O home de Vitruvio

O home de Vitruvio é un famoso debuxo acompañado de notas anatómicas de Leonardo da Vinci realizado ao redor do ano 1492 nun dos seus diarios. Representa unha figura masculina espida en dúas posicións sobreimpresas de brazos e pernas e inscrita nun círculo e un cadrado. Trátase dun estudo das proporcións do corpo humano, realizado a partir dos textos de arquitectura de Vitruvio, arquitecto da antiga Roma, do cal o debuxo toma o seu nome.

Tamén se coñece como o Canon das proporcións humanas.

Análise do debuxo

O debuxo está realizado en lapis e tinta e mide 34,2 x 24,5 cm. Na actualidade forma parte da colección da Galería da Academia de Venecia.

O cadrado está centrado nos xenitais, e o círculo no embigo. A relación entre o lado do cadrado e o raio do círculo é a razón áurea. Para Vitruvio o corpo humano está dividido en dúas metades polos órganos sexuais, mentres que o embigo determina a sección áurea. No recentemente nado, o embigo ocupa unha posición media e co crecemento migra ata a súa posición definitiva no adulto.

De acordo coas notas do propio Leonardo n' O home de Vitruvio danse outras relacións:

Unha palma equivale ao ancho de catro dedos.
Un pé equivale ao ancho de catro palmas (12 polgadas).
Un antebrazo equivale ao ancho de seis palmas.
A altura dun home son catro antebrazos (24 palmas).
Un paso é igual a un antebrazo.
A lonxitude dos brazos estendidos (envergadura) dun home é igual á súa altura.
A distancia entre o nacemento do pelo e o queixo é un décimo da altura dun home.
A altura da cabeza ata o queixo é un oitavo da altura dun home.
A distancia entre o nacemento do pelo á parte superior do peito é un sétimo da altura dun home.
A altura da cabeza ata o final das costelas é un cuarto da altura dun home.
A anchura máxima dos ombreiros é un cuarto da altura dun home.
A distancia do cóbado ao extremo da man é un quinto da altura dun home.
A distancia do cóbado á axila é un oitavo da altura dun home.
A lonxitude da man é un décimo da altura dun home.
A distancia do queixo ao nariz é un terzo da lonxitude da face.
A distancia entre o nacemento do pelo e as cellas é un terzo da lonxitude da cara.
A altura da orella é un terzo da lonxitude da cara.
A distancia desde a planta do pé ata debaixo do xeonllo é a cuarta parte do home.
A distancia desde debaixo do xeonllo ata o inicio dos xenitais é a cuarta parte do home.
O inicio dos xenitais marca a metade da altura do home.

O redescubrimento das proporcións matemáticas do corpo humano no século XV por Leonardo e outros autores, está considerado como un dos grandes logros do Renacemento.

O debuxo tamén é a miúdo considerado como un símbolo da simetría básica do corpo humano e, por extensión, do universo no seu conxunto.

Examinando o debuxo pode notarse que a combinación das posicións dos brazos e pernas crea realmente dezaseis posicións distintas. A posición cos brazos en cruz e os pés xuntos vese inscrita no cadrado sobreimpreso. Por outra banda, a posición superior dos brazos e as dúas das pernas vese inscrita no círculo sobreimpreso. Isto ilustra o principio de que no cambio entre as dúas posicións, o centro aparente da figura parece moverse, pero en realidade o embigo da figura, que é o centro de gravidade verdadeiro, permanece inmóbil.

Este debuxo aparece no reverso da moeda de euro de Italia.