Sudaan

Tekst üüb Fering

Sudaan, amtelk Republiik faan Sudaan (üüb Ingels: Sudan an Republic of the Sudan; üüb Araabsk: السودان as-Sūdān an جمهورية السودان‎‎ Jumhūriyyat as-Sūdān) as en stoot uun a nuurduast faan Aafrika. Uun a uast leit det Ruad Sia, uun a nuurd Ägipten, uun a süüduast lei Ethioopien an Eritrea, uun a süüd leit Süüdsudaan, uun a süüdwaast det Madelaafrikoons Republiik, uun a waast Tschad an uun a nuurdwaast Liibien. At lun hee 30.894.000 lidj (2008)^[1]. At hoodsteed faan't lun as Chartuum.

Geografii

Geograafisk Laag

Sudaan as det traadgratst lun uun Aafrika.

At lun dialt grensen mä sööwen lunen. Det lingst grens (2184 km) wurt mä Süüdsudaan an det kurtst (175 km) wurd mä det Madelaafrikoons Republiik diald. Det dialt uk en 1360 km lung grens mä Tschad, en 1275 km lung mä Egypten, en 605 km lung mä Eritrea, en 769 km lung mä Ethioopien an en 383 km lung mä Liibien.

Indialing faan Ferwalting

Sudaan hee 18 bundesstooten.

	Bundesstoot	Grate (km²)^[2]	Lidj (2018)^[3]	Hoodsteed
1	Al-Dschasiira	23.373	5.096.900	Wad Madanii
2	Al-Qadaarif	75.263	2.208.400	al-Qadaarif
3	Blä Niil	45.844	1.108.400	ad-Damasiin
4	Chartuum	22.142	7.993.900	Chartuum
5	Kassalaa	36.710	2.519.100	Kassalaa
6	Niil Struum	122.123	1.511.400	ad-Damir
7	Nuurd	348.765	936.300	Dunqula
8	Nuurd Daarfuur	320.000	2.305.000	al-Faschir
9	Nuurd Kurdufaan	185.302	2.216.200	al-Ubayyid
10	Ruad Sia	218.887	1.482.100	Sudaan Huuwen
11	Sannaar	37.844	1.918.700	Sannaar
12	Sentraal Daarfuur	34.000	751.400	Salingei
13	Süüd Daarfuur	72.000	3.765.800	Nyala
14	Süüd Kurdufaan	79.470	1.300.700	Kaduqli
15	Uast Daarfuur	55.000	1.587.200	ad-Du'ain
16	Waast Daarfuur	23.000	1.024.500	Al-Dschunaina
17	Waast Kurdufaan	111.373	1.764.800	Al-Fulah
18	Witj Niil	30.411	2.493.900	Rabak

Histoore

Det soneemd Kalifat faan Omdurman wooret faan 1885 tu 1898. Det wurd faan en anglo-egiptisk stridjmeecht uun a Slacht faan Omdurman tunant maaget. Sudaan wurd en britisk-egiptisk kondominium, man wiar at lun de facto en britisk kolonii. 19. Detsember 1955 ferklaaret at lun suwereniteet an det wurd 1. Janewoore 1956 faan Egypten an det Ferianigt Köningrik gudkäänd. Efter suwereniteet wiar tau bürgerkriiger, de Iarst Sudanees Bürgerkriich (1955–1972) an de Naist Sudanees Bürgerkriich (1983–2005). At süüddial faan't lun wurd 2011 üüs Süüdsudaan suwereen.

Politiik

Sudaan as en republiik. A president faan't lun faan 1989 tu 2019 wiar Omar al-Baschir. Nü wurt at lun faan en suwereen riad regiaret. A föörmaan faan a riad, an de de facto president faan't lun, as generool Abdel Fattah Burhan.

Bütjenpolitiik

Sudaan as lasmoot faan dön Feriand Natschuunen sant 12. Nofember 1956.

Kwelen

[1] www.citypopulation.de

[2] Sudan, citypopulation.de

[3] Sudan, citypopulation.de

[1]

[2]

[3]