Protohistoria

Idades prehistóricas
Holoceno	La Tène			Protohistoria
	Hallstatt
	Idade de Ferro
	Bronce final
	Bronce medio
	Bronce antigo
	Idade de Bronce
	Calcolítico
	Neolítico			Prehistoria
	Mesolítico / Epipaleolítico
Plistoceno	Paleolítico superior
	Paleolítico medio
	Paleolítico inferior
	Paleolítico
	Idade de Pedra

A Protohistoria é un período da historia da humanidade posterior á prehistoria e anterior á historia propiamente dita.

Acepcións

Atópanse dúas acepcións:

• Segundo a escola francesa, unha sociedade pertence a a Protohistoria cando, a pesar de ser unha cultura ágrafa, tense noticias escritas sobre ela mediante fontes indirectas: p.e., a cultura de La Tène e Hallstatt respecto dos escritores clásicos.
• Segundo a escola inglesa, as sociedades protohistóricas son aquelas en transición cara á cultura escrita, á súa vez, en proceso de formación dun Estado; en Europa, xa que logo, faría referencia á Idade dos metais.

Idade de Ferro

A protohistoria adoita relacionarse coa Segunda Idade de Ferro, por ser esta a última fase da prehistoria. Dentro do período protohistórico en Europa desenvolvéronse numerosas entidades políticas semicentralizadas, que coincidiron co inicio da escritura e da metalurxia. Esas civilizacións produciron documentos epigráficos breves e posteriormente crónicas extensas, considerándose ese punto Historia antiga.

Historia (occidente)
Protohistoria
Idade Antiga	Antigüidade clásica
	Antigüidade tardía
Idade Media	Alta Idade Media
	Baixa Idade Media
			Plena Idade Media
			Crise da Idade Media
século XV
Idade Moderna
	século XVI
	século XVII
século XVIII
Idade Contemporánea	século XIX
	século XX
	século XXI

Protohistoria Europea

Aplicase, sobre todo, á Idade de Bronce e boa parte da de Ferro na área occidental de Europa.

Fontes de estudo

As fontes para o seu estudo son case na súa totalidade arqueolóxicas, aínda que tamén se posúen tradicións orais. Tendo en conta que os milenios que van desde a invención da escritura (en distintos focos en todo o mundo, dos que Oriente Próximo foi o primeiro) ata a súa difusión por todo o mundo (particularmente para Europa e a conca do Mediterráneo no caso citado), poden utilizarse as fontes escritas por gregos, fenicios, hebreos ou exipcios para o estudo dese período en Europa (milenios IV a.C. ao I a.C.) e eses lugares, que propiamente non entraran na Historia.

Na Península Ibérica

Pobos protohistóricos presentes na Península Ibérica

• Cántabros
• Ástures
• Vascóns; moi posiblemente en Aquitania (segundo o Libro III, De Belo Gallico de Xulio César.
• Celtas
• Iberos
• Tartessos
• Lusitanos

Colonias protohistóricas na Península Ibérica

• Gregos
• Fenicios

Véxase tamén

Outros artigos

• Idade Antiga
• Historiografía