 2006). "Truth about Tourette's not what you think". Cincinnati Enquirer. با ادامه مشکلات پزشکی، تورِت، جز در شدیدترین موارد، جزئی‌ترین چیزی است که می‌توان تصور کرد. … متأسفانه تصویر عجیب و غریب هنوز هم غالب است. تقصیر ادراکات نادرست عمدتاً متوجه رسانه‌های مجازینظیر اینترنت، فیلم‌ها و تلویزیون است. اگر «تورِت» را در گوگل یا یوتیوب جستجو کنید، تعداد بازدیدهای گزیلیون را دریافت خواهید کرد که تقریباً همیشه ظالمانه‌ترین نمونه‌های تیک‌های حرکتی و صوتی را نشان می‌دهند. تلویزیون، به استثنای موارد قابل توجهی مانند اپرا، تورِت را برای مدت طولانی چنان پرشور و هیجان کرده‌است که به نظر می‌رسد امیدواری بیش از اندازه ای است که بیشتر مردم هرگز حقیقت دربارهٔ این اختلال را بدانند.
  184. US media:
  185. Guldberg H (May 26, 2006). "Stop celebrating Tourette's". Spiked. Archived from the original on March 14, 2017. Retrieved December 26, 2006.
  186. Swerdlow NR (September 2005). "Tourette syndrome: current controversies and the battlefield landscape". Curr Neurol Neurosci Rep. 5 (5): 329–331. doi:10.1007/s11910-005-0054-8. PMID 16131414. S2CID 26342334.
  187. Fernandez TV, State MW, Pittenger C (2018). "Tourette disorder and other tic disorders". Neurogenetics, Part I (Review). Handbook of Clinical Neurology. Vol. 147. pp. 343–354. doi:10.1016/B978-0-444-63233-3.00023-3. ISBN 978-0-444-63233-3. PMID 29325623. صرف نظر از اینکه تمرکز بر کشف توالی نادر یا رایج یا تنوع ژنتیکی-ساختاری باشد، واضح است که مجموعه‌های بزرگی همچون محققین بیومتریال (احتمالاً ده‌ها هزار نفر) برای موفقیت در کشف علل بیماری ضروری است. اکنون سه کنسرسیوم شروع به کار برای رسیدن به این هدف کرده‌اند (TSAICG و TIC Genetics در ایالات متحده و EMTics در اتحادیه اروپا). همکاری فعالی بین این گروه‌ها وجود دارد که برای موفقیت ضروری خواهد بود. با این حال، مقیاس مالی، به‌ویژه در ایالات متحده، در مقایسه با سایر اختلالات عصبی-روانی که در آن‌ها کشف علل ژنتیکی صورت گرفته، بسیار کم است.
  188. "Children with tics can be helped by a new online treatment". NIHR Evidence (Plain English summary) (به انگلیسی). National Institute for Health and Care Research. 2022-03-04. doi:10.3310/alert_49151.
  189. Hollis C, Hall CL, Jones R, Marston L, Novere ML, Hunter R, et al. (October 2021). "Therapist-supported online remote behavioural intervention for tics in children and adolescents in England (ORBIT): a multicentre, parallel group, single-blind, randomised controlled trial". The Lancet. Psychiatry. 8 (10): 871–882. doi:10.1016/S2215-0366(21)00235-2. PMC 8460453. PMID 34480868.
  190. Khan K, Hollis C, Hall CL, Davies EB, Murray E, Andrén P, et al. (31 August 2022). "Factors influencing the efficacy of an online behavioural intervention for children and young people with tics: Process evaluation of a randomised controlled trial". Journal of Behavioral and Cognitive Therapy (به انگلیسی). 32 (3): 197–206. doi:10.1016/j.jbct.2022.02.005.

منابع کتاب

ویرایش

برای مطالعهٔ بیشتر

ویرایش

پیوند به بیرون

ویرایش
  • سندرم تورت در کرلی
  • «سندرم تورِت چیست؟ | CDC». مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (ایالات متحده). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
  • «سندرم تورت - علائم و علل». مایو کلینیک. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
  • واتسون، استفانی. «سندرم تورِت». WebMD. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
  • «سندرم تورِت». خدمات ملی بهداشت انگلستان. ۲۰۱۷-۱۰-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
  • «تورِت چیست؟». انجمن تورت آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
  • «برگه اطلاعات سندرم تورِت | مؤسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی». مؤسسه ملی سلامت. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۴.
مقالات مراقبت‌های بهداشتی ویکی‌پدیا را می‌توان به‌صورت آفلاین با Medical Wikipedia app. مشاهده کرد.
  NODES
Association 11
COMMUNITY 1
innovation 1
INTERN 4