Arum

Arum is in Frysk doarp yn it uterste noarden fan 'e gemeente Súdwest-Fryslân. Oant de gemeentlike weryndieling fan 2011 wie it part fan 'e gemeente Wûnseradiel. It doarp leit yn 'e Greidhoeke, noardlik fan Wytmarsum.

Arum
De Gekroonde Leeuw Sytzamawei 15 - herberch út 1867 - wie in halte oan de tramline Harns - Boalsert
Emblemen
Bestjoer
Lân	Nederlân
provinsje	Fryslân
gemeente	Súdwest-Fryslân
Sifers
Ynwennertal	1055 (2021)
Oar
Postkoade	8822
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	53° 7' 47" NB, 5° 28' 31" EL
Himrik fan Arum yn de eardere gemeente Wûnseradiel
Offisjele webside
Side Arum
Kaart

Arum yn ‎2016

Under it doarp falle ek de buorskippen Baarderbuorren en de Grauwe Kat.

Skiednis

Yn in stik lân op Baarderbuorren is in skelet fûn fan in bern, dat dêr om sawat 100 jier foar de jiertelling begroeven wêze moat. Dêrom tinkt men ek dat Arum ûntstien is op it plak fan Baarderbuorren. De âldste boarne dy't oer Arum skriuwt is fan 1410

Op 4 july 1380 waard tichtby Arum in fjildslach levere tusken de muontsen fan de Lúntsjerk en dy fan Aldekleaster, wêrby't mear as 130 man sneuvelen. Goed 50 jier letter yn 1420 waard hjir opnij slach levere. De eallju Sicke Gratinga en Gale Hania, swier ferwûne, waarden doe nei Lúntsjerk werombrocht. Hania soe stjerre oan syn ferwûnings. Yn 1895 wurdt by de ôfgraving fan in terp in lyts houten swurd fûn út it jier 600.

Foarname famyljes dy't it foar it sizzen hienen yn Arum wiene: Beijma (Baaiemerleane); Van Sytzama (Sytzamawei) en Fan Cammingha (Fan Camminghawei).

It measte ferfier yn Arum gie earder oer it wetter. Yn 1890 komt der yn Arum in tramstasjon.

Doarpswapen

It wapen fan Arum bestiet út trije fliëkamen. Om't de boeren eartiids bekend stiene om harren fliejepleach. Hja fûnen dêrom de fliejekaam út. De Arumer boeren binne der nea folle better fan wurden, want se ha der nea in oktroai op hân.

Mienskip

Eardere dokterswente út 1882

Kammingastate út 1886

It âldste doarpshûs fan Fryslân waard hjir yn 1926 oprjochte. It wie in houten geboutsje dat mei in foarskot fan de doarpsdokter oankocht waard troch it Departemint fan de Maatskippij ta Nut fan 't Algemien. It kontaktbledsje hjit De Skille.

Underrjocht

Oant 2017 hie it doarp twa skoallen; de iepenbiere skoalle De Opslach en de kristlike skoalle De Hoekstien. Dêrnei binne de ta skoallen gearfoege ta de moetingskoalle De Oanrin.

Ferienings

• Fuotbalferiening Arum
• Tennisferiening Arum
• GF Sparta - gymnastyk
• Keatsferiening Willem Westra
• Thrium - foljebal
• Kulturele Kommisje
• Frysk Selskip Arum
• Teater Selskip Arum
• iisklup Arum
• CMV Wubbenus Jacobs (fanfare)

Befolking

• 1954 - 1269
• 1959 - 1202
• 1964 - 1134
• 1969 - 1061
• 1973 - 971
• 2004 - 1044
• 2009 - 1078
• 2021 - 1055

Tsjerken

• 
  Herfoarme tsjerke
• 
  Grifformearde tsjerke

Ferneamde Arumers

Berne yn Arum

• Pieter Baukes Yetsenga (1865-1943), keatser
• Seakle Greijdanus (1871-1948), teolooch
• Jacob Wijngaard (1944), wiskundige en heechlearaar

Stoarn yn Arum

• Pieter Baukes Yetsenga (1865-1943), keatser

Ferskaat

• Yn de eardere slachterij sit no it Rock&Roll museum

Strjitten

Alle strjitten yn Arum

Sjoch ek

• Fryske doarpen
• Slach by Arum.

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

webstee fan Arum