Rondonia

estado federado do Brasil

Rondonia (en portugués, Rondônia) é un estado brasileiro da Rexión Norte. Limita ao norte co estado do Amazonas, ao leste o estado de Mato Groso, ao sur e oeste con Bolivia e tamén ao oeste o estado de Acre.

Modelo:Xeografía políticaRondonia
Imaxe

HimnoHino de Rondônia (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata

EpónimoCândido Rondon (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 10°56′S 62°49′O / -10.93, -62.82
EstadoBrasil Editar o valor en Wikidata
CapitalPorto Velho Editar o valor en Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación1.380.952 (2000) Editar o valor en Wikidata (5,81 hab./km²)
Lingua usadaWiraféd (en) Traducir
Lingua uru-eu-wau-wau
Língua jabuti (pt) Traducir
Língua aicanã (pt) Traducir
Língua arikapú (pt) Traducir
Língua ariquém (pt) Traducir
Oro Win (en) Traducir
Língua mondé (pt) Traducir
Aruáshi (en) Traducir
Língua ajuru (pt) Traducir
Língua cinta-larga (pt) Traducir
Língua tupari (pt) Traducir
Língua puruborá (pt) Traducir
Língua zoró (pt) Traducir
Língua caritiana (pt) Traducir
Língua suruí-paíter (pt) Traducir
Kepkiriwát (en) Traducir
Língua kwazá (pt) Traducir
Língua wariʼ (pt) Traducir
Língua caxarari (pt) Traducir
Língua makurap (pt) Traducir
Língua Acuntsú (pt) Traducir
Dialeto caripuna (pt) Traducir
Língua kanoê (pt) Traducir
Uru-Pa-In (en) Traducir
Língua mequém (pt) Traducir
Urumi (en) Traducir
Língua caro (pt) Traducir
Dialeto amondaua (pt) Traducir
Paranawát (en) Traducir
Língua lakondê (pt) Traducir
Tukumanféd (en) Traducir
Língua latundê (pt) Traducir
Língua tawandê (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie237.765,3 km² Editar o valor en Wikidata
Altitude277 m Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Precedido por
Creación4 de xaneiro de 1982 Editar o valor en Wikidata
Organización política
Órgano executivosecretariado do governo de Rondônia (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
• Governador (pt) Traducir Editar o valor en WikidataMarcos Rocha (pt) Traducir (2019–) Editar o valor en Wikidata
Órgano lexislativoAssembleia Legislativa de Rondônia (pt) Traducir , (Escano: 24) Editar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
ISO 3166-2BR-RO Editar o valor en Wikidata

Sitio webrondonia.ro.gov.br Editar o valor en Wikidata

Historia

editar

Soamente unhas poucas misións relixiosas existían na rexión do actual estado de Rondonia ata o século XVII. Coa descuberta de ouro no vale do Río Cuiabá no século XVIII, os primeiros exploradores comezaron a explorar tamén o vale do río Guaporé.

O seu poboamento comezou a crecer co ciclo de exploración do caucho, a mediados do século XIX, cando moitos migrantes do Nordeste brasileiro instaláronse na rexión. Outro impulso para o poboamento foi a construción do ferrocarril Madeira-Mamoré, inaugurado o 1907.

En 1943 a rexión tornouse o Território Federal de Guaporé, formado co terras desmembradas dos veciños estados de Amazonas e Mato Groso, e co gobernador nomeado polo Presidente da República. En 1956, o territorio foi bautizado de Rondonia en homenaxe a Cândido Mariano Rondon, militar desbravador da rexión. Despois de 1988, conforme determinou a constitución brasileira, tornouse un estado, pasando a ter o seu gobernador electo directamente pola poboación.

Xeografía

editar
 
O río Madeira e Porto Velho.

A vexetación orixinal de gran parte do estado é a Foresta Amazónica, pero parte dela foi substituída por cultivos durante o final do século XX. Hoxe, gran parte da súa poboación vive en cidades. As máis importantes son: a capital, Porto Velho, con 380 mil habitantes estimados o 2004; e tamén as cidades de Ji-Paraná, Ariquemes, Cacoal e Vilhena. O seu relevo non e moi ondulado: case 94% do seu territorio sitúase entre os 100 e os 600 metros sobre o nivel do mar. O clima é ecuatorial, que non ten propiamente unha estación seca.

Os ríos Madeira, Ji-Paraná, Guaporé e Mamoré son os ríos principais.

A súa economía baséase principalmente na agricultura (café, cacao, arroz, casava (mandioca) e millo son os principais), na extracción de caucho e madeira e na exploración mineral (estaño).

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar
  NODES
admin 1
todo 1