رود ارغنداب
رودخانهٔ اَرغَنداب (اوستایی: Xᵛarənahvaitī/خوَرِهنَوَیتی؛ لاتین: Arachotus/آراخوتوس؛ انگلیسی: Arghandab) رودخانهای است که ولایت غزنی منبع گرفته پس از عبور از ولایت قندهار در ولایت هلمند به رود هلمند میپیوندد.
ارغنداب دریای سنگماشه | |
---|---|
نام محلی | خطای {{نام بومی}}: یک برچسب زبان IETF باید در پارامتر {{{1}}} وارد شود (راهنما) |
مکان | |
کشور | افغانستان |
شهرها | سنگماشه و قندهار |
ویژگیهای ظاهری | |
سرآب | |
• مکان | شمال سنگماشه[۱] |
• مختصات | ۳۳°۲۶′۱۲″شمالی ۶۷°۳۱′۰۰″شرقی / ۳۳٫۴۳۶۶۳۰°شمالی ۶۷٫۵۱۶۵۸۸°شرقی |
دهانه | |
• مکان | لشکرگاه[۱] |
• مختصات | ۳۱°۲۵′۵۷″شمالی ۶۴°۲۳′۰۱″شرقی / ۳۱٫۴۳۲۳۸۱°شمالی ۶۴٫۳۸۳۵۶۸°شرقی |
طول | ۴۰۰ کیلومتر (۲۵۰ مایل) |
درازای رود ارغنداب حدود ۴۰۰ کیلومتر است. سرچشمه آن از هزارهجات و شمال غرب سنگماشه مرکز جاغوری است و از آنجا، به سمت جنوب غرب جریان دارد و از نزدیکی شهر قندهار عبور میکند و سپس در ۳۰ کیلومتری پایین گرشک به هلمند میریزد. ارغنداب در پاییندست خود برای آبیاری بسیار استفاده میشود و تحت کنترل سازمان عمران دره هلمند و ارغنداب قرار دارد. این دره مزروعی و پرجمعیت است. با این حال گفته میشود که آب آن تا حدی شورمزه است.
نام
ویرایشمردمان باستان که پیرامون سه هزار سال پیش برای سکونت به این منطقه رسیدند این رود را به نام رود افسانهای در داستانهای باستان یعنی رود هَرَهُوَتی نامیدند. این نام به مرور به صورت ارغند درآمد و سپس ارغنداب نامیده شد.[۲]
برخی نام این رود را مرکب از دو کلمه «ارغند» (به معنای خشمگین) و «آب» میدانند که معنی رود خشمگین را میرساند.
سرزمینی که گذرگاه آن است رُخَج نام دارد که این نام نزد تاریخدانان و گیتاشناسان قدیم یونان آراخوزیا تلفظ میشد. جای تردید است که آیا رود رخج باستان را باید با ارغنداب یکی دانست یا با ریزابه اصلی آن تَرناک که در ۵۰ کیلومتری سمت چپ جنوب غربی قندهار به آن میپیوندد. ترناک که در جنوب قندهار جریان دارد، با طول آن حدود ۳۲۰ کیلومتر، از ارغنداب بسیار کوتاهتر و کمحجمتر است.
جغرافیا
ویرایشاین دریا از نشیبی های رشته کوه بابا و از سطح مرتفع ناور منبع گرفته ابتدا به سمت شمال و سپس به استقامت جنوب به حرکت می افتد. آب ارغنداب بیشترین استفاده توسط زمین کشاورزی مجاور میشود و با اعمار بند ارغنداب بازدهی کشاورزی منطقه را زیادتر نموده است. بقیه آب این دریا پس از عبور از شهر قندهار با ترناک رود و رود ارغستان یکجا گردیده و در سی کیلومتری جنوب شهر گرشک و در مجاورت قلعه باستانی بست به هیرمند می ریزد.
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Arghandab River». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۳۱ دسامبر ۲۰۰۸.
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Adamec, Historical and Political Gazetteer of Afghanistan, Vol. 5 1980, p. 39.
- ↑ Boyce, Mary, and Frantz Grenet. 1991. Zoroastrianism under Macedonian and Roman rule. Leiden [u.a.]: Brill. p.125