Római rövidítések listája

A római rövidítések listájában az ókorban előszeretettel alkalmazott latin nyelvű rövidítéseket találjuk. Ezekkel sűrűn találkozhatunk római pénzérméken, oltárokon, sírköveken, latin irodalmi művekben stb. Ezek feloldása a latin nyelv alaposabb ismerete nélkül nagyon nehéz, szinte lehetetlen. A leggyakoribb rövidítések feloldásai:

A

A. Absolvo, Aedilis, Aes, Ager, Ago, Aio, Amicus, Annus, Antiquo, Auctor, Auditor, Augustus, Aulus, Aurum, Aut.
A.A. Aes alienum, Ante audita, Apud agrum, Aurum argentum.
AA. e AUGG. Augusti.
AAA. e AUGGG. Augusti tres.
A.A.A.F.F. Auro argento aere flando feriundo.
A.A.V. Alter ambove.
A.C. Acta causa, Alins civis.
A.D. Ante diem
A.D.V. Ante diem quintum.
A.D.A. Ad dandos agros.
AEO. Aedes, Aedilis, Aedilitas.
AEM. e AIM. Aemilius, Aemilia.
AER. Aerarium.
AER.P. Aere publico.
A.F. Acture fide, Auli filius.
AG. Ager, Ago, Agrippa.
A.G. Ammo grato, Aulus Gellius.
A.L.AE. e A.L.E. Arbitrium litis aestimandae.
A.M. e A.MILL. Ad milliarium.
AN. Aniensis, Annus, Ante.
ANN. Annales, Anni, Annona.
ANT. Ante, Antonius.
A.O. Alii omnes, Amico optimo.
AP. Atppius, Apud.
A.P. Ad pedes, Aedilitia potestate.
A.P.F. Auro (oppure argento) publico feriundo.
A.P.M. Amico posuit monumentum, Annorum plus minus.
A.P.R.C. Anno post Romam conditam.
ARG. Argentum.
AR.V.V.D.D. Aram votam volens dedicavit, Arma votiva dono dedit.
AT e A TE e A TER A tergo.
A.T.M.D.O. Aio te mihi dare oportere.
AV. Augur, Augustus, Aurelius.
A.V. Annos vixit.
A.V.C. Ab urbe condita.
AVG. Augur, Augustus.
AVT.PR.R. Auctoritas provinciae Romanorum.

B

B. Balbius, Balbus, Beatus, Bene, Beneficiarius, Beneficium, Bonus, Brutus, Bustum.
B. (per V.) Berna Bivus, Bixit.
B.A. Bixit anos, Bonis auguriis, Bonus amabilis.
BB. e B.B. Bene bene, idem est optime, Optimus.
B.D. Bonae deae, Bonum datum.
B.DD. Bonis deabus.
B.D.S.M. Bene de se merenti.
B.F. Bona femina, Bona filia, Bona fides, Bona fortuna, Bonum factum.
B.H. Bona hereditaria, Bonorum heres.
B.I. Bonum iudicium.
B.I.I. Boni iudicis iudicium.
B.M. Beatae memoriae, Bene merenti.
B.N. Bona nostra, Bonum nomen.
BN.H.I. Bona hic invenies.
B.P. Bona paterna, Bonorum potestas, Bonum publicum.
B.Q. Bene quiescat, Bona quaesita.
B.RP.N. Bono reipublicae natus.
BRT. Britannicus.
B.T. Bonorum tutor, Brevi tempore.
B.V. Bene vale, Bene vixit, Bonus vir.
B.V.V. Balnea vina Venus.
BX. Bixit (per vixit).

C

C. Caius, Caesar, Cains, Caput, Causa, Censor, Civis, Conors, Colonia, Comitialis (dies), Condemno, Consul, Cum, Curo, Custos, Caia, Centuria, Cum, és a Con. elöljárószó
C.B. Civis bonus, Commune bonum, Coniugi benemerenti, Cui bono.
C.C. Calumniae causa, Causa cognita, Coniugi carissimae, Consilium cepit, Curiae consulto.
C.C.C. Calumniae cavendae causa.
C.C.F. Caesar (o Caius) curavit faciendum, Caius Caii filius.
CC.VV. Clarissimi viri.
C.D. Caesaris decreto, Cains Decius, Comitialibus diebus.
CES. Censor, Censores.
CESS. Censores.
C.F. Causa fiduciae, Conjugi fecit, Curavit faciendum.
C.H. Custos heredum, Custos hortorum.
C.I. Caius Iulius, Consul iussit, Curavit iudex.
CL. Clarissimus, Claudius, Clodius, Colonia.
CL.V. Clarissimus vir, Clypeum vovit.
C.M. Caius Marius, Causa mortis.
CN. Cnaeus.
COH. Coheres, Conors.
COL. Collega, Collegium, Colonia, Columna.
COLL. Collega, Coloni, Coloniae.
COM. Comes, Comitium, Comparatum.
CON. Conjux, Consensus, Consiliarius, Consul, Consularis.
COR. Cornelia (tribus), Cornelius, Corona, Corpus.
COS. Consiliarius, Consul, Consulares.
COSS. Consules.
C.P. Carissimus, Clarissimus puer, Civis publicus, Curavit ponendum.
C.R. Caius Rufus, Civis Romanus, Curavit reficiendum.
CS. Caesar, Communis, Consul.
C.V. Clarissimus, Consularis vir.
CVR. Cura, Curator, Curavit, Curia.

D

D. Dat, Dedit, De, Decimus, Decius, Decretum, Decurio, Deus, Dicit, Dies, Divus, Dominus, Domus, Donum.
D.C. Decurio coloniae, Diebus comitialibus, Divus Caesar.
D.D. Dea Dia, Decurionum decreto, Dedicavit, Deo dedit, Dono dedit.
D.D.D. Datum decreto decurionum, Dono dedit dedicavit.
D.E.R. De ea re.
DES. Designatus.
D.I. Dedit imperator, Diis immortalibus, Diis inferis.
D.l.M. Deo invicto Mithrae, Diis inferis Manibus.
D.M. Deo Magno, Dignus memoria, Diis Manibus, Dolo malo.
DNS DS Dominus Deus.
D.P.S. Dedit proprio sumptu, Deo perpetuo sacrum, De pecunia sua.

E

E. Eius, Eques, Erexft, Ergo, Est, Et, Etiam, Ex.
EG. Aeger, Egit, Egregius.
E.M. Egregiae memoriae, Eiusmodi, Erexit monumentum.
EQ.M. Equitum magister.
E.R.A. Ea res agitur.

F

F. Fabius, Facere, Fecit, Familia, Fastus (dies), Felix, Femina, Fides, Filius, Flamen, Fortuna, Frater, Fuit, Functus.
F.C. Faciendum curavit, Fidei commissume, Fiduciae causa.
F.D. Fidem dedit, Flamen Dialis, Fraude donavit.
F.F.F. Ferro flamma fame, Fortior fortuna fato.
FL. Filius, Flamen, Flaminius, Flavius.
F.L. Favete linguis, Fecit libens, Felix liber.
FR. Forum, Fronte, Frumentarius.
F.R. Forum Romanum.

G

G. Gaius (=Caius), Gallia, Gaudium, Gellius, Gemma, Gens, Gesta, Gratia.
G.F. Gemma fidelis (detto di una legione).
G.P.F. Gemma pia fidelis.
GL. Gloria.
GN. Genius, Gens, Genus, Gnaeus (=Cnaeus).
G.P.R. Genro populi Romani.

H

H. Habet, Heres, Hic, Homo, Honor, Hora.
HER. Heres, Herennius.
HER. e HERC. Hercules.
H.L. Hac lege, Hoc loco, Honesto loco.
H.M. Hoc monumentum, Honesta mulier, Hora mala.
H.S.E. Hic sepultus est, Hic situs est.
H.V. Haec urbs, Hic vivit, Honeste vixit, Honestus vir.

I

I. Immortalis, Imperator, In, Infra, Inter, Invictus, Ipse, Isis, Iudex, Iulius, Iunius, Iupiter, Iustus.
IA. Iam, Intra.
I.C. Iulius Caesar, Iuris Consultum, Ius civile.
ID. Idem, Idus, Interdum.
l.D. Inferis diis, Jovi dedicatnm, Jus dicendum, Jussu Dei.
I.D.M. Iovi deo magno.
I.F. In foro, In fronte.
I.H. Iacet hic, In honestatem, Iustus homo.
IM. Imago, Immortalis, Immunis, Impensa.
IMP. Imperator, Imperium.
I.O.M. Iovi optimo maximo.
I.P. In publico, Intra provinciam, Iusta persona.
I.S.V.P. Impensa sua vivus posuit.

K

K. Kaeso, Caia, Calumnia, Caput, Carus, Castra.
K., KAL. e KL. Kalendae.

L

L. Laelius, Legio, Lex, Libens, Liber, Libra, Locus, Lollius, Lucius, Ludus.
LB. Libens, Liberi, Libertus.
L.D.D.D. Locus datus decreto decurionum.
LEG. Legatus, Legio.
LIB. Liber, Liberalitas, Libertas, Libertus, Librarius.
LL. Leges, Libentissime, Liberti.
L.M. Libens merito, Locus monumenti.
L.S. Laribus sacrum, Libens solvit, Locus sacer.
LVD. Ludus.
LV.P.F. Ludos publicos fecit.

M

M. Magister, Magistratus, Magnus, Manes, Marcus, Marins, Marti, Mater, Memoria, Mensis, Miles, Monumentum, Mortuus, Mucius, Mulier.
M'. Manius.
M.D. Magno Deo, Manibus diis, Matri deum, Merenti dedit.
MES. Mensis.
MESS. Menses.
M.F. Mala fides, Marci filius, Monumentum fecit.
M.I. Matri Idaeae, Matii Isidi, Maximo Iovi.
MNT. e MON. Moneta.
M.P. Male positus, Monumentum posuit.
M.S. Manibus sacrum, Memoriae sacrum, Manu scriptum.
MVN. Municeps, o municipium; vedi anche MN., MV. e MVNIC.
M.V.S. Marti ultori sacrum, Merito votum solvit.

N

N. Natio, Natus, Nefastus (dies), Nepos, Neptunus, Nero, Nomen, Non, Nonae, Noster, Novus, Numen, Numerius, Numerus, Nummus.
NEP. Nepos, Neptunus.
N.F.C. Nostrae fidei commissum.
N.L. Non licet, Non liquet, Non longe.
N.M.V. Nobilis memoriae vir.
NN. Nostri.
NN., NNO. e NNR. Nostrorum.
NOB. Nobilis.
NOB., NOBR. e NOV. Novembris.
N.P. Nefastus primo (i. e. priore parto diei), Non potest.

O

O. Ob, Officium, Omnis, Oportet, Optimus, Opus, Ossa.
OB. Obiit, Obiter, Orbis.
O.C.S. Ob cives servatos.
O.H.F. Omnibus honoribus functus.
O.H.S.S. Ossa hic sita sunt.
OR. Hora, Ordo, Ornamentum.
O.T.B.Q. Ossa tua bene quiescant.

P

P. Pars, Passus, Pater, Patronus, Pax, Perpetuus, Pes, Pius, Plebs, Pondo, Populus, Post, Posuit, Praeses, Praetor, Primus, Pro, Provincia, Publicus, Publius, Puer.
P.C. Pactum conventum, Patres conscripti, Pecunia constituta, Ponendum curavit, Post consulatum, Potestate censoria.
P.F. Pia fidelis, Pius felix, Promissa fides, Publii filius.
P.M. Piae memoriae, Pius minus, Pontifex maximus.
P.P. Pater patratus, Pater patriae, Pecunia publica, Praepositus, Primipilus, Propraetor.
PR. Praeses, Praetor, Pridie, Princeps.
P.R. Permissu reipublicae, Populus Romanus.
P.R.C. Post Romam conditam.
PR.PR. Praefectus praetorii, Propraetor.
P.S. Pecunia sua, Plebiscitum, Proprio sumptu, Publicae saluti.
P.V. Pia victrix, praefectus urbi, Praestantissimus vir.

Q

Q. Quaestor, Quando, Quantus, Que, Qui, Quinquennalis, Quintus, Quirites.
Q.D.R. Qua de re.
Q.I.S.S. Quae infra scripta sunt
Q.S.S.S. Quae supra scripta sunt
QQ. Quaecunque, Quinquennalis, Quoque.
Q.R. Quaestor reipublicae.

R

R. Recte, Res, Respublica, Retro, Rex, Ripa, Roma, Romanus, Rufus, Rursus.
R.C. Romana civitas, Romanus civis.
RESP. e RP. Respublica.
RET.P. e RP. Retro pedes.
R.I.P. Requiescat in pace.

S

S. Sacrum, Scriptus, Semis, Senatus, Sepultus, Servius, Servus, Sextus, Sibi, Sine, Situs, Solus, Solvit, Sub, Suus.
SAC. Sacerdos, Sacrificium, Sacrum.
S.C. Senatus consultum.
S.D. Sacrum diis, Salutem dicit, Senatus decreto, Sententiam
S.D.M. Sacrum diis Manibus, Sine dolo malo.
SER. Servius, Servus.
S.E.T.L. Sit ei terra levis.
SN. Senatus, Sententia, Sine.
S.P. Sacerdos perpetua, Sine pecunia, Sua pecunia.
S.P.Q.R. Senatus populusque Romanus.
S.T.T.L Sid Tibi Terra Levis
S.S. Sanctissimus senatus, Supra scripture, Sacrosanctae.
S.V. Stylo Veteri.
S.V.B.E.E.Q.V. Si vales bene est, ego quidem valeo.

T

T. Terminus, Testamentum, Titus, Tribunus, Tu, Turma, Tutor.
TB., TI. e TIB. Tiberius.
TB., TR. e TRB. Tribunus.
T.F. Testamentum fecit, Titi filius, Titulum fecit, Titus Flavius.
T.H. Tua Humanitas.
TM. Terminus, Testamentum, Thermae.
T.P. Terminum posuit, Tribunicia potestate, Tribunus plebis.
TVL. Tullius, Tunus.

V

V. Urbs, Usus, Uxor, Vale, Verba, Vestalis, Vester, Vir, Vivus, Vixit, Volo, Votum.
VA. Veterano assignatus, Vixit annos.
V.C. Vale conjux, Vir clarissimus, Vir consularis.
V.E. Verum etiam, Vir egregius, Visum est.
V.F. Usus fructus, Verba fecit, Vivus fecit.
V.P. Urbis praefectus, Vir perfectissimus, Vivus posuit.
V.R. Urbs Roma, Uti rogas, Votum reddidit.
V.S.L.M. Votum Solvit Libens Merito