Šat al-Arab
Šat al-Arab (arap. Arapska obala) ili Arvand-Rud (perz. rijeka Arvand), rijeka koja se protječe kroz Irak i Iran.
| (arap.) Šat al-Arab (perz.) Arvand-Rud | |
|---|---|
| rijeka | |
 | |
 (hrv.) Zemljovid Šat al-Araba (Arvand-Ruda) | |
| Položaj | |
| Države |  Irak Iran |
| Naselja | Basra, Hejn, Horamšaher, Abadan, Fav |
| Fizikalne osobine | |
| Duljina | 200 km |
| Istjek | |
| • Prosječni | 1750 m3 |
| Plovna od – do | punim tokom |
| Tok rijeke | |
| Izvor | Eufrat i Tigris (kod iračkog grada Kurne) 31°0′20″N 047°26′29″E / 31.00556°N 47.44139°E |
| • Nad. vis. | 4 m |
| • Koord. | 31°0'15,5"N, 47°26'31,6"E |
| Ušće | Perzijski zaljev 29°55′40″N 048°37′2″E / 29.92778°N 48.61722°E (estuarij) |
| • Koord. | 29°56'12,8"N, 48°36'27,7"E |
| Slijev | perzijskozaljevski |
| Ulijeva se u | Perzijski zaljev |
| Pritoci | Karun |
Izvor rijeke spojnica je glavnih tokova Eufrata i Tigrisa kod iračkog grada Kurne, a nalazi se na nadmorskoj visini od četiri metra. Rijeka se proteže dužinom od 200 km i ulijeva se u Perzijski zaljev između iračkog poluotoka Fav i iranskog otoka Hezr (Abadan). U kontekstu političke geografije, tok rijeke može se podijeliti na sjeverni koji protječe kroz Irak odnosno južni koji čini iračko-iransku granicu. Na desnoj (zapadnoj) obali nalaze se irački gradovi Basra i Fav, a na lijevoj (istočnoj) iranski gradovi Hejn, Horamšaher i Abadan. Zbog velikog strateškog značaja, rijeka je u posljednjih 250 godina bila predmetom brojnih političkih sukoba između Irana s jedne odnosno Osmanskog, Britanskog Carstva i Iraka s druge strane.
Porječje ove rijeke do sredine 1970-ih bila je najveća šuma datulja na svijetu i sastojala se od 17-18 milijuna stabala, ali zbog tri velika rata (1980.-1988., 1991. i 2003.) došlo je do ekološke katastrofe i 80%-tnog uništenja šume.
Literatura
uredi- (engl.) Potts, Daniel T. 20. srpnja 2004. Šaṭṭ al-ʿArab. Encyclopædia Iranica. Columbia University. New York.
- (engl.) Britannica. 2012. Shaṭṭ Al-ʿArab. Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc.. Chicago, Illinois. ISBN 9781593393106. OCLC 71783328
Wikimedijski zajednički poslužitelj:
 | Zajednički poslužitelj ima još gradiva o temi Šat al-Arab |