شیوع[۱] (به انگلیسی: prevalence) اصطلاحی در پزشکی و همه‌گیرشناسی است و به نسبتی از جمعیت مبتلا به یک بیماری یا حالت در کل جمعیت مورد بررسی گفته می‌شود. اگر شیوع در یک نقطهٔ زمانی بررسی شود به آن شیوع نقطه[و ۱] و اگر در یک بازهٔ زمانی بررسی شود به آن شیوع دوره[و ۲] می‌گویند که حالت دوم کمتر استفاده می‌شود.[۲] این معیار برای اندازه‌گیری گسترهٔ یک بیماری، بار بیماری (نسبت کل افرادی که تحت تأثیر بیماری قرار گرفته‌اند)، بازتاب‌دادن نیازهای سلامت جامعه و نظارت بر برنامه‌های مهار بیماری‌ها مفید است.[۳] شیوع، یک نسبت است و فاقد یکا است و میزان آن به بروز (تعداد موارد جدید ابتلا به یک بیماری یا وقوع رویدادی خاص در طی یک دورهٔ زمانی معین) و طول مدت بیماری بستگی دارد. با بالا رفتن این دو پارامتر، میزان شیوع نیز افزایش می‌یابد. از آن‌جایی که جمعیت‌های مورد بررسی پویا هستند، شیوع بسته به زمان سنجش ممکن است متفاوت باشد، مگر اینکه جمعیت پویا در حالت ماندگار باشد، یعنی میزان خروج بیماران با ورودشان برابر باشد که در این حالت شیوع در طول زمان ثابت می‌ماند.[۴]

تصویری ساده از مفهوم پدیده شیوع یک بیماری
واقعیت
جامعه آماری در واقعیت مثبت در واقعیت منفی شیوع = Σ Condition positive/Σ Total population صحت (ACC) = Σ True positive + Σ True negative/Σ Total population
پیش‌بینی پیش‌بینی
مثبت
مثبت صادق مثبت کاذب
خطای نوع اول
Positive predictive value (PPV), دقت و بازیابی = Σ True positive/Σ Predicted condition positive میزان کشف اشتباه (FDR) = Σ False positive/Σ Predicted condition positive
پیش‌بینی
منفی
منفی کاذب
خطای نوع دوم
منفی صادق False omission rate (FOR) = Σ False negative/Σ Predicted condition negative Negative predictive value (NPV) = Σ True negative/Σ Predicted condition negative
حساسیت و ویژگی (TPR), دقت و بازیابی، حساسیت و ویژگی، probability of detection, توان آماری = Σ True positive/Σ Condition positive False positive rate (FPR), بازیابی اطلاعات، probability of false alarm = Σ False positive/Σ Condition negative Positive likelihood ratio (LR+) = TPR/FPR Diagnostic odds ratio (DOR) = LR+/LR− امتیاز اف ۱ = 2 · Precision · Recall/Precision + Recall
False negative rate (FNR), Miss rate = Σ False negative/Σ Condition positive حساسیت و ویژگی (SPC), Selectivity, حساسیت و ویژگی (TNR) = Σ True negative/Σ Condition negative Negative likelihood ratio (LR−) = FNR/TNR

جستارهای وابسته

ویرایش

واژه‌نامه

ویرایش
  1. point prevalance
  2. period prevalance

منابع

ویرایش
  1. «شیوع» [پزشکی] هم‌ارزِ «prevalence»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هفتم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۹۴-۸ (ذیل سرواژهٔ شیوع)
  2. Szklo and Nieto, Epidemiology: Beyond the Basics, 71.
  3. Penson, Wei and Wei, Clinical Research Methods for Surgeons, 220.
  4. Bennett, Jarvis and Brachman, Bennett and Brachman's Hospital Infections, 110.
  • Penson, David F.; Wei, John T.; Wei, John (2006). Clinical Research Methods for Surgeons (به انگلیسی). Springer. Retrieved 2013-05-15.
  • Szklo, Moyses; Nieto, Javier (2007). Epidemiology: Beyond the Basics (به انگلیسی). Jones & Bartlett Learning. Retrieved 2013-05-15.
  • Bennett, John V.; Jarvis, William Robert; Brachman, Philip S. (2007). Bennett and Brachman's Hospital Infections (به انگلیسی). Lippincott Williams & Wilkins. Retrieved 2013-05-15.
  NODES