فسفرو اسید
فسفرو اسید (به انگلیسی: Phosphorous acid) با فرمول شیمیایی H3PO3 یک ترکیب شیمیایی است که جرم مولی آن 82.00 g/mol میباشد. شکل ظاهری این ترکیب، جامد سفید آب شونده است.
فسفرو اسید | |||
---|---|---|---|
| |||
phosphonic acid | |||
دیگر نامها Dihydroxyphosphine oxide Dihydroxy(oxo)-λ5-phosphane | |||
شناساگرها | |||
شماره ثبت سیایاس | 13598-36-2 | ||
کماسپایدر | 10449259 , 10459438 (17O3) | ||
KEGG | C06701 | ||
ChEBI | CHEBI:44976 | ||
شمارهٔ آرتیئیسیاس | SZ6400000 | ||
جیمول-تصاویر سه بعدی | Image 1 | ||
| |||
| |||
خصوصیات | |||
فرمول مولکولی | H3PO3 | ||
جرم مولی | 82.00 g/mol | ||
شکل ظاهری | white solid deliquescent | ||
چگالی | 1.651 g/cm3 (21 °C) | ||
دمای ذوب | ۷۳٫۶ درجه سلسیوس (۱۶۴٫۵ درجه فارنهایت؛ ۳۴۶٫۸ کلوین) | ||
دمای جوش | 200 °C (decomp) | ||
انحلالپذیری در آب | 310 g/100 mL | ||
انحلالپذیری | soluble in الکل | ||
ساختار | |||
شکل مولکولی | tetrahedral | ||
خطرات | |||
کدهای ایمنی | 22-35 | ||
شمارههای نگهداری | 26-36/37/39-45 | ||
خطرات اصلی | skin irritant | ||
لوزی آتش | |||
ترکیبات مرتبط | |||
ترکیبات مرتبط | فسفریک اسید (i.e. PO(OH)3) هیپو فسفرو اسید (i.e. H2PO(OH)) | ||
به استثنای جایی که اشاره شدهاست در غیر این صورت، دادهها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شدهاند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |||
(بررسی) (چیست: / ؟) | |||
Infobox references | |||
|
ساختار
ویرایشفسفرو اسید یک ترکیب مولکولی است، یعنی بین اتمهای سازندهٔ آن پیوند کووالانسی برقرار است. در این ساختار، فسفر اتم مرکزی است و دو گروه OH و یک اتم O و یک اتم H به آن متصل هستند. اتم فسفر از اوربیتالهای هیبریدی sp3 استفاده کرده و به مولکول، ساختاری چهاروجهی میدهد[۱]. با توجه به اختلاف الکترونگاتیوی بین اکسیژن و فسفر و همینطور اکسیژن و هیدروژن، اکثر پیوندهای این مولکول قطبی هستند که منجر میشود فسفرو اسید نیز یک مولکول قطبی محسوب بشود.
خواص فیزیکی
ویرایشاین مولکول قطبی است و در حلالهایی همانند آب به خوبی حل میشود. جاذبه بین مولکولهای فسفرو اسید از نوع نیروهای دوقطبی-دوقطبی است و همچنین پیوند هیدروژنی نیز بین این مولکولها شکل میگیرد (بین هیدروژن متصل به اکسیژن از یک مولکول و اکسیژن مولکول دیگر)[۲].
طرز تهیه
ویرایشروش اصلی تهیهٔ فسفرو اسید، حل کردن P4O6 یا همان تترافسفر هگزااکسید (دیفسفر تریاکسید) درون آب است[۳]: P4O6+H2O→4H3PO3
خواص شیمیایی
ویرایشمهمترین خاصیت شیمیایی فسفرو اسید، خصلت اسیدی آن است. در این مولکول دو اتم هیدروژن وجود دارد که به اتم اکسیژن متصل هستند و هیدروژن اسیدی محسوب میشوند. پس فسفرو اسید در محیط آبی به عنوان اسید دو پروتونی عمل میکند. لازم به ذکر است که در محیطهای غیرآبی میتوان از هیدروژن متصل به فسفر هم خصلت اسیدی گرفت.
+ H3PO3+H2O→H2PO3-+H3O
H2PO3-+H2O→HPO3-+H3O+
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- «IUPAC GOLD BOOK». دریافتشده در ۱۸ مارس ۲۰۱۲.