ماکس برن
ماکس بُرن (به انگلیسی: Max Born) (زاده ۱۱ دسامبر ۱۸۸۲ – درگذشته ۵ ژانویه ۱۹۷۰) فیزیک‌دان و ریاضی‌دان آلمانی و یهودی‌تبار بود. وی در سال ۱۹۵۴ جایزه نوبل فیزیک گرفت. او یکی از ۱۱ نفری بود که بیانیه راسل-اینشتین را امضاء کردند.
ماکس بُرن | |
|---|---|
 برن حدود ۱۹۴۰–۱۹۳۰ | |
| زادهٔ | ۱۱ دسامبر ۱۸۸۲ |
| درگذشت | ۵ ژانویهٔ ۱۹۷۰ (۸۷ سال) |
| شهروندی | آلمانی-بریتانیایی |
| محل تحصیل | دانشگاه گوتینگن |
| شناخته‌شده برای | برای تحقیقات بنیادی‌اش در مکانیک کوانتمی به خصوص برای تعبیر احتمالاتی او از تابع موج چرخه بورن–هابر شرایط مرزی بورن-وان کارمن قاعده برن تقریب بورن-اوپنهایمر سری‌های برن مختصات برن تقریب برن معادله برن دامنه احتمال عمل متقابل سختی برن مربع ترمودینامیک معادله برن–لانده مدل برن اینفلد |
| جوایز |  جایزه نوبل فیزیک (۱۹۵۴)مدال هیوز (۱۹۵۰) مدال ماکس پلانک (۱۹۴۸) همکار انجمن سلطنتی (۱۹۳۹) |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | فیزیک نظری |
| محل کار | دانشگاه برسلاو دانشگاه هایدلبرگ دانشگاه زوریخ دانشگاه گوتینگن دانشگاه گوته فرانکفورت دانشگاه ادینبرو دانشگاه کمبریج |
| استاد راهنما | کارل داوید تولمه رونگه ولدمار فویگت کارل شوارتزشیلد جوزف لارمر جوزف جان تامسون |
| دانشجویان دکتری | انریکو فرمی امیل وولف چنگ کایجیا مکس دلبروک والتر ام. الساسر زیگفرید فلوگه ماریا ژئوپرت مایر هربرت اس گرین فریدریش هوند پاسکوال جردن ادگار کران رابرت اوپنهایمر لوتار ولفگانگ نوردهیم ویکتور وایسکاپف |
| امضاء | |
 | |
ماکس بورن در دانشگاه‌های برسلاو و هایدلبرگ و زوریخ تحصیل کرد. او در دورهٔ دکترا و پژوهش در راستای دانشیار شدن در گوتینگن، با دانشمندان و ریاضی‌دانان برجسته‌ای مانند فلیکس کلاین، داویت هیلبرت، هرمان مینکوفسکی، کارل داوید تولمه رونگه، ولدمار فویگت و کارل شوارتزشیلد در تماس بود.
در ۱۹۰۹ استاد دانشگاه گوتینگن شد و در ۱۹۱۲ به دانشگاه شیکاگو رفت.
در ۱۹۱۹ مدتی در ارتش آلمان خدمت کرد و سپس استاد دانشگاه فرانکفورت شد. در همین دوره تعبیر خود از تابع چگالی احتمال برای ψ*ψ در معادله شرودینگر را پیش نهاد که برای همین بعدها جایزه نوبل گرفت.
او در ۱۹۳۳ برای رهایی از آزار نازی‌ها به دانشگاه کمبریج رفت و در آن دانشگاه استاد شد. در ۱۹۳۹ شهروند بریتانیا و عضو انجمن سلطنتی لندن شد.
آلبرت اینشتین از دوستان بورن بود و جمله معروف خود دربارهٔ مکانیک کوانتم «خدا با جهان تاس بازی نمی‌کند» را در ۱۹۲۶ در نامه‌ای به بورن نوشت.
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش
