Ptači hwězdnik
Ptači hwězdnik[3] (Stellaria media) je rostlina ze swójby nalikowych rostlinow (Caryophyllaceae). Dalše serbske mjeno je myšonc[3][4].
| |
| Ptači hwězdnik (Stellaria media) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Jadrowe eudikotyledony | |
| rjad: | (Caryophyllales) |
| swójba: | Nalikowe rostliny (Caryophyllaceae) |
| podswójba: | Alsinoideae |
| ród: | Hwězdnik[1][2] (Stellaria) |
| družina: | Ptači hwězdnik[3] |
| wědomostne mjeno | |
| Stellaria media | |
| (L.) Vill. | |
Wopis
wobdźěłaćPtači hwězdnik je jednolětna rostlina, kotraž docpěje wysokosć wot 3 hač do 40 (5-30) cm. Rostlina wutwori trawniki a płaći jako njerodź, dokelž dwě hač do tři generacije móžeja w jednym lěće rosć. Ale wona pódu włóžna dźerži a tohodla eroziji wobara.
Stołpiki su ležace abo postupowace, na podołhostnej lince kosmate a docpěja dołhosć wot 10 hač do 30 cm. Njesu mjez łopjenowymi sukami kosmowu wobkromu.
Łopjena
wobdźěłaćPřećiwostejne łopjena su pjeronerwne, jejkojte a wótre. Jich stołpik je jenož krótki.
Kćenja
wobdźěłaćKćěje wot januara hač do decembra (wot měrca hač do oktobra). Kćenja docpěja wulkosć wot 4 hač 7 mm a steja we łopjenowych rozporach. Běłe krónowe łopješka su hłuboko dwustołpowe a tak dołhe kaž 3-5 mm dołhe, šěroko-lancetojte keluškowe łopješka abo małko krótše, ale často samo faluja.
Wukćěte kćenja su jasnje dozady zhibnjene.
Symjenja
wobdźěłaćJedna rostlina móže hač do 15000 symjenjow wutworić.
Stejnišćo
wobdźěłaćRosće w zahrodach, na winicach, na rolach, wosebje mjez wobkopankam, na pustych płoninach, na pućach, na brjohach a w kwětkowcach. Ma radšo jara wutkate, na dusyk bohate pódy.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćRostlina je w Europje rozšěrjena.
Wužiwanje
wobdźěłaćEkstrakt čerstweje rostliny so k lěkowanju reumatizma a bolosćow w zhibadłach wužiwa.
Nóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 158.
- ↑ W internetowym słowniku: Miere
- ↑ 3,0 3,1 3,2 W internetowym słowniku: Vogelmiere
- ↑ Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje serbskeje rěče, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2003, ISBN 3-7420-0313-5, str. 255.
Žórła
wobdźěłać- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 138 (němsce)
- Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, strona 76 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 50 (němsce)
- Steinbachs Großer Pflanzenführer, ISBN 978-3-8001-7567-3, strona 64 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy
wobdźěłać
Ptači hwězdnik. W: FloraWeb.de. (němsce)