Tónga
Tónga, héra tee hína Tónga Mburuvi,[5] (Tónga ñe'ẽme: Pule'anga Fakatu'i 'o Tonga; ingleñe'ẽme: Kingdom of Tonga) ha'e hína peteĩ tetã hekosãsóva Oseaníape, ojejuhúva ypa'ũ aty Polinésiape ha heko rekuái oporokuái peteĩme amandajére.[5] Ijapekue yguasúpe rupive oñemohembe'y yvate gotyo upe Hyãsia retãvore hérava Wallis ha Futuna ha Samóa retã; yvate kuarahyresẽ ngotyo Samóa Amérika pegua; kuarahyresẽ ngotyo ojejuhu Niue ha ypa'ũnguéra Cook, oĩva Selánda Pyahu poguýpe; ha kuarahyreike gotyo Fíji retã ojejuhu. Ñemby gotyo, ypa'ũnguéra hi'aguĩvéva ha'e niko ypa'ũnguéra Kermadec, Selánda Pyahu ipoguýpe. Itavusu ha itáva orekovéva tapichakuéra ha'e Nukualofa.[5]
| Tónga mburuvi Pule'anga Fakatu'i 'o Tonga Kingdom of Tonga | ||||
|---|---|---|---|---|
| Tónga | ||||
| ||||
|
Tetã ñe'ẽ akã: Ko e Otua mo Tonga ko hoku tofi'a (Tónga ñe'ẽ: «Tupã ha Tónga niko che rembirejakue») | ||||
|
Tetã Momorãhéi: Koe Fasi Oe Tu'i Oe Otu Tonga (Tónga ñe'ẽ: «Tónga ypa'ũnguéra Ruvicha Purahéi») | ||||
 | ||||
| Tavusu (ha táva tuichavéva) | Nukualofa | |||
| Ñe'ẽnguéra | Tónga ñe'ẽ ha ingleñe'ẽ | |||
| Tetãygua réra | Tongano, tongana | |||
| Tekuái reko | Oporokuái peteĩme amandajére | |||
| • Rey | Tupou VI | |||
| • Primer ministro | Pōhiva Tu'i'onetoa | |||
| Tetã Amandaje | Asamblea Legislativa de Tonga | |||
| Sãso • Arange |
Tavetã Joaju pegua 4 jasypoteĩ ary 1970 | |||
| Yvy apekue | Ñemoĩha 186.º | |||
| • Opaite | 747 km²[1][2] | |||
| • Y (%) | 4 % | |||
| Tembe'y | 0 km [1] | |||
| Y rembe'y | 419 km [1] | |||
| Yvyty yvatevéva | Kao | |||
| Ava hetakue | Ñemoĩha 197.º | |||
| • Hetakue | 100651 hab. (2016) | |||
| • Typy'ũ | 139 hab./km² | |||
| PIB (PPA) | Ñemoĩha 179.º | |||
| • Opaite (2012) | US$ 788 sua[3] | |||
| • Per cápita | US$ 7600 | |||
| PIB (nominal) | Ñemoĩha 185.º | |||
| • Opaite (2012) | US$ 321 sua[3] | |||
| • Per cápita | US$ 3098 | |||
| IDH (2017) |
 0,726[4] (98.º) – Iporã | |||
| Viru | Pa'anga (TOP) | |||
| Ára | UTC+13 | |||
| • Arahakúpe | UTC+13 | |||
| ISO Jehero | 776 / TON / TO | |||
| Tetã renda tee Ñandutíme |
.to | |||
| Tetã pumbyry papapy |
+676 | |||
| Tetã puhoe papapy |
A3A-A3Z | |||
| COI Jehero | TGA | |||
|
Atyvete
| ||||
| Opaite Tetã Yvýgui | ||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
Ijyvy apekue niko 747 km²,[1] upéicha Tónga niko tetã tuichavéva 186ha opa umi tetã ambuéva apytépe. Amo 177 ypa'ũ ha'e niko ko tetã yvy apekue, umívagui 36 ypa'ũme añónte ojehecha oĩ tapichakuéra rekoha.[6] Ko mburuvípe oikove amo 100 000 tetãygua. Tónga retãyguakuéra hetakue tuichavéva ijerovia Hesu rapére ha iñe'ẽ ingleñe'ẽ ha Tónga ñe'ẽ.[5]
Mandu'apy
jehaijey- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 CIA. «Tonga - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 4 de febrero de 2017.
- ↑ «Population by sex, rate of population increase, surface area and density - Population selon le sexe, taux d’accroissement de la population, superficie et densité» (en inglés y francés). División de Estadística de las Naciones Unidas. Ojehechákuri árape: 6 de marzo de 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Fondo Monetario Internacional (2013). «Report for Selected Countries and Subjects - Tonga» (en inglés). IMF.org. Ojehechákuri árape: 11 de agosto de 2013.
- ↑ PNUD (14 de septiembre de 2018). hdr.undp.org (ed.): «"Informe sobre Desarrollo Humano 2018"» (en inglés) (pdf). Ojehechákuri árape: 4 de diciembre de 2018.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 «Tonga» (en portugués). Portal São Francisco.com.br. Archivado desde el original, el 2016-03-03. Ojehechákuri árape: 9 de agosto de 2013.
- ↑ «Tonga» (en inglés). Global Education (2012). Ojehechákuri árape: 9 de agosto de 2013.
Joajuha
jehaijey
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Tónga reheguaCommons.- El Reino de Tonga Photo-Banco (ingleñe'ẽme)