Utrechtska unija

Utrechtska unija (nizozemski: Unie van Utrecht) bio je ugovor potpisan 23. siječnja 1579. u nizozemskom gradu Utrechtu, kojim su se ujedinile sjeverne provincije, tada pod vlašću habasburške Španjolske.

Utrechtska unija Unie van Utrecht
Karta španjolske Nizozemske iz 1579. Karta španjolske Nizozemske iz 1579.

Povijest

Ugovor su prve potpisale tadašnje grofovije Holland, Zeeland, Utrecht (ali ne cijela) i Groningen (ali ne i grad). Taj ugovor je bio reakcija protestantskih provincija, na Arassku uniju (nizozemski: Unie van Atrecht) koju su na početku 1579., osnovale južne provincije kao znak svoje podrške katoličkoj Španjolskoj.

Tijekom narednih mjeseci 1579. Uniji je pristupio i grad Gent iz Frieslanda kao i 3/4 Grofovije Gelre (današnja provincija Gelderland), u ljeto 1579. Uniji su se pridružili Amersfoort, Ypres, Antwerpen, Breda i Bruxelles. U veljači 1580. u Uniju su ušli i Lier i Brugge s okolicom. U travnju 1580., ugovor su potpisali Overijssel i Drenthe, a i grad grad Zutphen pa je tako kompletna Grofovija Gelre bila u Uniji. Pod pritiskom stadtholdera Frieslanda Georga van Lalainga popustio je i grad Groningen pa je tako i ta provincija cijela stala uz Uniju. Tako je uz Uniju stalo sedam provincija, pa se ona drži za temelj Nizozemske Republike koju se ponekad i zove Republika Sedam Ujedinjenih Nizozemski (Republiek der Zeven Verenigde Provinciën), koju španjolske vlasti nisu priznale sve do dvanaest godišnjeg primirja 1609.

Nakon tog je španjolska vojska okupirala gotovo cijelu Flandriju i pola Brabanta, iako su tad potpisnice Utrechtske unije, još uvijek priznavale španjolska vladavinu. Ipak je Unija pridonijela pogoršanju odnosa između nizozemskih provincija i španjolskog kralja, pa su one 1581. objavile Proglas o nezavisnosti.

Nakon tog se razbuktao dugi, osamdesetgodišnji rat, poznat kao Nizozemska revolucija.

Vanjske poveznice

• Union of Utrecht na portalu Encyclopædia Britannica (engl.)