Bàrd
'S e bàrd cuideigin a sgrìobhas bàrdachd.
Seann-rian nam bàrd
deasaichAnn an seann-chultar nan Gàidheal, bha diofar rangachaidhean de bhàird ann agus b' iad na bàird an rangachadh as ìsle dhiubh o shean, an fheadhainn aig an robh as lugha de sgoil . Bhiodh filidh a' tòiseachadh san t-seachdamh rang mar fhochloc agus a' dol air adhart rang gach bliadhna 's e air barrachd sgoil fhaighinn ann.
Tha na rangan seo ainmichte san làmh-sgrìobhainn Uraicecht na Ríar:
- Cis lir gráda filed? Ní ansae: a secht: ollamh, ánruth, clí, cano, dos, macfuirmid, fochloc
Seann-Ghàidhlig | Gàidhlig | Gàidhlig na h-Èireann |
---|---|---|
1. ollam (meadrachd: anamain) | ollamh | ollamh |
2. ánruth | ànradh | ánradh (bairdne) |
3. clí (meadrachd: anair) | clì | clí |
4. cano/cana ('cuilean') | cano | cano |
5. dos (meadrachd: laid) | dos | dos |
6. macfuirmid | MacFhuirmidh | Mac Fhuirmidh |
7. fochloc (meadrachd: dian) | Fochlag | Fochlag |
Bha 18 rangan de bhàird ann, 8 dhiubh am measg nan saor-bhàrd agus 8 eile am measg nan daor-bhàrd.
Bàird ainmeil na Gàidhlig
deasaich- Alasdair mac Mhaighstir Alasdair
- Aonghas Caimbeul
- Bàrd Mhealaboist
- Deòrsa Mac Iain Dheòrsa
- Donnchadh Bàn Mac an t-Saoir
- Dòmhnall Ruadh Phàislig
- Iain Lom
- Iain Mac a' Ghobhainn
- Màiri Mhòr nan Òran
- Màiri nighean Alasdair Ruaidh
- Somhairle MacGill-Eain
- Sìleas na Ceapaich
- Tormod MacGilleathain
- Iain MacNeacail (An Sgiobair)