Invasión de Baía de Cochinos
A invasión de baía de Cochinos, tamén coñecida como Invasión de praia Girón ou a Batalla de Girón,[1] foi unha operación militar na que tropas de cubanos exiliados, adestrados, financiados e dirixidos pola CIA dos Estados Unidos de América, intentaron invadir Cuba en abril de 1961, co propósito de tomar unha cabeza de praia, formar un goberno provisional e buscar o apoio da OEA e o recoñecemento da comunidade internacional. A acción acabou en fracaso en menos de 72 horas, foi completamente esmagada polas Forzas Armadas Revolucionarias (FAR) de Cuba. Máis dun centenar de invasores morreron, e os cubanos capturaron a outros 1.200, xunto con importante material bélico.
| Invasión de Baía de Cochinos | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Parte de Guerra fría | |||||||||
 Localización da Baía de Cochinos | |||||||||
| |||||||||
| Belixerantes | |||||||||
 Cuba
|
 Disidencia cubana Forza Aérea dos Estados Unidos de América CIA
| ||||||||
| Líderes | |||||||||
| Fidel Castro José Ramón Fernández Ernesto "Che" Guevara Efigenio Ameijeiras
|
Grayston Lynch José Pérez San Román Erneido Oliva
| ||||||||
| Forzas en combate | |||||||||
| 15.000 | 1.511 | ||||||||
| Baixas | |||||||||
| 176 mortos 300 feridos |
115 mortos, 1.189 prisioneiros | ||||||||
Contexto histórico e xeográfico
editarO 1 de xaneiro de 1959 triunfou a revolución socialista en Cuba que permitiu a Fidel Castro tomar o poder. Ata entón, e desde a independencia de España en 1898, Cuba sufrira o intervencionismo por parte de Estados Unidos. En plena guerra fría a administración estadounidense considerou á revolución cubana un serio perigo, non só polo feito de ter tan próximo un réxime potencialmente aliado da Unión Soviética, senón ademais por poder converterse en fonte de inspiración para outros países. A pequena illa podería prestar apoio a outras revolucións que estendesen o comunismo en Latinoamérica. As relacións entre os dous países pronto empezan a tensarse: Cuba nacionalizou todas as posesións de empresas estadounidenses no país; Estados Unidos deixa de comprar azucre a Cuba, que empeza a ser comprado pola URSS.
O presidente Eisenhower non tardou en ordenar o financiamento de organizacións paramilitares é que tratasen de desestabilizar ou derrocar ao réxime cubano, tanto dentro como fóra da illa. Os dous países terminan por romper toda clase de relacións.
A baía de Cochinos, recibe o seu nome probablemente do peixe do mesmo nome (Balistes vetula)[2], e non do porco común.
Preparativos
editarA CIA recrutou voluntarios entre os exiliados cubanos establecidos nos Estados Unidos que foron adestrados en campamentos principalmente de Guatemala, pero tamén de Porto Rico e Nicaragua. Estes 1500 homes formaron a Brigada 2506 e recibiron instrución como artilleiros, paracaidistas, pilotos de avións etc.
Para a operación conseguiuse unha flotilla de barcos e avións vellos servidos polo exército estadounidense. Os recursos militares da brigada foron:
- 8 avións de transporte C-46.
- 6 avións de transporte C-54.
- 16 bombardeiros A-26.
- 5 tanques M41 ademais de jeeps, canóns, morteiros e camións.
- 8 barcos e 7 lanchas para desembarco.
O plan ideado consistía no desembarco na costa sur de Cuba de forzas que partirían en barco desde Nicaragua. Previamente, ataques aéreos procedentes da base de Porto Cabezas neste mesmo país anularían á forza aérea cubana bombardeando os avións e as pistas dos aeroportos. Durante o desembarco os voos de abastecemento e protección das forzas invasoras continuarían. Os paracaidistas tratarían de controlar as estradas. A infantaría e artillaría intentarían controlar a Península de Zapata, preto de Baía de Cochinos (desde Praia Longa a Praia Girón), na que tras un período de tres días desprazaríase alí, desde Miami, un Goberno provisional xa elixido que reclamaría formalmente a axuda militar dos Estados Unidos. A zona elixida para o desembarco era unha zona pantanosa de difícil acceso buscando unha protección natural ante o exército cubano. Durante a defensa deste territorio ocupado esperábase as desercións no bando comunista, algo que non ocorreu. No plan inicial a zona da invasión era Trinidad para así poder contar cos guerrilleiros anticastristas que operaban nas montañas de Escambray.
Desde Porto Cabeza en Nicaragua partiron os buques que transportaban ao continxente integrado por uns 1200 homes coa aprobación de John F. Kennedy, que substituíra a Eisenhower na presidencia do goberno dos Estados Unidos.
A operación militar
editarDía 15 de abril
editarOito avións B26 bombardean os aeroportos militares de Cidad Libertad, San Antonio de los Baños e Antonio Maceo de Santiago de Cuba, co resultado de 5 avións destruídos: un Sexa Fury, dous B-26 e dous avións de transporte. Con todo quedaron intactos avións T-33 e cazas Sea Fury. Os Sea Fury eran superiores en velocidade aos B-26. A brigada 2506 perdeu tres bombardeiros. Un B-26 dirixiuse aos Estados Unidos onde se presentou como desertor do exército cubano e pediu asilo, informando que el e outros pilotos foran os autores do ataque aos aeroportos, nunha estratexia estadounidense para ocultar a súa implicación na operación aérea. Este foi o único bombardeo que levou a cabo dos tres previstos.
Logo deste ataque Castro mobilizou ás súas tropas ante unha posible invasión. Ademais ordenou unha redada para encarcerar a un gran número de potenciais opositores.
Día 17 de abril
editarTras días de navegación, durante a madrugada prodúcese o desembarco en Praia Girón e Praia Longa de 1200 membros da brigada 2506 escoltados polos seus buques e ante escasa resistencia. Horas despois paracaidistas son transportados terra dentro para ampliar a zona invadida, coa misión principalmente de controlar as tres estradas de acceso ao lugar. Nesas primeiras horas os avións cubanos derruban sete avións B-26 e pon fóra de combate aos buques Houston e Río Escondido preto de Praia Longa, perdéndose o armamento destinado ás forzas en terra. As tropas regulares do goberno de Fidel Castro van chegando paulatinamente á zona, reforzando aos milicianos que ata entón intentaban rexeitar o ataque. Ao final do día os barcos da brigada asaltante retíranse definitivamente quedando sen desembarcar equipos e municións; o Houston quedou encallado e o Río Escondido foi afundido. Castro comprendeu que era fundamental atacar os barcos para anular o envío de subministrós, e a Forza Aérea Revolucionaria (FAR) cumpriu o seu obxectivo.
Día 18 de abril
editarIníciase a contraofensiva: as tropas das brigadas que controlan as dúas estradas de acceso a Praia Girón son obrigadas a retroceder ata a zona de San Blas; en Praia Longa as tropas asaltantes, ante a súa difícil situación, deciden abandonar as súas posicións e dirixirse a Praia Girón para unirse aos outros membros da brigada. O exército revolucionario faise co control de Praia Longa.
Día 19 de abril
editarAs forzas asaltantes teñen que retroceder de San Blas a Praia Girón; os que quedan réndense a primeiras horas da mañá. Na praia, á escaseza de municións únese a falta de apoio aéreo, grazas á efectividade das baterías de mísiles e á FAR. A negativa de Kennedy de autorizar unha cobertura aérea sentenciou aos brigadistas. Finalmente os asaltantes terminan por fuxir, uns buscando lanchas, outros polas zonas pantanosas, aínda que a maioría son capturados. A operación termina coa vitoria do exército cubano.
Acontecementos tras o fracaso da invasión
editarO número de baixas entre os invasores excedeu o centenar de mortos; os capturados foron 1189. As milicias do goberno cubano sufriron 176 baixas. Os prisioneiros anticastristas foron xulgados e condenados polo réxime. Con todo foron trocados co goberno estadounidense a cambio de varios millóns de dólares que foron destinados a obras de caridade. A finais de 1962 chegaron a EEUU, onde foron recibidos e homenaxeados polo presidente Kennedy.
A vitoria supuxo un apoio a Fidel Castro e á revolución socialista; para os Estados Unidos supuxo unha humillación. Tras unha análise dos motivos da derrota a finais de 1961, Kennedy pediulle ao seu irmán Robert F. Kennedy que se puxese á fronte da que se denominou Operación Mangosta. O propósito desta era promover sabotaxes e outros actos terroristas que desembocasen en levantamento internos e no derrocamento do réxime, quizais cunha segunda invasión, pero esta vez coa participación directa dos Estados Unidos. Con todo un feito de vital importancia frustrou os obxectivos da operación: a crise dos mísiles de Cuba. Tras a instalación de ramplas para mísiles en Cuba por parte da URSS, a tensión entre as dúas superpotencias achegou a posibilidade dunha guerra nuclear. O pacto entre Kennedy e Kruschev para o desmantelamento dos mísiles incluía a promesa dos Estados Unidos de non invadir a illa.
Notas
editar- ↑ "Mesa Redonda coa Reflexión de Fidel A Batalla de Girón". Arquivado dende o orixinal o 27 de abril de 2015. Consultado o 07 de setembro de 2011.
- ↑ "Copia arquivada" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 21 de decembro de 2019. Consultado o 16 de decembro de 2007.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Invasión de Baía de Cochinos  |