Kuatia Ñepyrũha
Kuatiarogue Poravopyre
Vikipetã ha'e opaite tembikuaa hekosãsóva renda Internet rupive ha iñe'ẽ heta, opa tekove ikatu ohai térã omoambue iñapopyme'ẽnguéra. Upe Aty Viruremimono'õ'ỹ Wikimedia oisãmbyhy ha omboguata Vikipetãme. Oguerekove amo 37 sua kuatiarogue 287 ñe'ẽme (oĩ avei ñe'ẽ ava ojapo, esperanto guáicha, oĩ avei umi ñe'ẽ ava te'ýi tee pegua, kechuañe'ẽ guáicha, ha avañe'ẽme, ha upe ñe'ẽ noñeñe'ẽvéima, latinañe'ẽ guáicha ha ambuéva). Imarandu hekosãso, upe he'ise oimeraẽ tapicha ikatu omoambue, ohaijey ha oipuru oipotaháicha pe marandu, ojapóramo he'iháicha Vikipetã rekorãnguéra, imarandu oĩgui tekorã poguýpe ha'éva GNU/FDL ha Creative Commons Attribution-ShareAlike (CC-by-SA) 3.0. Oñepyrũ 15 jasyteĩ ary 2001 jave, oñemopyenda pe ypykatu hérava wiki rupive (Haguáii ñe'ẽgui wiki-wiki = "pya'e", "akuã", "pojava").
Ko tembiporu wiki he'ise kuatiarogue aty web pegua oguereko marandu opaichagua ha opavave ikatu omoambue ha ohaive hesekuéra umi ñanduti kundahára rupive, ha'éva Mozilla Firefox, Google Chrome, Internet Explorer, Netscape, Opera, Safari, térã tembiporu oimeraẽva ohechakuaáva umi kuatiarogue orekóva HTML ha ta'anga. Kóva hína peteĩ mba'e tuicháva omoingoéva Vikipetã umi ñe'ẽryrupavẽ ambuévagui: tapicha oimeraẽva oikekuaáva Internet-pe ikatu ohaijey ha omoambue kuatiaroguekuéra, ha oimeraẽ omoñe'ẽva ikatu oipytyvõ kuatiarogue jehaípe.
Ta'anga poravopyre
Ojehuva'ekue 2 jasypakõi jave
- 1547.— Omano Hernán Cortés (ta'angápe), karai Epáña megua omoĩ va'ekue Méhiko Epáña poguýpe.
- 1804.— Napoleón Bonaparte oñemomburuvicha Hyãsia mburuvichavete ramo táva Parĩ-me, upéicha oñepyrũ Hyãsia Mburuvi Peteĩha.
- 1848.— Oiko Francisco José de Habsburgo-Lorena-gui Áuteria mburuvichavete ha oñembohera jey Francisco José I ramo.
- 1923.— Heñói Maria Callas, puraheihára Tetãvore Joapykuéra pegua ijypykuéva Gyrésia pegua.
Reikuaápa...
… karai Isaac Newton (ta'angápe), herakuãite peteĩ tembikuaatyhára katupyryvéva ramo, oñemoarandu avei pe alkímia rehe ha oguereko hógape heta aranduka oñe'ẽva alkímia rehegua.
… ikatu jahecha ñande resa añónte rupive pe Thiomargarita magnifica, techa mbotuichaha jeporu'ỹre, upéva hína pe vakytéria ituichavéva.
… sa'ary XIX jave, karai Simón Bolívar-gui oiko irundy tetã mburuvicha ramo Ñemby Amérika-pe?
… ára 14 jasyapy jave, ojegueromandu'a Pi ára, ojoguaitégui mba'éichapa ojehai papapy π (3,14) ha ojehai pe arange amo Tetãvore Joapykuérape (3/14).
… Poyvi Paraguái ijojaha'ỹ ha'anga mokõivagui, tenondépe he'íva "República del Paraguay" (palma ha olivo ojejokuáva iguýpe, peteĩ mbyja sa'yju mimbíva apu'a hovy mbytépe), hapykuépe he'íva "Paz y Justicia" (peteĩ leõ ha peteĩ gorro frigio).
| Tembiapokuéra ambuéva | ||
|
Vikipetã oiko Wikimedia rupive, aty viruremimono'õ'ỹva omboguatáva tembiapokuéra hekosãsóva heta ñe'ẽme:
| ||
