Pazo de Tarrío
O pazo de Tarrío é unha construción civil situada no lugar de Tarrío, parroquia de Laíño, no concello de Dodro, de titularidade privada.
| Pazo de Tarrío | |
|---|---|
 | |
| Concello | Dodro |
| Provincia | Provincia da Coruña |
| Comunidade | Galicia |
| Coordenadas | 42°43′14″N 8°42′42″O / 42.720583333333, -8.7117222222222 |
| Estilo arquitectónico | |
| Estilo orixinal | ( s. XVI ) |
| Estilo actual | Barroco |
| Estado actual | Reformado, Propiedade privada non visitable. |
| Véxase tamén | |
| Pazos de Galicia | |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
Descrición
editarIniciouse a construción en 1567 polo fidalgo Antonio Ballesteros del Mazo e a súa dona María Cardama, con posesións en Santiago de Compostela e en San Xián de Laíño.[1][2] A planta ten disposición angular, conta cunha torre cuadrangular de amplas xanelas e posúe unha cheminea monumental.[3] Na fachada principal hai unha escaleira que culmina nun patín e dá acceso á planta nobre.[4] Ten unha fonte de dous canos que acubilla unha imaxe de Santo Antón[5] e a capela do Corpus Christi.[6]
O escudo, do século XVIII, está composto por dúas béstas cruzadas (armas dos Ballesteros), unhas vieiras e cinco estrelas dispostas en cruz.[4][7]
Historia
editarErixido no século XVI, a súa construción foise desenvolvendo conforme medrou a fortuna da familia.[2] En 1666, Antonio Ballesteros, consultor do Santo Oficio e rexedor da cidade de Santiago, causou un incendio que lle afectou á casa e no que arderon os papeis da facenda.[1] A finais do século XVII comezaron os litixios entre os propietarios do pazo e a Igrexa.[2]
Durante a guerra de independencia española os franceses entraron no pazo e arramplaron co que puideron.[3] En 1819 o arcebispo Rafael Muzquiz, pouco despois do paso das tropas francesas, visitou o pazo.[6] Entre os decendentes máis sobranceiros da familia Ballesteros destaca Luís López Ballesteros, ministro de facenda[7] durante o reinado de Fernando VII.[3]
A finais do século XIX, tralos prolongados e custosos preitos coa Igrexa pola titularidade, os Ballesteros perderon a capacidade económica para poder continuar co litixio[3] e en consecuencia quedaron sen a propiedade do pazo no ano 1898,[7][8] que pasou a pertencer deseguido á familia fidalga dos Romay.[3] Dende entón o pazo comezou a deteriorarse,[7] ata quedar en estado ruinoso a mediados do século XX.[3]
Juan Ramón Quintás, economista, catedrático e un dos políticos que participou na aprobación do Estatuto de autonomía de Galicia de 1981, adquiriu a propiedade[cando?] e rehabilitou o pazo.[9]
Notas
editar- ↑ 1,0 1,1 Lorenzo Baleirón 2008, p. 223
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Figueira 2003, p. 13
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Lorenzo Baleirón 2008, p. 224
- ↑ 4,0 4,1 Figueira 2003, p. 26
- ↑ Lorenzo Baleirón 2008, p. 225
- ↑ 6,0 6,1 Lorenzo Baleirón 2008, p. 77
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Rial & Gago 1992, Pazo de Tarrío
- ↑ Figueira 2003, p. 14
- ↑ Santamaría, Rubén (16-09-2021). "Juan Ramón Quintás: «Desde que me xubilei, gozo de todo o que fago»". La Voz de Galicia. Consultado o 05-02-2024.
Véxase tamén
editarBibliografía
editar- Martínez-Barbeito, Carlos (1978). Torres, pazos y linajes de la provincia de La Coruña (en castelán). Deputación da Coruña. ISBN 84-400-9700-X.
- Lorenzo Baleirón, Manuel (2008). Toponimia de Dodro e de Laíño. Os nomes na auga (PDF). Concello de Dodro.
- Rial, A.; Gago, Paz (1992). Dodro, Guía Turística. Tradución ó galego: Angueira, Anxo. Fotografías: Torreiro, Antón. Concello de Dodro. Depósito legal: 1651-92.
- Figueira, Silvia (2003). Dodro, un concello para ver. Concello de Dodro.
- Reboiras, Ramón (1987). "O pazo de Tarrío". Dorna (Universidade de Santiago de Compostela) (12): 39. ISSN 0213-3806.
Na memoria de Eusebio Lorenzo
- Bértolo Ballesteros, José Manuel (2013). "Xenealoxía e heráldica dos Ballesteros del Mazo desde o século XVI ata os nosos días" (PDF). Asociación Cultural de Estudios Históricos de Galicia: 51.