Concello de Hedemora
Hedemora é un concello sueco (kommun) do condado de Dalarna.[1] A súa capital é Hedemora. No ano 2022 o concello tiña unha poboación de 15 432 habitantes.[2]
| |||||
| Localización | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Estado | Suecia | ||||
| Condado | Condado de Dalarna  | ||||
| Capital | Hedemora (pt)  | ||||
| Poboación | |||||
| Poboación | 15.294 (2024) (16,47 hab./km²) | ||||
| Xeografía | |||||
| Parte de | |||||
| Superficie | 928,81 km² | ||||
| Comparte fronteira con | |||||
| Datos históricos | |||||
| Precedido por | |||||
| Creación | 1 de xaneiro de 1971 | ||||
| Organización política | |||||
| • Chairman of the municipal board in Hedemora Municipality, Sweden (en) | Ingvar Damm (en) (2006–2008) Ulf Hansson (en) (2009–2017)Ola Gilén (en) (2018–2019)Christina Lundgren (en) (2019–2019)Stefan Norberg (en) (2019–2022)Göran Hoffman (en) (2022–2022)Lennart Mångs (en) (2023–) | ||||
| Outro | |||||
| Irmandado con | |||||
| Sitio web | hedemora.se | ||||
     | |||||
Hedemora limita cos municipios de Smedjebacken, Säter, Falu, Avesta, Hofors (no condado de Gävleborg) e de Norberg (no condado de Västmanland).
O río Dal atravesa o concello de Hedemora e o esker de Badelundaåsen tamén percorre o municipio.
Administración histórica
editarA área do concello correspóndese coa das parroquias de Garpenberg, Hedemora e Husby. Nestas fundáronse concellos rurais co mesmo nome durante a reformamunicipal de 1862. Na zona tamén estaba a cidade de Hedemora, dende 1446, na que en 1863 se formou unha cidade municipal.
Coa reforma municipal de 1952 o concello rural de Garpenberg integrouse no de Hedemora, mentres que a cidade de Hedemora e o municipio rural de Husby non se viron afectados.
En 1967 os concellos rurais de Hedemora e Husby integráronse na cidade de Hedemora. O concello de Hedemora fundouse coa reforma municipal de 1971 a través da reorganización da cidade de Hedemora.[3]
Dende a súa formación ata o ano 2001 o concello pertenceu ao partido xudicial de Hedemora e dende entón pertence ao de Falu.[4]
Historia
editarPrehistoria
editarEn Hedemora atopáronse unhas 40 machadas de pedra verde (trindyxa), das cales 10 apareceron en Strandgården xunto ao río Dal e o resto na paisaxe cha ao redor da cidade. Este é un número baixo en comparación coas aparecidas nas parroquias de Folkarebygden e Västerfärnebo no sueste, que durante a idade de pedra se atopaban nunha baía mentres que Hedemora estaba máis cara ao interior. As machadas están datadas no IV milenio a. C. e tamén se atopou un remo da mesma época en Åkermyran, entre Västerby e Österby.[5]
No concello hai 13 lugares de enterramento da idade de ferro que se atopan concentrados priincipalmente en dúas áreas xunto ao río Dal e cara Västerby. En total hai unha 45 tumbas.[5] Dúas tumbas da Idade de Ferro menor (yngre järnåldern) atópanse en Hundkullen, ao noroeste da cidade de Hedemora, aínda que foron saqueadas.[6] Ao carón do actual circuíto de carreiras hai dúas tumbas máis. Unha delas, un montículo, foi investigada por Inga Serning en 1959. Despois atopou un ataude de pedra con ósos queimados e un alfinete de ferro. A segunda, un stensättning, foi investigada e saqueada por Åke Hyenstrand en 1963. Nela había ósos queimados, unha pinza de ferro e fragmentos de cerámica da Idade de Ferro menor. A cerámica é a primeira da idade de ferro atopada en Dalarna.[5]
Os montes de escoura dos séculos VI-VIII indican unha produción primitiva de ferro na zona.[5]
No concello de Hedemora existen seis áreas de túmulos da Idade de Ferro.[6]
Idade Media
editarHedemora atópase onde se xuntan os ríos Dal e Badelundaåsen, dous camiños historicamente importantes cara ao Alto Dalarna. Polo tanto, durante a Idade Media habá polo menos unha e posiblemente dúas fortificacións, chamadas Grådö skans e Borgaholm. Estas arderon no século XV e foron substituídas pola fortaleza de Borganäs a uns quilómetros río arriba, no concello de Borlänge.
En Hedemora hau varios xacementos de mineral que foron extraídos a escalas diferentes. Os máis importantes estaban en Norberg, Bispberg e Vikaberg (actual Olshytteberget). Posteriormente as minas en Garpenberg pasaron a xogar un papel máis importante, e onde ademais de ferro extraíase cobre e posteriormente outros minerais. De todas as minas de Dalarna, só a mina de mineral de sulfuro de Boliden en Garpenberg aínda está en funcionamento. A extracción de mineral deu lugar a varias pequenas industrias relacionadas co manexo do ferro na zona, incluídas as plantas de Larsbo-Norn e Dormsjö. Os nomes de moitos pobos pequenos rematan en -hyttan, que significa algo así como taller de fundición. En Vikmanshyttan e Långshyttan a manipulación do aceiro segue sendo importante.
O feito de que moitas persoas e bens pasasen por Hedemora deu lugar a aparición dun lugar de mercado, onde se celebran o Pålsmässomarknaden e o mercado de Hedemora, que co tempo se convertería en permanente.
Notas
editar- ↑ "Län och kommuner i kodnummerordning". web.archive.org. 2017-05-05. Archived from the original on 05 de maio de 2017. Consultado o 2022-08-28.
- ↑ "Folkmängd i riket, län och kommuner 31 mars 2022 och befolkningsförändringar 1 januari - 31 mars 2022. Totalt". Statistiska Centralbyrån (en sueco). Consultado o 2022-08-28.
- ↑ Andersson, Per (1993). Sveriges kommunindelning 1863-1993. Mjölby: Bokförlaget Draking. ISBN 91-87784-05-X. OCLC 33359784.
- ↑ "Domsagohistorik - Hedemora tingsrätt". bebyggelseregistret.raa.se. Consultado o 5 de outubro de 2022.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Hedemora socken : [en bygd i förändring]. Hedemora: Hedemora kommun. 1982 ;. ISBN 91-7260-723-8. OCLC 186186628.
- ↑ 6,0 6,1 Christina., Kvarnström Eriksson, (1998). Upptäck Hedemoras kulturminnen : liten utflyktsguide. [s.n.] OCLC 186997318.