Kaarai

Kaarai (alijunaiki: Burhinus bistriatus) Chi kaaraikai nia wanee wuchii o'unaja'awaishii sünain mma eekai yüütüin otta müsia waraitüshii weinshi eere anooulüin. Eeshi sulu'u tü mmakalü Euroopa, eeshi cha'aya África sulu'u palaajeru'u o'ulaka müsia sulu'u tü mmakalüirua cha'aya Asia.

Señora Rosiris Sapuana de la Ranchería Washington y anécdota sobre kaarai como mascota

Kaarai toumainpa'apünaa

Kaarai sünain atpajaa niküin

Nukuwa'ipapala

Nia wanee wuchii kepiashi eere yüütülüin, eere ka'yataawain miichi, eere eein mürülü, maa aka paa'a, eeshi nia sotpünaa palaa, eere nütpajüin jee eere nikajüin wuchiichen jo'uuchein. Wuchiikai chira eesü wanee nukuwa'ipairua ayaawatünakalü akajee nia, motsoshi sünain miyo'uyuuin nüsa'a, waraitüshii je waawatshi sa'wai, anujulaashi sa'akapünaa alama suulia e'nnaa, wanaawasü tü süno'ukalü nüta sümaa sünou alama jutsü, anakalaka anujulawaa nümüin.

Chi kaarakai e'raajünüshii süpa'apünaa mmapa'akalü chejee México yaamüinree Kolompia, Brasil otta müsia Wenesuweera, chi wuchiikai chia kawachirashaatashi ma'in suulia nulojonüin sutuma kasa eekai eküin asalaa. Chi wuchiikai makai anülia matüjainsai arütkaa sünain wayuu, wattalu'ushi weinshi, shiasa'a, airee miyaasü nümüin, eesü süpüla nüntüin laairukumüin süpüla nüsüin wuin otta sünain ekaa she'e wuinka.

Nukuwa'ipa süpüla kachooin

Tü kaarai jietkalü kashukusü süpülatu'u iiwakalü, sulu'u wanee ishi süponolo. Eesü maa aka piamasü o'ulaka pienchisü sushuku, miyo'uyuu püchiratajasü, müsü aka sushuku kaliina, mouktannuu, maloukatüsü, yuuicheinsü sümaa wuittüsü süno'u. A'watüsü saa'u tü sushukukalü so'u wanee kashi otta süchikijee süchalejüin o'unüsü tü süchooinkalü süchiirua je nnojoishii ale'ejüin sulu'umüin tü ishi eejanale nachalejüin. Eere wanee kasa ekeekalü tü süchooinkalü, a'wachiraashii naa kaaraicheinkana, je chi kaaraikai sümaa tü kaaraikalü na'inmajüin tü nachooinkalü.