آرَک[۱] یا آلوئول دندانی (dental alveolus) یا به طور غیرتخصصی پایهٔ دندان حفره‌ای‌ استخوانی‌ است که‌ ریشۀ دندان‌ در آن‌ قرار گرفته‌ است. آرَک ریشه‌های دندان را می‌پوشاند و پایه‌های استخوانی دندان را شکل می‌دهد.

آرَک
آرک دندان آسیای کوچک دوم در استخوان فک بالای یک گاو
جزئیات
سرخرگ‌هاAnterior superior alveolar arteries، Posterior superior alveolar artery، Inferior alveolar artery
عصب‌دهیAnterior superior alveolar nerve، Posterior superior alveolar nerve، Inferior alveolar nerve
شناسه‌ها
لاتینalveolus dentalis
MeSHD020390
TA98A03.1.03.008
FMA57490

آرک‌ها حفره‌هایی در فک هستند که ریشهٔ دندانها را در ساختار حفره‌مانند بوسیلهٔ فیبر پیرادندانی (پریودنتال) نگه می‌دارند. اصطلاح دیگری که به صورت غیر تخصصی برای آلوئول دندان بکار می‌رود، «پایهٔ دندان» است. مفصلی که ریشه‌های دندان و حفره را به هم متصل می‌کند نوعی از مفصل رشته‌ای است که مفصل چفتی (گومفوز) نام دارد.

در پستانداران، پایه‌های دندان در استخوان فک بالا، استخوان جلوی فک پایین، و فک مشاهده می‌شود.

محافظت پایه

ویرایش

محافظت پایه یا محافظت از برآمدگی آرک، روشی برای کاهش آسیب دیدگی استخوان آرک پس از کشیدن دندان به منظور محافظت از حفرهٔ (پایهٔ) دندان در استخوان حفرهٔ دندان است. غشای فیبرین غنی از پلاکت حاوی عناصر تقویت‌کنندهٔ رشد استخوان است که می‌تواند روی پایهٔ یک دندان کشیده شده، بخیه شود. سپس پایهٔ دندان بوسیلهٔ بخیه یا یک غشای غیرقابل جذب یا قابل جذب و بخیه بسته می‌شود.

آسیب‌شناسی

ویرایش

تورم آرک دندان می‌تواند ناشی از التهاب استخوان (حفره خشک یا آرَک‌آماس) بوده، و به درد و ناراحتی دهان منجر شود.

برش‌ آرَک‌ یا آرَک‌‌سازه‌ از طریق جراحی‌ را آرَک‌بُری (alveolotomy) می‌گویند. تصحیح‌ بدشکلی‌های‌ استخوانی‌ و برداشتن‌ استخوان‌ آرَک‌سازه‌ از طریق جراحی‌ نیز آرَک‌برداری (alveolectomy) نامیده می‌شود.

منابع

ویرایش
  1. واژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر دوازدهم فرهنگ واژه‌های مصوّب
  NODES