Michael Gambon
Michael Gambon (Dublin, 19 oktober 1940 - Witham, 27 septimber 2023) wie in Iersk toaniel-, tillefyzje-, en filmakteur. Gambon spile Philip Marlow yn de BBC tillefyzjerige The Singing Detective, Jules Maigret yn ITV rige Maigret út de njoggentiger jierren en Professor Albus Dumbledore yn de lêste seis Harry Potter-films.
| Michael Gambon | ||
 akteur
| ||
| ||
| Michael Gambon (2013) | ||
| persoanlike bysûnderheden | ||
| echte namme | Michael John Gambon | |
| nasjonaliteit |  Iersk Britsk
| |
| berne | 19 oktober 1940 | |
| berteplak | Dublin (Ierlân) | |
| stoarn | 27 septimber 2023 | |
| stjerplak | Witham | |
| etnisiteit | Iersk
| |
| jierren aktyf | 1962 – 2019 | |
Biografy
bewurkje seksjeGambon waard berne yn Cabra (Dublin) yn de Twadde Wrâldoarloch. Heit Edward Gambon wie in yngenieur en syn mem, Mary (berne Hoare), wie naaister ('frouljusskroar'). Doe't er fiif jier wie ferfear de húshâlding nei Londen dêr't heit Gambon wurk socht yn de weropbou fan dy stêd. Ek Michael waard oplaat ta yngenieur; hy roan staazje by fleantúchfabryk Vickers Armstrong en arbeide dêr noch in jier. Dêr ûntstie ek syn leafde foar antike gewearen, horloazjes en klassike auto's. Doe't er 21 wie besleat er lykwols dat er akteur wurde woe.
Gambon spile in soad rollen op toaniel yn stikken fan Shakespeare, Ayckbourn en Pinter. Hy waard bekend by it grutte publyk fan syn rollen foar de tillefyzje en yn films. Bygelyks spile er de rol fan Philip Marlow yn de tillefyzjerige The Singing Detective nei in skript fan Dennis Potter. En Oscar Wilde yn de BBC-tillefyzjesearje Oscar út 1985. Hy wie ek te sjen yn de BBC-searje Cranford en yn de histoaryske minisearje Longitude wie er it haadpersoanaazje: klokmakker John Harrison.
Fanôf de ferfilming fan it tredde boek fan Harry Potter-rige, Harry Potter and the Prisoner of Azkaban, naam er yn dy films de rol fan skoalhaad Albus Perkamentus op 'e noed. Syn foargonger, Richard Harris, dy't yn de earste twa films dy rol hie, stoar yn 2002 oan de gefolgen fan de Sykte fan Hodgkin. Gambon spile ek Perkamentus foar it filmjen fan sênes foar Harry Potter and the Forbidden Journey, in attraksje yn Universal's Islands of Adventure en Universal Studios Japan.
Yn 1998 krige er in OBE fan keninginne Elizabeth II fan Ingelân en waard doe "Sir" Michael Gambon.
Foar syn wurk op telefyzje ûntfong Gambon fjouwer BAFTA Awards foar The Singing Detective (1986), Wives and Daughters (1999), Longitude (2000) en Perfect Strangers (2001). Hy ûntfong ek twa Primetime Emmy Award-nominaasjes foar Path to War (2002) en Emma (2009). Oare opmerklike projekten binne Cranford (2007) en The Casual Vacancy (2015). Yn 2017 krige er de Irish Film & Television Academy Lifetime Achievement Award. Yn 2020 stie er op nûmer 28 op de list fan The Irish Times mei de grutste filmakteurs fan Ierlân.
Michael Gambon ferstoar op 27 septimber 2023, yn 'e âldens fan 82 jier.
Filmografy
bewurkje seksje| Filmografy as akteur | |||
| jier | titel | rol of funksje | opmerkings |
|---|---|---|---|
| films | |||
| 1965 | Othello | Company | |
| 1973 | Nothing but the Night | Ynspekteur Grant | |
| 1974 | The Beast Must Die | Jan Jarmokowski | |
| 1985 | Turtle Diary | George Fairbairn | |
| 1988 | Paris by Night | Gerald Paige | |
| Missing Link | Ferteller | ||
| 1989 | The Rachel Papers | Dr. Knowd | |
| A Dry White Season | Magistrate | ||
| The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover | Albert Spica | ||
| 1991 | Mobsters | Salvatore Maranzano | |
| 1992 | Toys | General Leland Zevo | |
| 1994 | A Man of No Importance | Ivor J. Garney | |
| Clean Slate | Philip Cornell | ||
| Squanto: A Warrior's Tale | Sir George | ||
| The Browning Version | Dr. Frobisher | ||
| 1995 | Bullet to Beijing | Alex | |
| Two Deaths | Daniel Pavenic | ||
| Nothing Personal | Leonard | ||
| Midnight in Saint Petersburg | Alex | ||
| 1996 | Mary Reilly | Mr. Reilly | |
| The Innocent Sleep | Det. Insp. Matheson | ||
| 1997 | The Gambler | Fyodor Dostoyevsky | |
| The Wings of the Dove | Lionel Croy | ||
| 1998 | Dancing at Lughnasa | Father Jack Mundy | |
| Plunkett & Macleane | Lord Gibson | ||
| 1999 | A Monkey's Tale | Master Martin (stim) | |
| Dead on Time | Maurice | ||
| The Insider | Thomas Sandefur | ||
| The Last September | Sir Richard Naylor | ||
| Sleepy Hollow | Baltus Van Tassel | ||
| 2001 | Gosford Park | Sir William McCordle | |
| Charlotte Gray | Levade | ||
| High Heels and Low Lifes | Kerrigan | ||
| Christmas Carol: The Movie | Geast fan it Krystfeest fan it Hjoed (stim) | ||
| 2002 | Ali G Indahouse | Prime Minister | |
| 2003 | Little Wolf's Book of Badness | Omke Bigbad (stim) | |
| The Actors | Barreller | ||
| Open Range | Denton Baxter | ||
| Sylvia | Professor Thomas | ||
| Deep Blue | Ferteller | dokumintêre | |
| 2004 | Standing Room Only | Larry | |
| Being Julia | Jimmie Langton | ||
| Sky Captain and the World of Tomorrow | Morris Paley | ||
| Layer Cake | Eddie Temple | ||
| The Life Aquatic with Steve Zissou | Oseary Drakoulias | ||
| Harry Potter and the Prisoner of Azkaban | Professor Albus Dumbledore | ||
| 2005 | Harry Potter and the Goblet of Fire | ||
| Stories of Lost Souls: "Standing Room Only" | Larry | ||
| 2006 | The Omen | Bugenhagen | |
| The Good Shepherd | Dr. Fredericks | ||
| John Duffy's Brother | Ferteller (stim) | ||
| Amazing Grace | Charles Fox | ||
| 2007 | The Good Night | Alan Weigert | |
| The Baker | Leo | ||
| The Alps | Ferteller | dokumintêre | |
| Harry Potter and the Order of the Phoenix | Professor Albus Dumbledore | ||
| 2008 | Brideshead Revisited | Lord Marchmain | |
| 2009 | Harry Potter and the Half-Blood Prince | Professor Albus Dumbledore | |
| Fantastic Mr. Fox | Franklin Bean (stim) | ||
| 2010 | The Book of Eli | George | |
| The King's Speech | Kening George V | ||
| Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1 | Professor Albus Dumbledore | Cameo | |
| 2011 | Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2 | ||
| 2012 | Quartet | Cedric Livingstone | |
| 2014 | Unity | Ferteller | dokumintêre |
| Paddington | Omke Pastuzo (stim) | ||
| 2016 | Dad's Army | Soldaat Godfrey | |
| Hail, Caesar! | Ferteller (stim) | ||
| 2017 | Viceroy's House | Generaal Hastings Ismay | |
| Mad to Be Normal | Sydney Kotok | ||
| Victoria & Abdul | Lord Salisbury | ||
| Kingsman: The Golden Circle | Sir Giles / Arthur | ||
| Paddington 2 | Omke Pastuzo (stim) | ||
| 2018 | The Last Witness | Frank Hamilton | |
| King of Thieves | Billy "The Fish" Lincoln | ||
| The Death & Life of John F. Donovan | Man yn Restaurant Ferteller |
Dûbbele rol | |
| Johnny English Strikes Again | Agent Five | Net neamd | |
| 2019 | Judy | Bernard Delfont | |
| Cordelia | Moses | ||
Keppelings om utens
bewurkje seksje- (in) Michael Gambon National Theatre
- (in) Folsleine filmografy fan Michael Gambon yn 'e Internet Movie Database (IMDb)
 |
Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Michael Gambon fan Wikimedia Commons. |
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: |
|
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References en Further reading, op dizze side. |