ویکی‌پدیا

نئون

عنصری از جدول تناوبی با عدد اتمی ۱۰

نئون (به فرانسوی: néon)[۱۰] عنصری است شیمیایی با نشان شیمیایی Ne و با عدد اتمی ۱۰. در طبیعت به صورت گاز بی‌رنگی موجود است. تخلیه الکتریکی در نئون رنگ قرمز مانندی منتشر می‌کند. همین ویژگی باعث شده که لامپ‌های نئون مصارف تبلیغاتی گسترده‌ای داشته باشند. ویژگی سرمازایی نئون ۴۰ برابر هلیوم مایع و ۳ برابر هیدروژن مایع است و مصارفی در یخچال‌سازی دارد. نئون در صنعت الکترونیک به کار می‌رود ریشه کلمه نئون یونانی و به معنی جدید است.

نئون، 10Ne
نئون
ظاهرcolorless gas exhibiting an orange-red glow when placed in an electric field
جرم اتمی استاندارد (Ar، استاندارد)۲۰٫۱۷۹۷(۶)[۱]
نئون در جدول تناوبی
Element 1: هیدروژن (H), Other non-metal
Element 2: هلیوم (He), Noble gas
Element 3: لیتیم (Li), Alkali metal
Element 4: برلیم (Be), Alkaline earth metal
Element 5: بور (B), Metalloid
Element 6: کربن (C), Other non-metal
Element 7: نیتروژن (N), Halogen
Element 8: اکسیژن (O), Halogen
Element 9: فلوئور (F), Halogen
Element 10: نئون (Ne), Noble gas
Element 11: سدیم (Na), Alkali metal
Element 12: منیزیم (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: آلومینیم (Al), Other metal
Element 14: سیلسیم (Si), Metalloid
Element 15: فسفر (P), Other non-metal
Element 16: گوگرد (S), Other non-metal
Element 17: کلر (Cl), Halogen
Element 18: آرگون (Ar), Noble gas
Element 19: پتاسیم (K), Alkali metal
Element 20: کلسیم (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: اسکاندیم (Sc), Transition metal
Element 22: تیتانیم (Ti), Transition metal
Element 23: وانادیم (V), Transition metal
Element 24: کروم (Cr), Transition metal
Element 25: منگنز (Mn), Transition metal
Element 26: آهن (Fe), Transition metal
Element 27: کبالت (Co), Transition metal
Element 28: نیکل (Ni), Transition metal
Element 29: مس (Cu), Transition metal
Element 30: روی (Zn), Other metal
Element 31: گالیم (Ga), Other metal
Element 32: ژرمانیم (Ge), Metalloid
Element 33: آرسنیک (As), Metalloid
Element 34: سلنیم (Se), Other non-metal
Element 35: برم (Br), Halogen
Element 36: کریپتون (Kr), Noble gas
Element 37: روبیدیم (Rb), Alkali metal
Element 38: استرانسیم (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: ایتریم (Y), Transition metal
Element 40: زیرکونیم (Zr), Transition metal
Element 41: نیوبیم (Nb), Transition metal
Element 42: مولیبدن (Mo), Transition metal
Element 43: تکنسیم (Tc), Transition metal
Element 44: روتنیم (Ru), Transition metal
Element 45: رودیم (Rh), Transition metal
Element 46: پالادیم (Pd), Transition metal
Element 47: نقره (Ag), Transition metal
Element 48: کادمیم (Cd), Other metal
Element 49: ایندیم (In), Other metal
Element 50: قلع (Sn), Other metal
Element 51: آنتیموان (Sb), Metalloid
Element 52: تلوریم (Te), Metalloid
Element 53: ید (I), Halogen
Element 54: زنون (Xe), Noble gas
Element 55: سزیم (Cs), Alkali metal
Element 56: باریم (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: لانتان (La), Lanthanoid
Element 58: سریم (Ce), Lanthanoid
Element 59: پرازئودیمیم (Pr), Lanthanoid
Element 60: نئودیمیم (Nd), Lanthanoid
Element 61: پرومتیم (Pm), Lanthanoid
Element 62: ساماریم (Sm), Lanthanoid
Element 63: اروپیم (Eu), Lanthanoid
Element 64: گادولینیم (Gd), Lanthanoid
Element 65: تربیم (Tb), Lanthanoid
Element 66: دیسپروزیم (Dy), Lanthanoid
Element 67: هولمیم (Ho), Lanthanoid
Element 68: اربیم (Er), Lanthanoid
Element 69: تولیم (Tm), Lanthanoid
Element 70: ایتربیم (Yb), Lanthanoid
Element 71: لوتتیم (Lu), Lanthanoid
Element 72: هافنیم (Hf), Transition metal
Element 73: تانتال (Ta), Transition metal
Element 74: تنگستن (W), Transition metal
Element 75: رنیم (Re), Transition metal
Element 76: اوسمیم (Os), Transition metal
Element 77: ایریدیم (Ir), Transition metal
Element 78: پلاتین (Pt), Transition metal
Element 79: طلا (Au), Transition metal
Element 80: جیوه (Hg), Other metal
Element 81: تالیم (Tl), Other metal
Element 82: سرب (Pb), Other metal
Element 83: بیسموت (Bi), Other metal
Element 84: پولونیم (Po), Other metal
Element 85: آستاتین (At), Metalloid
Element 86: رادون (Rn), Noble gas
Element 87: فرانسیم (Fr), Alkali metal
Element 88: رادیم (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: آکتینیم (Ac), Actinoid
Element 90: توریم (Th), Actinoid
Element 91: پروتاکتینیم (Pa), Actinoid
Element 92: اورانیم (U), Actinoid
Element 93: نپتونیم (Np), Actinoid
Element 94: پلوتونیم (Pu), Actinoid
Element 95: امریسیم (Am), Actinoid
Element 96: کوریم (Cm), Actinoid
Element 97: برکلیم (Bk), Actinoid
Element 98: کالیفرنیم (Cf), Actinoid
Element 99: اینشتینیم (Es), Actinoid
Element 100: فرمیم (Fm), Actinoid
Element 101: مندلیفیم (Md), Actinoid
Element 102: نوبلیم (No), Actinoid
Element 103: لارنسیم (Lr), Actinoid
Element 104: رادرفوردیم (Rf), Transition metal
Element 105: دوبنیم (Db), Transition metal
Element 106: سیبورگیم (Sg), Transition metal
Element 107: بوهریم (Bh), Transition metal
Element 108: هاسیم (Hs), Transition metal
Element 109: مایتنریم (Mt)
Element 110: دارمشتادیم (Ds)
Element 111: رونتگنیم (Rg)
Element 112: کوپرنیسیم (Cn), Other metal
Element 113: نیهونیم (Nh)
Element 114: فلروویم (Fl)
Element 115: مسکوویم (Mc)
Element 116: لیورموریم (Lv)
Element 117: تنسین (Ts)
Element 118: اوگانسون (Og)
 هلیوم
↑
Ne
↓
آرگون
فلوئور ← نئون → سدیم
عدد اتمی (Z)10
گروهگروه ۱۸ (گاز نجیب)
دورهدوره 2
بلوکبلوک-p
دسته گاز نجیب
آرایش الکترونی[He] 2s2 2p6
2, 8
ویژگی‌های فیزیکی
فاز در STPگاز
نقطه ذوب24.56 K ​(−248.59 °C, ​−415.46 °F)
نقطه جوش27.104 K ​(−246.046 °C, ​−410.883 °F)
چگالی (در STP)0.9002 g/L
در حالت مایع (در نقطه جوش)1.207 g/cm3[۲]
نقطه سه‌گانه24.556 K, ​43.37 kPa[۳][۴]
نقطه بحرانی44.4918 K, 2.7686 MPa[۴]
حرارت همجوشی0.335 kJ/mol
آنتالپی تبخیر 1.71 kJ/mol
ظرفیت حرارتی مولی20.79[۵] J/(mol·K)
فشار بخار
فشار (Pa) ۱ ۱۰ ۱۰۰ ۱ K ۱۰ K ۱۰۰ K
در دمای (K) 12 13 15 18 21 27
ویژگی‌های اتمی
عدد اکسایش0
انرژی یونش
شعاع کووالانسی pm 58
شعاع واندروالسی154 pm
Color lines in a spectral range
خط طیف نوری نئون
دیگر ویژگی ها
ساختار بلوری ​(fcc)
Face-centered cubic crystal structure for نئون
سرعت صوت435 m/s (gas, at 0 °C)
رسانندگی گرمایی49.1×10−3 W/(m·K)
رسانش مغناطیسیدیامغناطیس[۶]
پذیرفتاری مغناطیسی−6.74·10−6 cm3/mol (298 K)[۷]
مدول حجمی654 GPa
شماره ثبت سی‌ای‌اس7440-01-9
تاریخچه
پیش بینیویلیام رمزی (1897)
کشف و انزوا اولWilliam Ramsay & موریس تراورز[۸][۹] (1898)
ایزوتوپ‌های نئون
ایزوتوپ فراوانی نیمه‌عمر (t۱/۲) حالت فروپاشی محصول
20Ne 90.48% ضریب ایزوتوپ پایدار با 10 نوترون
21Ne 0.27% پایدار با 11 نوترون
22Ne 9.25% پایدار با 12 نوترون
| منابع

نئون گازی بسیار خطرناک و کشنده می‌باشد.[۱۱]این گاز باعث خفگی شدید می‌شود

تاریخچه نئون

ویرایش
 
درون یک لامپ نئون

گاز نئون

ویرایش

در سال ۱۸۹۸ توسط شیمیدان انگلیسی به نام سر ویلیام رمزی و موریس در لندن کشف شد. آن‌ها همچنین دو گاز دیگر کریپتون و زنون را نیز در آزمایشگاه به وجود آوردند.

لامپ نئون

ویرایش

لامپ نئون توسط ژرژ کلود فرانسوی با استفاده از یک لوله خلأ که داخل آن گاز نئون بود ساخته شد او پس از اینکار دو سر این لوله را به دو الکترود وصل کرد و پس از عبور جریان از این لوله نور قرمز رنگی ایجاد نمود. لامپ‌های نئون برخلاف لامپ‌های رشته‌ای عمری طولانی بین ۷ تا ۱۰ سال دارند و به دلیل مقرون به صرفه بودن و عمر بالای آن در تبلیغات فضای باز کاربرد بالایی دارند.

لامپ‌های نئون به صورت لوله‌های شیشه‌ای محتوی گاز نئون ساخته می‌شوند که در دو سر آن مفتول یا میلهٔ آهنی وجود دارد و به شکل مختلف خم می‌شود، فشار گاز نئون در داخل این لوله‌ها فوق‌العاده کم است (حدود یک میلی‌متر جیوه)، اگر در سر این لوله‌ها ولتاژ کافی ایجاد شود، لوله‌های مذکور با نور قرمز روشن می‌شوند.

گازها در حالت عادی عایق هستند ولی در اثر فشار الکتریکی بعضی از اتم‌ها آن به یون‌های مثبت و منفی تبدیل شده و به طرف قطب‌های مخالفشان کشیده می‌شوند در اثر این یونیزه شدن جریان از لامپ عبور کرده و آن را نورانی می‌کند. قطر لوله‌های نئون که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد ۱۸ میلی‌متر است، طول این لوله‌ها بر حسب احتیاج ممکن است از چند سانتی‌متر تا چندین متر باشد.

شدت جریانی که از لوله محتوی گاز نئون عبور می‌کند ۱۰ تا ۵۰ میلی آمپر است و ولتاژی که برای روشن کردن این لوله‌ها به کار می‌رود بستگی به طول و قطر آن‌ها دارد برای روشن کردن هر متر لوله ولتاژی حدود ۵۰۰ الی ۶۰۰ ولت لازم است. برای تولید ولتاژ زیاد از ترانسفورماتورهای مخصوص افزاینده ولتاژ استفاده می‌شود. در لامپ‌های نئون به دلیل ولتاژ بالا باید از کابل‌های مخصوص استفاده کنیم. لامپ‌های نئون بیشتر جنبه تزئینی و تبلیغاتی دارد. با استفاده از آلیاژهای دیگر در لوله می‌توان نوری با رنگ‌های مختلف تولید کرد.

ترکیبات

ویرایش

اگر چه نئون در بسیاری از موارد عملی یک گاز بی‌اثر است، اما در ترکیب با فلوئور در آزمایشگاه، ترکیبات رنگین جالبی را به وجود می‌آورد. این عمل باعث شده که تصور شود که ترکیب نئون به صورت طبیعی وجود دارد، اما مدارک و شواهد می‌گویند که این فرضیه ممکن است درست باشد و ممکن است صحیح نباشد. یون‌های +Ne و +NeH و +NeAr و +HeNe نیز در طیف‌سنجی جرمی مشاهده شده‌اند. همچنین نئون می‌تواند یک هیدرات ناپایدار را به وجود آورد.

نگارخانه

ویرایش
  •  
    طیف لامپ تخلیه پر شده توسط گاز نجیب نئون

منابع

ویرایش
  1. ↑ Meija, J.; et al. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". شیمی محض و کاربردی(نشریه). 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
  2. ↑ Hammond, C. R. (2000). The Elements, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition (PDF). CRC press. p. 19. ISBN 0849304814.
  3. ↑ Preston-Thomas, H. (1990). "The International Temperature Scale of 1990 (ITS-90)". Metrologia. 27 (1): 3–10. Bibcode:1990Metro..27....3P. doi:10.1088/0026-1394/27/1/002.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Haynes, William M., ed. (2011). CRC Handbook of Chemistry and Physics (92nd ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. p. 4.122. ISBN 1439855110.
  5. ↑ Shuen-Chen Hwang, Robert D. Lein, Daniel A. Morgan (2005). "Noble Gases". in Kirk Othmer Encyclopedia of Chemical Technology, pages 343–383. Wiley. doi:10.1002/0471238961.0701190508230114.a01.pub2
  6. ↑ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., ed. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
  7. ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
  8. ↑ ویلیام رمزی; Travers, Morris W. (1898). "On the Companions of Argon". Proceedings of the Royal Society of London. 63 (1): 437–440. doi:10.1098/rspl.1898.0057.
  9. ↑ "Neon: History". Softciências. Retrieved 2007-02-27.
  10. ↑ «معنی نئون | فرهنگ فارسی عمید». www.vajehyab.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۰-۱۷.
  11. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ دسامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۴.
 
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نئون موجود است.
 

این یک مقالهٔ خرد شیمی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=نئون&oldid=38819086»
  NODES
INTERN 1