An Ailgéir

An Ailgéir
	الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية (ar); الجزائر (ar)
Bratach	Armas
Aintiún	Kassaman
Mana	«By the people and for the people (en) »
Suíomh
	28° N, 1° E / 28°N,1°E
Príomhchathair	Cathair na hAilgéire
Daonra
Iomlán	46,164,219 (2023)
• Dlús	19.38 hab./km²
Déamainm	Ailgéarach
Teanga oifigiúil	an Araibis ; Standard Algerian Berber (en)
Reiligiún	Ioslam
Tíreolaíocht
Cuid de	an Afraic Thuaidh ; an domhan Arabach ; an domhan Muslamach ; an Fhrainc (–1962)
Achar dromchla	2,381,741 km²
Suite i nó in aice le limistéar uisce	an Mheánmhuir
Pointe is airde	Mount Tahat (en) (2,918 m)
Pointe is ísle	Chott Melrhir (en) (−40 m)
Ar theorainn le	Maracó ; an Mháratáin ; an Sahára Thiar ; an Iodáil ; an Túinéis ; an Nígir ; Mailí ; an Libia ; an Spáinn
Sonraí stairiúla
Cruthú	3 Iúil 1962; 5 Iúil 1962
Eachtra thábhachtach	Cogadh Saoirse na hAilgéire ; Sand War (en) ; Algerian Civil War (en) ; Comhaontú Évian
Saoire phoiblí	Eid al-Adha (10 Dhu al-Hijjah (en) ); Eid al-Fitr (2 Shawwal (en) ); Independence Day (en) (5 Iúil); Ashura (en) (10 Muharram (en) ); Mawlid (en) (12 Rabi' al-awwal (en) ); Lá Caille (1 Eanáir); Islamic New Year (en) (1 Muharram (en) ); Lá Idirnáisiúnta na nOibrithe (1 Bealtaine); Yennayer (en) (12 Eanáir); Revolution Day (en) (1 Samhain); Isra and Mi'raj (en) (27 Rajab (en) )
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	semi-presidential system (en)
Comhlacht feidhmiúcháin	Rialtas na hAilgéire
Comhlacht reachtach	Parlaimint na hAilgéire
• Uachtarán na hAilgéire	Abdelkader Bensalah (2019–2019)
• Príomh-Aire na hAilgéire	Nadir LARBAOUI (2023–)
Údarás breithiúnach is airde	Cúirt Uachtarach na hAilgéire
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil	163,472,233,246 $ (2021)
Airgeadra	dinar na hAilgéire
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC+01:00
Fearann Idirlín barrleibhéil	.dz
Glaochód	+213
Uimhir theileafóin éigeandála	14, 17, 1548 agus 1055
Cód tíre	DZ
Eile
Suíomh gréasáin	el-mouradia.dz…

Is tír sa Mhagraib í an Ailgéir (Araibis: الجزائر al-Jazā'ir, Araibis na hAilgéire: الدزاير al-dzāyīr; Fraincis: Algérie). Daon-Phoblacht Dhaonlathach na hAilgéire an t-ainm oifigiúil.^[1]

Tíreolaíocht

Tá an tír suite ar chósta na Meánmhara ag teorantacht leis an dTúinéis ar an taobh thoir thuaidh, leis an Libia ar an taobh thoir, le Maracó ar an taobh thiar, leis an Nigéir ar an taobh thoir theas, agus ar an taobh thiar theas leis an Sahára Iartharach, an Máratáin agus Mailí.

Le hachar 2,381,741 ciliméadar cearnach, is í an Ailgéir an deichiú tír is mó sa domhain agus an tír is mó san Afraic.^[2]

Is iad na Beirbeirigh pobal dúchasach na tíre.

Stair

Is iomaí impireacht agus ríora a raibh páirt acu i stair na hAilgéire: na Núimideánaigh, na Féinícigh, na Cartagaigh, na Rómhánaigh, na Vandail, na Biosántaigh, na hUmayyadaigh, na hAbasaigh, na hIdreasaigh, na hAghlabaigh, na Rustamaigh, na Fataimítigh, na Sirígh, na Hammadaigh, na hAlmoraibhítigh, na hAlmohadaigh, na Spáinnigh, na hOtamánaigh agus na Francaigh

Ba choilíneacht Fhrancach í ón mbliain 1830 go dtí an bhliain 1962 nuair a fuair sí a neamhspleáchas tar éis Chogadh Saoirse na hAilgéire, comhrac fuascailte a mhair ocht mbliana agus a thiontaigh ina chogadh cathartha roimh a chríoch.

Féach freisin

Cogadh Saoirse na hAilgéire

Tagairtí

↑ ""Daon-Phoblacht Dhaonlathach na hAilgéire"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2020-07-05.
↑ "List of African countries by area" (as en) (2020-07-02). Wikipedia.

[1] ""Daon-Phoblacht Dhaonlathach na hAilgéire"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2020-07-05.

[2] "List of African countries by area" (as en) (2020-07-02). Wikipedia.

[1]

[2]