Cuanza Norte

Cuanza Norte é unha das 18 provincias de Angola, localizada na rexión central do país.

Cuanza Norte

Localización
9°01′00″S 15°04′00″L
Estado	Angola
Capital	N'dalatando
Contén a división administrativa	Ambaca (pt) Banga (pt) Bolongongo (pt) Cambambe (pt) Cazengo Golungo Alto (pt) Gonguembo (pt) Lucala (pt) Quiculungo (pt) Samba Caju (pt)
Poboación
Poboación	443.386 (2014) (18,39 hab./km²)
Xeografía
Superficie	24.110 km²
Comparte fronteira con	Província do Uíge (pt) Cuanza Sul Provincia de Malanje Bengo
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+01:00 Horário da África Ocidental (pt)
ISO 3166-2	AO-CNO

A súa capital é a cidade e comuna de N'dalatando, tamén coñecida como Nadalatando, sede do municipio de Cazengo que, segundo as proxeccións de poboación de 2018, elaboradas polo Instituto Nacional de Estatística de Angola, contaba cunha poboación aproximada de 130 000 habitantes, polo que a súa densidade de poboación nese ano era de 20,56 hab./km².

Xeografía

A provincia ten unha superficie de 24 110 km². Segundo as proxeccións de poboación de 2018, elaboradas polo Instituto Nacional de Estatística de Angola, conta cunha poboación de 495 810 habitantes, sendo a segunda provincia menos poboada de Angola, superando só á de Bengo.

A provincia está dividida administrativamente en 10 municipios con 37 comunas.

Os municipios son:

• Ambaca
• Banga
• Bolongongo
• Cambambe
• Cazengo
• Golungo Alto
• Gonguembo
• Lucala
• Quiculungo
• Samba Caju

Cuanza Norte encóntrase na beira norte do río Cuanza, cicunstancia á que debe o seu nome.

A provincia limita ao norte coa provincia de Uíge, ao oeste coa provincia de Bengo, ao leste coa provincia de Malanje e ao sur coa provincia de Cuanza Sul.

Con altitudes que van desde os 500 aos 1 500 msnm, na Serra da Banga están as maiores alturas da provincia.

Clima

Segundo a clasificación climática de Köppen-Geiger predomina o clima tropical de sabana (Aw/As), cunha temperatura media que oscila entre os 24 e os 28 °C.

Demografía

O grupo étnico maioritario da provincia é o dos ambundos, e a lingua máis falada é o portugués, seguida pola lingua kimbundo.

Patrimonio natural

Unha das principais reservas naturais da provincia é Reserva Forestal do Golungo Alto, que ten unha superficie de 558 km², sendo o abrigo de varias especies, como o búfalo anano, o hipopótamo, varios antílopes, lebres, a galiña de Guinea e perdices. Tamén se encontran elefantes, leóns, guepardos, lobos, hienas, chacais e licaóns.

Economía

A central de Capanda

A cana de azucre e o café son os cultivos agrícolas máis importantes. A súa produción está favorecida polo clima tropical húmido da provincia.

O importante encoro de Capanda, cuxa presa de 1 400 m de longo, está situada nesta provincia. A súa central hidroeléctrica, xunto coas de Cambambe e Laúca, producen gran parte da enerxía eléctrica consumida en Luanda.

A central de Capanda xera enerxía utilizando catro turbinas de 130 megavatios cada unha, totalizando a capacidade instalada en 520 megavatios.

Ademais, os seus encoros fornecen auga para a irrigación de plantacións de cana de azucre e outros cultivos no val do Cuanza.

Historia

A historia administrativa da provincia de Cuanza Norte iníciase no século XVII, co repartimento do antigo reino de Ndongo, para crear o distrito de São Paulo (actual provincia de Luanda) e o distrito do Golungo Alto, este último con sede en Golungo Alto.

En 1810 o distrito do Golungo Alto foi desmembrado para crear o distrito dos Dembos (actual provincia de Bengo) e, en 1857, foi extinguido, sendo integrado ao distrito de Luanda. En 1861 volveu a crearse novamente, porén co nome de distrito de Golungo, existindo soamente até 1866.

O 15 de agosto de 1914, o gobernador colonial Norton de Matos creou o distrito de Cuanza, con sede en Golungo Alto, como forma de compensar a esta cidade por non unirse co ferrocarril a Luanda; o efecto non foi o desexado, e o Golungo caeu nun profundo ostracismo, producíndose o cambio da sede distrital para N'dalatando.

O 15 de setembro de 1917 o goberno colonial decidiu dividir o distrito de Cuanza nos distritos de Cuanza Norte e Cuanza Sul (actual provincia de Cuanza Sul).

A provincia foi gravemente afectada durante a guerra civil angolana (1975–2002). A día de hoxe aínda quedan moitas minas antipersoa da guerra, e otuorgáronse contratos para limpalas a varias organizacións. Durante a guerra civil, os insurxentes fixeron da provincia parte da zona central de operacións. O 5 de abril de 2001, membros da UNITA atacaron a vila de Samba Caju e mataron a 120 membros das Forças Armadas de Angola. O comandante militar da provincia, o xeneral Recordação tamén morreu no ataque.

Véxase tamén

Bibliografía

• George, Edward (2004). Cuban Intervention in Angola, 1965-1991: From Che Guevara to Cuito Cuanavale. Routledge. ISBN 978-1-134-26933-4. 
• James, W. Martin (2011). Historical Dictionary of Angola. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-7458-9. 
• Vines, Alex (1997). Still Killing: Landmines in Southern Africa. Human Rights Watch. p. 54. ISBN 978-1-56432-206-7. 
• Weigert, Stephen L. (2011). Angola: A Modern Military History, 1961-2002. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-230-33783-1. 

Outros artigos

• Angola

Ligazóns externas

• Infomacións sobre a provincia (en portugués).
• Infomacións sobre a provincia (en inglés).
• Datos xeográficos en geoview.info (en inglés).