Sinalización xustácrina

"Xustácrino" redirixe aquí.

A sinalización xustácrina (ou sinalización dependente de contacto) é un tipo de sinalización célula/célula ou célula/matriz extracelular que se dá en organismos multicelulares, que require un contacto estreito das células. Por tanto, é diferente das sinalizacións nas que se libera unha molécula de sinalización que difunde no espazo extracelular, ou nas que se usan condutos longos como os nanotubos de membrana e citonemas (similares a "pontes"), ou nas que se utilizan vesículas extracelulares como os exosomas ou microvesículas.

Sinalización xustácrina mediada por Notch entre células adxacentes.

Existen tres tipos de sinalización xustácrina:

Interacción entre un ligando de membrana (proteína, oligosacárido, lípido) e unha proteína de membrana de dúas células adxacentes.
Unión celular que comunica os compartimentos intracelulares de dúas células adxacentes que permite o tránsito a través dela de moléculas relativamente pequenas.
Interacción entre unha glicoproteína da matriz extracelular e unha proteína de membrana.

Ademais, nos organismos unicelulares como as bacterias, a sinalización xustácrina refírese ás interaccións por contactos entre membranas.

O termo "xustácrino" foi introducido orixinariamente por Anklesaria et al. (1990) para describir unha posible vía de transdución de sinais entre o TGF alfa e o EGFR.^[1] A sinalización xustácrina foi observada nalgunhas moléculas sinalizadoras como factores de crecemento, citocinas e quimiocinas, que exercen unha importante función na resposta inmune. Ten un papel fundamental no desenvolvemento da función cardíaca e neural. Outros tipos de sinalización celular, que non se deben confundir coa xustácrina, son a sinalización parácrina e a autócrina.

Sinalización célula/célula

Neste tipo de sinalización, unha célula posúe na súa superficie (membrana) un ligando específico, e despois outra célula pode unirse a el cun receptor apropiado da súa superficie celular ou por medio dunha molécula de adhesión celular. Un importante exemplo é a vía de sinalización de Notch, implicada de forma notable no desenvolvemento neural.^[2]

Unións celulares comunicantes

Dúas células adxacentes poden desenvolver condutos comunicantes entre os seus compartimentos intracelulares, como as unións comunicantes dos animais ou os plasmodesmos das plantas.^[2]^[3]

As unións comunicantes dos animais están formadas por conexinas nos vertebrados e por innexinas nos invertebrados. As sinapses eléctricas son un tipo de unións comunicantes das neuronas que son condutoras eléctricas. As unións comunicantes son esenciais para os cardiomiocitos, e os ratos e humanos que son deficientes nunha determinada proteína das unións comunicantes presentan graves defectos no desenvolvemento cardíaco.^[4]

Sinalización célula/matriz extracelular

A matriz extracelular está composta de proteínas e mucopolisacáridos (glicosaminoglicanos) producidos polas células. Segréganse non só para construír unha estrutura de soporte senón tamén para proporcionar información fundamental sobre a contorna inmediata das células próximas. As células poden interaccionar por contacto coas moléculas da matriz extracelular, no que se considera un modo indirecto de comunicación entre as células.^[2] As células usan principalmente o receptor integrina para interaccionar coas proteínas da matriz extracelular. Este tipo de sinalización pode influír no ciclo celular e na diferenciación celular.^[5]

En organismos unicelulares

As bacterias, ademais de liberaren moléculas de sinalización na súas contornas para iniciar a percepción do quórum, poden utilizar unha sinalización dependente de contacto por medio de diferentes mecanismos, coa finalidade de inhibir o seu crecemento en condicións desfavorables.^[6]^[7]

Notas

↑ Anklesaria, P; Teixidó, J; Laiho, M; Pierce, JH; Greenberger, JS; Massagué, J (May 1990). "Cell-cell adhesion mediated by binding of membrane-anchored transforming growth factor alpha to epidermal growth factor receptors promotes cell proliferation." (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 87 (9): 3289–93. PMC 53885. PMID 2333283. doi:10.1073/pnas.87.9.3289.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Gilbert, Scott F. (2000). "Juxtacrine Signaling". En NCBI bookshelf. Developmental biology (6. ed. ed.). Sunderland, Mass.: Sinauer Assoc. ISBN 0878932437.
↑ Crawford, KM; Zambryski, PC (October 1999). "Plasmodesmata signaling: many roles, sophisticated statutes." (PDF). Current Opinion in Plant Biology 2 (5): 382–7. PMID 10508755. doi:10.1016/s1369-5266(99)00009-6.
↑ Bruce Alberts; et al. (2002). "General Principles of Cell Communication". En NCBI bookshelf. Molecular biology of the cell (4th ed.). New York: Garland Science. ISBN 0815332181.
↑ Giancotti, FG; Ruoslahti, E (Aug 13, 1999). "Integrin signaling.". Science 285 (5430): 1028–32. PMID 10446041. doi:10.1126/science.285.5430.1028.
↑ Aoki, SK; Pamma, R; Hernday, AD; Bickham, JE; Braaten, BA; Low, DA (Aug 19, 2005). "Contact-dependent inhibition of growth in Escherichia coli.". Science 309 (5738): 1245–8. PMID 16109881. doi:10.1126/science.1115109.
↑ Blango, Matthew G; Mulvey, Matthew A (31 March 2009). "Bacterial landlines: contact-dependent signaling in bacterial populations". Current Opinion in Microbiology 12 (2): 177–181. PMC 2668724. PMID 19246237. doi:10.1016/j.mib.2009.01.011.

Véxase tamén

Outros artigos

Molécula de adhesión celular
Pannexina, proteínas de vertebrados utilizadas para formar condutos entre os espazos intracelular e extracelular
Sinalización autócrina
Sinalización parácrina
Sistema endócrino

Ligazóns externas

"Modos de sinalización autócrinos e xustácrinos" - ilustración en sysbio.org

[1] Anklesaria, P; Teixidó, J; Laiho, M; Pierce, JH; Greenberger, JS; Massagué, J (May 1990). "Cell-cell adhesion mediated by binding of membrane-anchored transforming growth factor alpha to epidermal growth factor receptors promotes cell proliferation." (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 87 (9): 3289–93. PMC 53885. PMID 2333283. doi:10.1073/pnas.87.9.3289.

[scott-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Gilbert, Scott F. (2000). "Juxtacrine Signaling". En NCBI bookshelf. Developmental biology (6. ed. ed.). Sunderland, Mass.: Sinauer Assoc. ISBN 0878932437.

[3] Crawford, KM; Zambryski, PC (October 1999). "Plasmodesmata signaling: many roles, sophisticated statutes." (PDF). Current Opinion in Plant Biology 2 (5): 382–7. PMID 10508755. doi:10.1016/s1369-5266(99)00009-6.

[bruce-4] Bruce Alberts; et al. (2002). "General Principles of Cell Communication". En NCBI bookshelf. Molecular biology of the cell (4th ed.). New York: Garland Science. ISBN 0815332181.

[5] Giancotti, FG; Ruoslahti, E (Aug 13, 1999). "Integrin signaling.". Science 285 (5430): 1028–32. PMID 10446041. doi:10.1126/science.285.5430.1028.

[6] Aoki, SK; Pamma, R; Hernday, AD; Bickham, JE; Braaten, BA; Low, DA (Aug 19, 2005). "Contact-dependent inhibition of growth in Escherichia coli.". Science 309 (5738): 1245–8. PMID 16109881. doi:10.1126/science.1115109.

[7] Blango, Matthew G; Mulvey, Matthew A (31 March 2009). "Bacterial landlines: contact-dependent signaling in bacterial populations". Current Opinion in Microbiology 12 (2): 177–181. PMC 2668724. PMID 19246237. doi:10.1016/j.mib.2009.01.011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]