Gouden Palm

De Gouden Palm (Frânsk: Palme d'Or) is in wichtige Frânske priis op it mêd fan ynternasjonale films, dy't útrikt wurdt op it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes. It is de heechste priis fan dat filmfestival. De Gouden Palm waard yn 1955 foar it earst útrikt, op 'e sânde edysje fan it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes. Foartiid, fan 1946 ôf, en ek fan 1964 oant en mei 1974, waard ynstee de Grutte Priis fan it Ynternasjonaal Filmfestival (Frânsk: Grand Prix du Festival International du Film) útrikt. De Gouden Palm bestiet út in gouden palmblêd, it symboal fan Cannes, dat ek prominint op it wapen en de flagge fan dy stêd stiet. De winner fan 'e Gouden Palm wurdt útornearre troch in faksjuery dy't gearstald wurdt troch de organisaasje fan it filmfestival. Op it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes wurde út en troch ek inkele oare 'Palmprizen' ferjûn: de Palm der Palmen, de Gouden Earepalm en de Spesjale Gouden Palm.

Gouden Palm Palme d'Or
algemiene ynformaasje
hist. namme	Grutte Priis fan it    Ynternasjonaal Filmfestival
nasjonaliteit	Frânsk
útrikt foar	bêste film
útrikt troch	Ynternasj. Filmfestival fan Cannes
frekwinsje	1x jiers
datum	maaie
plak	Cannes (Frankryk)
ynsteld	1955
1e útrikking	1955
offisjele webside
www.festival-cannes.com

Winners

jier	lân	titel (ynternasjonale titel)	regisseur
1939: mei weromwurkjende krêft takend yn 2002 as de Gouden Palm
1939*	Feriene Steaten	Union Pacific	Cecil B. DeMille
1946 – 1954: útrikt as de Grutte Priis fan it Ynternasjonaal Filmfestival
1946	Feriene Keninkryk	Brief Encounter	David Lean
	Sweden	Hets (Torment)	Alf Sjöberg
	Switserlân	Die Letzte Chance (The Last Chance)	Leopold Lindtberg
	Feriene Steaten	The Lost Weekend	Billy Wilder
	Meksiko	María Candelaria (Portrait of Maria)	Emilio Fernández
	Tsjechoslowakije	Muži bez Křídel (Men Without Wings)	František Čáp
	Britsk-Ynje	Neecha Nagar	Chetan Anand
	Denemark	De Røde Enge ( The Red Meadows)	Bodil Ipsen Lau Lauritzen jr.
	Itaalje	Roma, Città Aperta (Rome, Open City)	Roberto Rossellini
	Frankryk	La Symphonie Pastorale (Pastoral Symphony)	Jean Delannoy
	Sovjet-Uny	Velikij Perelom (The Turning Point)	Fridrich Ermler
1947	net útrikt
1948	it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes gie oer fanwegen finansjele swierrichheden
1949	Feriene Keninkryk	The Third Man	Carol Reed
1950	it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes gie oer fanwegen finansjele swierrichheden
1951	Sweden	Fröken Julie (Miss Julie)	Alf Sjöberg
	Itaalje	Miracolo a Milano (Miracle in Milan)	Vittorio De Sica
1952	Itaalje	Due Soldi di Speranza (Two Cents Worth of Hope)	Renato Castellani
	Feriene Steaten	Othello	Orson Welles
1953	Frankryk Itaalje	Le Salaire de la Peur (The Wages of Fear)	Henri-Georges Clouzot
1954	Japan	Jigoku-mon (Gate of Hell)	Teinosuke Kinugasa
1955 – 1963: útrikt as de Gouden Palm
1955	Feriene Steaten	Marty	Delbert Mann
1956	Frankryk	Le Monde du Silence (The Silent World)	Jacques Cousteau Louis Malle
1957	Feriene Steaten	Friendly Persuasion	William Wyler
1958	Sovjet-Uny	Letjat Zjoeravli (The Cranes Are Flying)	Michail Kalatozov
1959	Brazylje Frankryk Itaalje	Orfeu Negro (Black Orpheus)	Marcel Camus
1960	Itaalje Frankryk	La Dolce Vita (The Sweet Life)	Federico Fellini
1961	Frankryk	Une Aussi Longue Absence (The Long Absence)	Henri Colpi
	Meksiko Spanje	Viridiana	Luis Buñuel
1962	Brazylje	O Pagador de Promessas (Keeper of Promises)	Anselmo Duarte
1963	Itaalje	Il Gattopardo (The Leopard)	Luchino Visconti
1964 – 1974: útrikt as de Grutte Priis fan it Ynternasjonaal Filmfestival
1964	Frankryk West-Dútslân	Les Parapluies de Cherbourg (The Umbrellas of Cherbourg)	Jacques Demy
1965	Feriene Keninkryk	The Knack ...and How to Get It	Richard Lester
1966	Frankryk	Un Homme et une Femme (A Man and a Woman)	Claude Lelouch
	Itaalje Frankryk	Signore e Signori (The Birds, the Bees and the Italians)	Pietro Germi
1967	Feriene Keninkryk Feriene Steaten Itaalje	Blowup	Michelangelo Antonioni
1968	net útrikt fanwegen de Maaieprotesten yn Frankryk
1969	Feriene Keninkryk	If...	Lindsay Anderson
1970	Feriene Steaten	M*A*S*H	Robert Altman
1971	Feriene Keninkryk	The Go-Between	Joseph Losey
1972	Itaalje	La Classe Operaia Va in Paradiso (The Working Class Goes to Heaven)	Elio Petri
	Itaalje	Il Caso Mattei (The Mattei Affair)	Francesco Rosi
1973	Feriene Keninkryk	The Hireling	Alan Bridges
	Feriene Steaten	Scarecrow	Jerry Schatzberg
1974	Feriene Steaten	The Conversation	Francis Ford Coppola
1975 – no: útrikt as de Gouden Palm
1975	Algerije	Chronique des Années de Braise (Chronicle of the Years of Fire)	Mohammed Lachdar-Hamina
1976	Feriene Steaten	Taxi Driver	Martin Scorsese
1977	Itaalje	Padre Padrone	Paolo en Vittorio Taviani
1978	Itaalje	L'Albero degli Zoccoli (The Tree of Wooden Clogs)	Ermanno Olmi
1979	Feriene Steaten	Apocalypse Now	Francis Ford Coppola
	West-Dútslân Poalen Frankryk	Die Blechtrommel (The Tin Drum)	Volker Schlöndorff
1980	Feriene Steaten	All That Jazz	Bob Fosse
	Japan	Kagemusha	Akira Kurosawa
1981	Poalen	Człowiek z Żelaza (Man of Iron)	Andrzej Wajda
1982	Turkije	Yol (The Way)	Yılmaz Güney Şerif Gören
	Feriene Steaten	Missing	Costa-Gavras
1983	Japan	Narayama Bushikō (The Ballad of Narayama)	Shohei Imamura
1984	West-Dútslân Frankryk Feriene Keninkryk Feriene Steaten	Paris, Texas	Wim Wenders
1985	Joegoslaavje	Otats na Službenom Putu (When Father Was Away on Business)	Emir Kusturica
1986	Feriene Keninkryk	The Mission	Roland Joffé
1987	Frankryk	Sous le Soleil de Satan (Under the Sun of Satan)	Maurice Pialat
1988	Denemark | Sweden	Pelle Erobreren (Pelle the Conqueror)	Bille August
1989	Feriene Steaten	Sex, Lies, and Videotape	Steven Soderbergh
1990	Feriene Steaten	Wild at Heart	David Lynch
1991	Feriene Steaten	Barton Fink	Joel en Ethan Coen
1992	Sweden	Den Goda Viljan (The Best Intentions)	Bille August
1993	Sina	Bàwáng Bié Jī (Farewell My Concubine)	Chen Kaige
	Nij-Seelân Austraalje Frankryk	The Piano	Jane Campion
1994	Feriene Steaten	Pulp Fiction	Quentin Tarantino
1995	Joegoslaavje Dútslân Frankryk Tsjechje Bulgarije	Podzemlje (Underground)	Emir Kusturica
1996	Feriene Keninkryk Frankryk	Secrets & Lies	Mike Leigh
1997	Iraan	Ta'm-e Gīlās (Taste of Cherry)	Abbas Kiarostami
	Japan	Unagi (The Eel)	Shohei Imamura
1998	Grikelân	Mia Aioniótita kai Mia Méra (Eternity and a Day)	Theodoros Angelopoulos
1999	Belgje Frankryk	Rosetta	Jean-Pierre en Luc Dardenne
2000	Denemark	Dancer in the Dark	Lars von Trier
2001	Itaalje	La Stanza del Figlio (The Son's Room)	Nanni Moretti
2002	Frankryk Dútslân Poalen Feriene Keninkryk	The Pianist	Roman Polanski
2003	Feriene Steaten	Elephant	Gus Van Sant
2004	Feriene Steaten	Fahrenheit 9/11	Michael Moore
2005	Belgje	L'Enfant (The Child)	Jean-Pierre en Luc Dardenne
2006	Ierlân Feriene Keninkryk Dútslân Itaalje Spanje Frankryk Belgje   Switserlân	The Wind That Shakes the Barley	Ken Loach
2007	Roemeenje	4 Luni, 3 Săptămâni şi 2 Zile (4 Months, 3 Weeks and 2 Days)	Cristian Mungiu
2008	Frankryk	Entre les Murs (The Class)	Laurent Cantet
2009	Eastenryk Frankryk Dútslân Itaalje	Das weiße Band, Eine deutsche Kindergeschichte (The White Ribbon)	Michael Haneke
2010	Tailân	Lung Bunmi Raluek Chat (Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives)	Apichatpong Weerasethakul
2011	Feriene Steaten	The Tree of Life	Terrence Malick
2012	Frankryk Eastenryk Dútslân	Amour (Love)	Michael Haneke
2013	Frankryk Belgje Spanje	La Vie d'Adèle: Chapitres 1 et 2 (Blue Is the Warmest Colour) (yn dit gefal waard de Gouden Palm foar it earst ek takend oan 'e beide haadrolspylsters: Adèle Exarchopoulos en Léa Seydoux)	Abdellatif Kechiche
2014	Turkije	Kış Uykusu (Winter Sleep)	Nuri Bilge Ceylan
2015	Frankryk	Dheepan	Jacques Audiard
2016	Feriene Keninkryk Frankryk	I, Daniel Blake	Ken Loach
2017	Sweden Dútslân Frankryk   Denemark	The Square	Ruben Östlund
2018	Japan	Manbiki Kazoku (Shoplifters)	Hirokazu Kore-eda
2019	Súd-Koreä	Gisaengchung (Parasite)	Bong Joon-ho

*) De Gouden Palm foar Union Pacific waard mei weromwurkjende krêft takend yn 2002. Yn 'e hjerst fan 1939 soe de earste edysje fan it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes holden wurde, mar dat gie oer fanwegen it útbrekken fan 'e Twadde Wrâldoarloch. Pas yn 1946 waard sadwaande wier de earste edysje fan it filmfestival holden.

Palm der Palmen

Yn 1997, doe't it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes fyftich jier bestie, waard foar de earste en oant no (2020) ta iennichste kear de Palm der Palmen (Frânsk: Palme des Palmes) útrikt:

jier	lân	winner	berop
1997	Sweden	Ingmar Bergman	regisseur, senarioskriuwer

Gouden Earepalm

Yn 2002 begûn it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes dermei om op sporadyske basis in oeuvrepriis ta te kennen, de Gouden Earepalm (Frânsk: Palme d'Or Honoraire), oan tige foaroansteande regisseurs en akteurs dy't lykwols noch nea in 'gewoane' Gouden Palm wûn hiene.

jier	lân	winner	berop
2002	Feriene Steaten	Woody Allen	regisseur, akteur, senarioskriuwer
2003	Frankryk	Jeanne Moreau	aktrise
2005	Frankryk	Catherine Deneuve	aktrise
2007	Feriene Steaten	Jane Fonda	aktrise, regisseur
2008	Portegal	Manoel de Oliveira	regisseur, senarioskriuwer
2009	Feriene Steaten	Clint Eastwood	akteur, regisseur, produsint
2011	Frankryk	Jean-Paul Belmondo	akteur
	Itaalje	Bernardo Bertolucci	regisseur, senarioskriuwer, produsint
2015	Belgje	Agnès Varda	regisseur, senarioskriuwster
2016	Frankryk	Jean-Pierre Léaud	akteur
2017	Feriene Steaten	Jeffrey Katzenberg	produsint
2019	Frankryk	Alain Delon	akteur

Spesjale Gouden Palm

Yn 2018 waard op it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes foar de earste en oant no (2020) ta iennichste kear de Spesjale Gouden Palm (Frânsk: Palme d'Or Speciale) útrikt:

jier	lân	titel (ynternasjonale titel)	regisseur
2018	Switserlân Frankryk	Le Livre d'Image (The Image Book)	Jean-Luc Godard

Keppelings om utens

• (in) Offisjele webside fan it Ynternasjonaal Filmfestival fan Cannes

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.